■ انتقاد سازمان میراث فرهنگی به ساخت‌وساز در اطراف آثار تاریخی اصفهان

انتقاد سازمان میراث فرهنگی به ساخت‌وساز در اطراف آثار تاریخی اصفهان


سازمان میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان به ساخت‌وسازها در اطراف مجموعه‌ی تاریخی نقش‌جهان و مسجد امام اصفهان اعتراض کرد و آن را جرم دانست.
رییس سازمان میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان از احداث چهل چشمه سرویس بهداشتی سیار بدون هماهنگی و دریافت مجوزهای لازم از سوی ستاد اعتکاف در حریم مسجد امام خبر داد و گفت : ساخت و ساز اطراف بناهای تاریخی جرم است و پیگرد قانونی دارد .

فریدون اللهیاری سه شنبه در گفت و گو با ایرنا افزود : این ساخت و سازها اخیرا آغاز شده و میراث فرهنگی به محض اطلاع در محل حاضر و خواستار توقف ساخت و ساز شد که با مقاومت مجریان مواجه شد و در نتیجه از طریق محاکم قضایی در حال پی گیری این پرونده هستیم .

وی با اشاره به مخاطرات این ساخت و ساز گفت : با توجه به وضعیت رطوبت دیوارهای مسجد امام، ادامه احداث این سرویس ها خسارت جبران ناپذیری را به این بنای تاریخی مهم وارد خواهد کرد .

رییس سازمان میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری استان ادامه داد: حفظ و حراست از مسجد امام که بخشی مهم و محوری از مجموعه تاریخی میدان نقش جهان است باید بطور ریشه ای مورد توجه همگان قرار گیرد و مشکل بارگذاری های بیش از حد بر این بنا حل شود زیرا اگر این روند ادامه یابد موجب نابودی مسجد خواهد شد .

وی با اشاره به چاره جویی های صورت گرفته در ارتباط با رطوبت بنا افزود: از سال93 برای حل این مشکل راهکارهایی برای بازسازی و انتقال تاسیسات داخل مسجد بخصوص لوله های فاضلاب به خارج از مسجد، گمانه زنی برای ایجاد کانال های زه کش و ناودان جهت انتقال آب و استفاده از آجر فرش به جای آسفالت پیرامون مسجد در حال بررسی و مطالعه است .


اللهیاری در پایان گفت: مسجد امام مورد بی مهری های زیادی در باب مرمت و حفاظت قرار گرفته و برای حفظ این اثر باید تلاش بیشتری کرد.

از سوی دیگر حجت الاسلام مجید ناصری مسئول اعتکاف مسجد امام نیز در گفت و گو با ایرنا در پاسخ به اظهارات رییس اداره میراث فرهنگی اصفهان گفت :برنامه اعتکاف مسجد امام هر ساله برگزار می شود و برای اجرای این مراسم نامه نگاری بین این ستاد و ادارات اوقاف،میراث فرهنگی و ستاد برگزاری نماز جمعه صورت گرفته است.

وی در ارتباط با احداث سرویس های بهداشتی اطراف مسجد امام افزود: این امر اتفاق جدیدی نیست و هر ساله ستاد اعتکاف سرویس های بهداشتی سیار به شکل موقت در محدوده ای که جزو زمین های شهرداری و در فاصله مناسبی با مسجد امام است دایر کرده و در پایان اعتکاف جمع آوری می کند.

مسئول اعتکاف مسجد امام (ره)افزود: پیش از این نیز نسبت به کمبود امکانات بهداشتی در مسجد امام و اطراف آن نامه نگاری ها و هشدارهای لازم داده شده و قرار بود با همکاری شهرداری سرویس های ثابت بنا شود ولی با سهل انگاری ها ما مجبوریم هر ساله این سرویس های بهداشتی سیار را بنا کنیم.

ناصری ادامه داد: احتمال دارد جناب اللهیاری با توجه به حضور جدیدشان در این پست نسبت به روال هر ساله بی اطلاع باشند.

وی در انتها به حضور میانگین سه هزار و 500 تا چهار هزار و 500 معتکف سالانه در این مکان اشاره کرد.

مسجد تاریخی امام (ره) از جمله بناهای تاریخی به جای مانده از دوران صفوی و یکی از بخشهای محوری و جاذبه های معنوی مجموعه میدان نقش جهان اصفهان است ، این میدان که مهمترین کانون گردشگری شهر اصفهان محسوب می شود در فهرست میراث جهانی به ثبت رسیده و بر اساس قانون هر گونه ساخت و ساز و عملیات ساختمانی اطراف آثار تاریخی نیازمند مجوز و هماهنگی با سازمان میراث فرهنگی است.

مناقشه بر سر ساخت و سازها ، بهره برداریهای غیر مجاز و چگونگی حفاظت از مجموعه نقش جهان همواره مطرح و جریان داشته و این مناقشه در واقع اولین مناقشه پس از شکل گیری هیات امنای این مجموعه است .

این هیات امنا اواخر فرودین ماه گذشته با حضور معاون میراث فرهنگی کشور و استاندار اصفهان شکل گرفت و فعالیت خود را آغاز کرد که با وجود این تشکل به نظر می رسد مدیریت و نگهداری از این مجموعه گرانسنگ ساماندهی و مشکلات آن بطور ریشه ای حل شود .

ترکیب این هیات امنا را یازده نفر نخبگان ، شخصیت های علمی ، فرهنگی و اجرایی تشکیل می دهند و استاندار اصفهان در راس آن قرار دارد .

این هیات بر اساس ماده پنج قانون میراث فرهنگی کشورکه بر اساس آن آثار ثبت جهانی به صورت جهانی و هیات امنایی اداره می شوند، تشکیل شده است .

تشکیل هیات امنا در حقیقت در جهت استفاده از ظرفیتهای هر منطقه برای حفظ آن اثر یا آثار تاریخی است که با هماهنگی دولت و معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی کشور خواهد بود لذا بر این اساس احکام اعضا توسط معاون رییس جمهور صادر می گردد.

در حال حاضر هشت پایگاه جهانی در کشور در حال شکل گیری است که شامل شوشتر ، میدان امام، کاخ گلستان ، کاخ سعدآباد ، چغازنبیل و کلیساها می باشد،که از نمونه های موفق پایگاهها می توان به کاخ سعدآباد که چند ماه اخیر کار خودرا آغاز نموده اشاره کرد.

به گفته کارشناسان تشکیل هیات امنا نقشی مهم در حفاظت ، حل مشکلات مالی و عمومی ابینه و مجموعه های تاریخی داشته و می تواند در راستای تمرکز زدایی وتمرکز فعالیتهادر مراکز استانی باشد و از آن طریق از ظرفیتهای محلی و استانی در حفظ آثار تاریخی بهره برد.

از طرفی استاندار اصفهان نیز هفته گذشته در اولین جلسه هیات امنای میدان امام اصفهان گفت: عظمت و جایگاه میدان امام اصفهان می طلبد که تمامی نهادها و دستگاههای مختلف در نگهداری و بهره برداری آن نقش داشته باشند.

زرگر پورافزود: اینجانب همراه نگران وضعیت این مجموعه بزرگ تاریخی بوده و هستم وامیدوارم این اتفاق سر آغاز مناسبی جهت حفظ این میراث بزرگ باشد .

میدان نقش جهان هم چنین معروف با نام تاریخی میدان شاه و پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران با نام رسمی میدان امام، میدان مرکزی شهر اصفهان است که در قلب مجموعه تاریخی نقش جهان قرار دارد.

بناهای تاریخی موجود در چهار طرف میدان نقش جهان شامل عالی قاپو، مسجد شاه (اصفهان)، مسجد شیخ لطف الله و سردر قیصریه است. علاوه بر این بناها دویست حجره دو طبقه پیرامون میدان واقع شده است که عموماً جایگاه عرضهٔ صنایع دستی اصفهان می باشند.

مجموعه تاریخی میدان نقش جهان در تاریخ ۸ بهمن ۱۳۱۳ به شماره ۱۰۲ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد و در اردیبهشت ۱۳۵۸ به شماره ۱۱۵ جزو نخستین آثار ایرانی بود که به عنوان میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت جهانی رسید.

میدان نقش جهان، میدانی مستطیل شکل به درازای ۵۶۰ متر و پهنای ۱۶۰ متر در مرکز شهر اصفهان است در این مجموعه با عظمت که شاهد حضور بشترین تعداد گردشگران داخلی و خارجی است ، دویست حجره دو طبقه قرار دارد. افزون بر آن چهار بنای عالی قاپو، مسجد شاه، مسجد شیخ لطف الله و سردر قیصریه نیز در میانه چهار ضلع این مستطیل ساخته شده است .

پیش از آن که شهر اصفهان به پایتخت ایران صفوی برگزیده شود در محل این میدان باغی گسترده و وسیع وجود داشته است بنام «نقش جهان». این باغ همچنین محل استقرار ساختمان های دولتی و کاخ فرمانروایان تیموری و آق قویونلوها بود. در آن زمان بخش میْدانی باغ، «درب کوشک» نام داشت. این بخش در ضلع غربی میدان نقش جهان امروزی و در محل ساخت کاخ عالی قاپو قرار داشته است.

در دوران سلجوقیان، دست کم بخشی از باغ نقش جهان بنام میدان «کوشک» بوده و این میدان محل برگزاری برخی از آیین های رسمی بوده است .

از ابتدای سلطنت شاه عباس اول، سطح میدان در اندازه بسیار بزرگتر از میدان کوشک سابق تسطیح شده و بارها آیین چراغانی و آتش بازی در آن برپا می شد.

برگرفته از :
www.irna.ir

در همین زمینه :
ساخت غیرقانونی سرویس‌های بهداشتی در حریم میدان نقش‌جهان
بی‌اعتنایی به حریم قانونی یک مسجد تاریخی