|
اقتصاد کشور به کدام سمت حرکت می‌کند؟
چه اتفاقی می‌افتد؟ این سوالی است که در نخستین روز پس از انتشار بیانیه ایران و ١+٥ در جای جای کشور پرسیده می‌شود. می‌گویند چه خواهد شد؟ اقتصاد به کدام سمت حرکت خواهد کرد؟ گره خوردن نخستین زمان انتشار بیانیه هسته‌ای با پایان تعطیلات کشدار نوروزی سوالات در این باب را افزایش داد. اینچنین بود که جمعه خیلی‌ها درصدد اطلاع از قیمت طلا، سکه، دلار و قیمت سهام بودند و می‌گفتند کدام بازار به کدام سمت حرکت خواهد کرد. شاید بتوان نخستین شنبه، ١٥ فروردین ماه را پرخبرترین و پرکارترین شنبه فروردین این سال‌ها نامید. شنبه‌ای که قرار است با سقوط و صعود برخی بازارهای مهم همراه باشد. برخی می‌ریزند و برخی ترقی می‌کنند، این نتیجه قابل پیش بینی مذاکرات ٩روزه هسته‌ای در جریان تعطیلات نوروزی بود. هر چند بسیاری از کارشناسان از ارایه پیش‌بینی قطعی درباره وضعیت اقتصاد پس از پایان ماراتن فروردین خودداری می‌کنند و پیش‌بینی را به نتیجه پیش رو در تیرماه سال جاری گره می‌زنند اما امیدها به بهبود اوضاع کم نیست. در این میان بسیاری معتقدند اتفاقات رخ داده از سمتی پیش رو در سال ١٣٩٤ نخواهد کاست، قرار نیست با امضای توافق هسته‌ای اتفاق غیرمنتظره‌ای رخ دهد، امکان افزایش صادرات نفت ایران در کوتاه‌مدت ممکن نیست، ورود سرمایه‌های خارجی در دوره زمانی کوتاهی تاثیرات خود را نشان نخواهد داد، اقتصاد ایران نمی‌تواند به سادگی از دام تورم رهایی یابد، بحران ساختاری اقتصاد ایران نمی‌تواند با امضای یک توافقنامه حل شود و راه درازی برای بهبود ساختاری در پیش است اما برداشته شدن فشار تحریم از گرده اقتصاد می‌تواند حرکت در مسیر پیش رو را تسهیل کند. تکلیف بازارهای مهم کشور در دوره انتظار ٩١ روزه پیش رو چه خواهد بود؟ دلار از پله‌ها پایین می‌آید پیش‌بینی‌ها حکایت از آن دارد دلار در واکنش اولیه به توافق حاصله با کاهش قیمت روبه‌رو شود. دلار در آخرین روز کاری هفته گذشته، پیش از اعلام نتایج مذاکرات در روز سه‌شنبه کاهشی ٨٠ تومانی را تجربه کرد. فعالان این بازار معتقدند روند ریزشی قیمت دلار در نخستین روزهای هفته جاری تشدید خواهد شد. هر دلار امریکا با قیمت ٣٢٨٠ تومان وارد پانزدهمین روز فروردین ماه شده است. هر چند فعالان بازار از اعلام قیمت مشخصی به خبرنگار «اعتماد» خودداری کردند و گفتند باید تا ساعت ١١ دید بازار به چه سمتی می‌چرخد و به چه میزان کاهش رضایت می‌دهد، اما پیش‌بینی‌ها حکایت از آن دارد که کاهش قیمت‌ها مقطعی خواهد بود و احتمال ترمیم دوباره قیمت ارز قوی است. اتحادیه اروپا اعلام کرده است تحریم‌های اقتصادی و هسته‌ای مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران را لغو خواهد کرد، لغو تحریم‌های شورای امنیت نیز خود گواهی بر آن است که مراودات مالی ایران با جهان از سر گرفته خواهد شد و مبادلات ارزی را تسهیل خواهد کرد اما برآوردهای صورت گرفته در قالب بودجه سال ١٣٩٤ و تعیین قیمت ٢٨٥٠ تومان برای دلار در قالب قانون بودجه حکایت از آن دارد که دلار نمی‌تواند از این سد مقاومتی عبور کند. از سوی دیگر بسیاری از فعالان اقتصادی و صنعتی نیز معتقدند کاهش قیمت دلار می‌تواند بنگاه‌های تولیدی و صنعتی را چه در بخش صادرات و چه در بخش تولید داخل با مشکل مواجه کند. با این همه کاهش قیمت اقلام مهم وارداتی نظیر خودرو، گوشی تلفن همراه، کامپیوتر و لب‌تاپ و لوازم صوتی و تصویری دور از ذهن نیست. در این میان پیش بینی می‌شود روند کاهشی قیمت سکه و طلا که از نخستین روزهای سال در بازار احساس می‌شد، نیز در این میان تشدید شود. فرش قرمز زیر پای خودروسازان در شرایط تازه کم نیست شمار کارشناسانی که معتقدند پای خارجی‌ها به صنعت خودروی ایران باز خواهد شد. پراید بالای بیست میلیون تومان که به مثلی برای تشریح نارضایتی افکار عمومی ایران از تغییرات اتفاق افتاده تبدیل شده است، احتمالا در سال‌های پیش رو جایگاه قرص و محکمی در بازار خودرو ایران نخواهد داشت. اروپایی‌ها از مدت‌ها پیش رایزنی را برای ورود به بازار ایران آغاز کرده‌اند اما این‌بار طرح احتمال ورود امریکایی‌هاست که سرنوشت خودرو در سال‌های پیش رو را متفاوت از سال‌های گذشته خواهد کرد. هر چند ناظران بین‌المللی معتقدند فضای کسب و کار امریکایی‌ها در بازار ایران هنوز مهیا نیست و باید کار در ایران را به وقتی دیگر موکول کرد اما با این حال طرح گزینه‌هایی از این دست بار دیگر پیگیری خبر تشکیل اتاق بازرگانی ایران و امریکا را در دستور کار بسیاری از فعالان اتاق بازرگانی از یک سو و فعالان رسانه‌ای از سوی دیگر قرار داد. بورس، سبزپوش می‌شود به گزارش اعتماد ساختمان حافظ خود را برای روزهای داغی آماده می‌کند. حتی اگر مذاکرات هسته‌ای هم نبود، بورس تهران در روزهای کاری نوروز سبز می‌پوشید چرا که قیمت‌ها آن قدر جذاب بودند که برخی تصمیم قطعی را برای خرید بگیرند. فعالان بازار می‌گفتند قیمت‌های پایین خود عاملی برای تشویق به ورود سرمایه به این بازار هست اما به نظر می‌رسد با نتیجه حاصل شده از مذاکرات هسته‌ای، گروه‌ها و نمادهایی که در چند سال اخیر از تحریم‌ها و قطعنامه‌های شورای امنیت آسیب دیدند و رکودی سخت را تجربه کردند، درگیر هیجان مثبت شوند و با تشکیل صف‌های خرید روبه‌رو شوند. بر این اساس به نظر می‌رسد گروه فرآورده‌های نفتی، پالایشی و صنایع پتروشیمی در وهله اول و معدنی‌ها و فلزی‌ها و خودرویی‌ها در وهله دوم با اقبال سرمایه‌گذاران روبه‌رو شوند. افزایش تقاضا برای خرید در گروه‌های دیگر نیز رخ دهد اما فعالان بازار معتقدند شدت و ماندگاری این هیجان در گروه‌های پیش گفته بیشتر از سایر گروه‌ها خواهد بود. با اجرایی شدن برنامه لغو تحریم‌ها این هیجان‌های مقطعی جای خود را به رشد پایدار خواهد داد. به طور حتم در سال آینده سرمایه‌گذاران فردوسی راه حافظ را در پیش خواهند گرفت چرا که بازار ارز و طلا و سکه از جذابیت تهی خواهد شد. مسکن، چشم انتظار رونق هر چند بازار مسکن به‌طور مستقیم تاثیری از مذاکرات هسته‌ای نمی‌گیرد اما بسیاری می‌پرسند خانه به کدام سمت حرکت خواهد کرد؟ ارزان می‌شود یا گران. دست اندرکاران این بازار معتقدند بهبود اوضاع اقتصاد می‌تواند افزایش قدرت خرید را به همراه داشته باشد اما نکته قابل تامل این است که مسکن پس از یک دوره طولانی رکود و کاهش قابل توجه سرمایه‌گذاری‌ها، با افزایش ساخت و ساز و رونق سرمایه‌گذاری روبه‌رو خواهد شد. این اتفاق وقتی می‌تواند تداوم داشته باشد که حباب قیمتی مسکن تخلیه شود و خریدار قدرت بالفعل کردن تقاضای خود را داشته باشد.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
