حدود مرزهای اخلاق حرفهای در ایران تعریفی ندارد
تدوینگر قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان با بیان این که در حوزهی مهندسی ایران، تعریف دقیقی از حدود مرزهای اخلاق حرفهای ارائه نشده است، گفت: الزام اخلاق حرفهای در این زمینه چندان مشخص نبوده و اگر هم کسی الزامات موجود را رعایت نکند، عواقب و مکافات آن روشن نیست. محسن بهرامغفاری در گفتگو با «صما» با اشاره حوزه پزشکی و بازار که دارای تعریف مشخص از اخلاق حرفهای هستند، اظهار داشت: در حال حاضر همهچیز بهم ریخته وحتی در بین کسبه هم، باقیماندهای از اخلاق حرفهای رعایت میشود. این پیشکسوت حوزه نظام مهندسی در ادامه افزود: اخلاق حرفهای با اخلاق عمومی تفاوت دارد، در اخلاق عمومی، جامعه انجام برخی رفتارها را اخلاقا مباح و برخی رفتارها را غیرجایز میداند؛ البته انجام برخی از رفتارهای اخلاقی هم حسن اخلاق محسوب میشود. بهرامغفاری عدم تخریب دیگران، عدم چشمداشت به مال غیر و... را از موارد رعایت ادب اجتماعی دانست و گفت: این ویژگیهای و بسیاری موارد دیگر از محسنات اخلاقی افراد جامعه محسوب میشود، در نتیجه میتوان این ادعا را داشت که در جامعه نظامنامه اخلاق وجود دارد که از آن با عنوان اخلاق عام یا Moral یاد میشود، اما تعدادی از افراد هستند که علاوه اخلاق عام، الزامات اخلاقی سختتری را برای خود در نظر میگیرند که به اینها اخلاق خواص میگویند و اصناف مختلف جزو این خواص هستند؛ به عنوان مثال شاید یک فرد عادی در مقابل استفاده از یک داروی خطرناک توسط دیگر افراد اخلاقا مکلف به اقدام حرفهای و بازدارنده نباشد اما یک پزشک اخلاقا موظف به اعمال رفتارهای بازدارنده است. بهرامغفاری با اشاره به اینکه اخلاق خواص یا اتیکیت Ethics)) افراد در کسوتهایی همانند نظامی، پزشکی، قضات و... را از بسیاری رفتارهای اجتماعی که برای عموم آزاد است، منع میکند، اذعان داشت: بسیاری از رفتارهای عادی در عموم جامعه مرسوم و مستوجب مجازات نسیت که برای افراد خاص ممنوع است اما این قواعد در حوزه مهندسی تدوین نشده، در حالی که حوزه مهندسی دیگر کشورها دارای قواعد خاص اخلاقی است. به گفته این پیشکسوت حوزه مهندسی، در صورتیکه فردی در جامعه اخلاق عمومی و به عبارتی آداب اجتماعی را نقض کند، عموم جامعه از فردی خاطی روی برمیگرداند و مجازاتی درپی نخواهد داشت تا زمانی که از مرز قانون تجاوزکند در این مرحله قانون وارد عمل میشود. لذا فرق اخلاق حرفهای با اخلاق عامه در این است که در مورد حرفه، ناقض اخلاق مستوجب مجازات است و در شورای انتظامی برای فرد متخلف محکومیت متناسب در نظر میگیرد. بنابراین خیلی از مواردی که در آییننامه شورای انتظامی نوشته شده از جنس نظامنامه اخلاق حرفهای است. بهرامغفاری در پاسخ به «صما» مبنی براینکه برخی، تعرفه پایین خدمات مهندسی و تعهد مادامالعمر مهندسان را از جمله عوامل عدم رعایت اخلاق حرفهای میدانند، تاکید کرد: از برخی جهات این مورد درست است و نیاز به کار آسیبشناسی دارد که چرا در جامعه، نقض اخلاق حرفهای و نقض اخلاق عمومی در یک حرفه خاص و حتی نقض قانون بازدارنده وجود دارد. این پیشکسوت حوزه مهندسی در ادامه تصریح کرد: نباید به این معضلات توسل و تمسک نابجا کرد؛ در حال حاضر برخی از مهندسان این موارد را توجیهگر نقض اخلاق حرفهای میدانند؛ اما باید تاکید کرد که مابین علتیابی یک معضل تا تجویز رفتارهای غیرحرفهای، فرق بسیاری است. بهرامغفاری با انتقاد از اینکه برخی افراد از وجود چنین معضلاتی برای رهایی از قید و بندهای حرفهای و به نفع خود استفاده میکنند، خاطر نشان ساخت: نباید از وجود چنین معضلاتی سوء استفاده کرد. تعرفه پایین خدمات و تعهد مادامالعمر از معضلات قابل توجه حوزه مهندسی است که باید مورد بررسی قرار بگیرد و مانع از این شد که موارد مذکور بستر بیاخلاقی حرفهای را مهیا سازد. برگرفته از : http://samair.ir
|