نام مقاله : مدرسهی جعفرآباد، بنایی ناشناخته از دورهی صفوی پدیدآورندگان : عباسعلی احمدی ، محسن جاوری انتشاریافته در : نشریهی «مطالعات معماری ایران» (شمارهی 5، بهار و تابستان 1393) شمار صفحهها : 20 فرمت : PDF اندازهی فایل : 5.19 مگابایت چکیده : مدرسهی جعفرآباد در فاصلهی 50 کیلومتری شمال اصفهان در دشت باستانی بُرخوار قرار گرفته و نخستین بار، نگارندگان آن را شناسایی کردهاند. این پژوهش برای پاسخ به پرسشهایی همچون تعیین زمان ساخت بنا، دلیل ساخت مدرسه در جعفرآباد و تعیین ارتباط مدرسه با دیگر بناها و چرایی قرارگیری مدرسه در بافت کنونی جعفرآباد انجام گرفته است. روش بهکاررفته در این بررسی، توصیفی ـ تحلیلی است. بر همین اساس، پس از بررسی سطحی باستانشناختی آثار و مواد فرهنگی جعفرآباد، مدرسهی مورد مطالعه بهدقت ثبت و مستندسازی شده و در گام بعدی با مطالعهی متون و منابع نوشتاری تاریخی، بهویژه سفرنامهها، متون جغرافیایی محلی و برخی تاریخنگاریهای مرتبط با دوران صفوی و قاجار و برخی کتب و منابع دورهی معاصر و همچنین بررسی ارتباط جعفرآباد با دیگر سکونتگاههای دشت برخوار، کوشش شده به پرسشهای مطرحشده پاسخ داده شود. در همین راستا، آشکار شد که مدرسهی جعفرآباد در اواخر دورهی صفوی و احتمالاً زمان سلطانحسین صفوی ساخته شده، و دلیل ساخت آن در اینجا، اهمیتِ شهریِ جعفرآباد و موقعیتِ مکانی ویژهی آن در میان سکونتگاههای عهد صفویِ دشت برخوار بوده است. قرار گرفتن مدرسه در بافت کنونی، نشاندهندهی گسترش شهری جعفرآباد در عهد صفوی است و تمهیدی در راستای بالا بردنِ ظرفیتهای اقتصادی، بهمنظور تأمین هزینههای مدرسه و تداوم زیستِ آن بوده است. کلیدواژهها : تشیع، صفوی، مدرسهسازی، اصفهان، بُرخوار، جعفرآباد.
|