تطبیق و تفسیر نقشههای توپوگرافی با هیدروگرافی و خطوارهها، ترسیم و تفسیر مقاطع زمینشناسی، تفسیر عکسهای هوایی و ماهوارهای و همچنین مشاهدات محلی نشان میدهند که دگرگونی ناودیس ریجاب در سامانهی گسلی کرند، موجب ارتفاعیافتگی آن به شکل یک قلعهی طبیعی و زمینهساز شکلگیری عوارض دیدنی آن، مانند تندآبها، آبشارها، تنگها و درههای عمیق نیز بوده است.
نام مقاله : نقش گسل کرند در تحول شکل چینها در شمالغرب زاگرس (موردپژوهی : ناودیس ریجاب) پدیدآورندگان : محمود علایی طالقانی ، زهرا رحیم زاده چکیده : گسل کرند به طول 45 کیلومتر و با سازوکار رورانده از مهمترین ساختارهای ریختزمینساختی بخش شمالغرب زاگرس چینخورده در اطراف سرپلذهاب است. رخ نمودنِ شماری از زمینلرزههای سدهی بیستم در راستای این گسل، نشاندهندهی فعال بودن آن در زمان کنونی است. مهمترین کارکرد گسل کرند، جابهجایی لایههای آهکی ـ دولومیتی زاگرس در محدودهی ناودیس ریجاب از شمالشرق به جنوبغرب، کج کردنِ ساختمان ناودیس ریجاب به سوی جنوبغرب و پدید آوردنِ گسیختگی در کمر یال جنوبغربی ناودیس ریجاب بوده است. وقوع گسیختگی طی فرآیند تنش خمشی صورت گرفته و در پی آن، قطعاتِ شکستهی آن دچار جابهجایی چرخشی نیز شدهاند. این رویداد باعث شکلگیری یک رشته گسلهای طولی و عرضی شده است، که ساختمان آهکی ـ دولومیتی ناودیس ریجاب را در راستاهای گوناگون بریدهاند. دستاوردهای این بررسی که به دو روش تطبیقی و میدانی، یعنی با تطبیق و تفسیر نقشههای توپوگرافی با هیدروگرافی و خطوارهها، ترسیم و تفسیر مقاطع زمینشناسی، تفسیر عکسهای هوایی و ماهوارهای و همچنین مشاهدات محلی انجام گرفته است، نشان میدهند که دگرگونی و تحول ناودیس ریجاب در این سامانهی گسلی نهتنها موجب ارتفاعیافتگی آن به شکل یک قلعهی طبیعی شده است، بلکه زمینهساز شکلگیری تقریباً همهی عوارض دیدنی آن، مانند تندآبها، آبشارها، تنگها و درههای عمیق نیز بوده است. ناودیس ریجاب به خاطر داشتن این چشماندازها به صورت یک کانون مهم گردشگری در استان کرمانشاه درآمده است. و معنا، محصول شهر کلیدواژهها : گسل کرند ، ناودیس ارتفاعیافته ، ریجاب ، زاگرس.
|