قرار است با چشمپوشی از میراث ارزشمند به جای مانده در لالهزار تهران، صرفنظر از تاریخی بودن آن بخشی از خاطره جمعی مردم نیز با خاک یکسان شود. وقتی پای سود و تجارت به میان آید کلنگهای بیتفاوتی بالا میرود تا بر سر میراث تاریخی و فرهنگ و خاطره کوبیده شود. تا بدین ترتیب فصل تازه تراژدی خانههای تاریخی شکل گیرد. در این میان خانه و باغ ـ عمارت اتحادیه اولین خانه تاریخی نیست، اما خاطره دیگری محسوب میشود که در حال حذف شدن است.
با آغاز طرح جدید خروج خانههای ثبتی از فهرست آثار ملی گویی فرصتی فراهم شده تا خانههایی ارزشمندی چون خانه اتحادیه یا امین السلطان نیز از فهرست آثار ثبت شده خارج و ناگزیر وارد بازی تازهای شوند. خانه اتحادیه که صرفنظر از تاریخی بودن، به دلیل قرار گیری در موقعیت جغرافیایی خاص و به همراه داشتن خاطره جمعی، به موقعیت ویژهای بدل شده، همچنان هیچ نهاد و ارگانی برای جلوگیری از تخریب آن اقدامی انجام ندادهاست. «علیمحمدی»، مسئول بافت تاریخی منطقه 12 در اینباره گفت: «تا 1 سال قبل تلاش فراوانی انجام گرفت تا این خانه تملک شود. در حال حاضر سرنوشت خانه اتحادیه به محض اینکه از فهرست آثار ثبت شده خارج شود به دست مالکین میافتد و نوع کاربری به درخواست آنها تغییر میکند. وی افزود: «تعداد زیاد وراث خانه اتحادیه که به 60 و حتی 70 نفر هم میرسد مشکلات زیادی را درباره این خانه از جمله توافقات با مالکین به وجود آورده است. برخی وراث خارج از کشور هستند و عدهای هم با تملک خانه موافقت نمیکنند. حالا با خروج خانه از فهرست آثار ملی هر اقدامی توسط مالک انجام میگیرد و امکان دارد به درخواست مالک نوع کاربری آن کاملا مسکونی شود». مسئول بافت تاریخی منطقه 12 تهران با بیان اینکه بیش از 70 درصد ازعمارت اصلی (لوکیشن دایی جان ناپلئون) تخریب شده است گفت: «تا یکسال پیش که از خانه اتحادیه بازدید کردیم بیش از 70 درصد از عمارت اصلی به دلیل عدم رسیدگی تخریب شده است. همچنین باغ خشک شده و فضای سبز عملا از بین رفته است . به طوری که هم اکنون زمین بایر است.» پیش از این گفته شده است باغ اتحادیه متعلق به میرزا ابراهیم خان امینالسلطان که پس از فوت او به املاک لاله زار به پسرش رسید و او نیز با خرید چند قطعه بر بزرگی آن افزود. املاک پدر در جنوب کوچه باربد و تقریبا در همسایگی گراند هتل جای داشت که حالا کوچکترین اثری از آن نیست؛ و املاکی که پسر اضافه کرد در شمال کوچه باربد بود. این املاک در دوره های بعد به وسیله ورثه امین السلطان تفکیک و فروخته شدند. حالا یک گوشه از آن باغ و عمارتهای فرنگی سازش را پاساژ کردهاند، گوشهای دیگر پارکینگ شده و بخشی هم مرده ریگ سینماهای لاله زار را در خود جای داده است: سینما جهان، سینما شهرزاد و... به گزارش CHN ، اما در این میان 9000 متر از باغ بزرگ امینالسلطان باقیمانده و خود را به بازار و بازاریان نفروخته است. ورودی اصلی این باغ که سردرش شکوهمند و چشم نواز است، یک کوچه بالاتر از کوچه باربد در بنبست اتحادیه قرار دارد و درب دیگر خانه در کوچهای باز میشود که راه به خیابان فردوسی میبرد.
|