نام مقاله : آموزه‌هایی از معماری اقلیمی گذرهای کاشان؛ پژوهش میدانی در بافت تاریخی شهر پدیدآورندگان : منصوره طاهباز ، شهربانو جلیلیان ، فاطمه موسوی انتشاریافته در : دوفصل‌نامه‌ی «مطالعات معماری ایران» (شماره‌ی 1، بهار و تابستان 1391) شمار صفحه‌ها : 25 فرمت : PDF اندازه‌ی فایل : 1.13 مگابایت چکیده : معماری سنتی شهرهای تاریخی ایران دربردارنده‌ی درس‌های آموزنده‌ای در زمینه‌های گوناگونِ مرتبط با معماری و شهرسازی است. یکی از نکات شایان تأمل در این زمینه، ترفندهای به‌کاررفته در طراحی فضاهای باز و پیاده‌راه‌های شهرهای کویری است که به‌رغم شرایط محیطی سخت و خشن این مناطق، امکان زندگی امن، آسوده و پایدار را برای هزاران سال فراهم آورده است. نوشتار حاضر با بررسی بافت تاریخی شهر کاشان در اوج گرمای تابستان و اوج سرمای زمستان، به مطالعه‌ی این ترفندها به کمک علم همسازی با اقلیم پرداخته است. در این مقاله از تازه‌ترین شاخص ارزیابی وضعیت گرمایی فضای باز که شاخص اقلیم دمای جهانی نام دارد، برای ارزیابی داده‌های برداشت‌شده در روزهای 20 و 21 ماه تیر و 20 تا 22 ماه دی سال 1390، بهره‌گیری شده است. داده‌های میدانی با دستگاه هواشناسی سیار که توانایی برداشت آمار دما، رطوبت، باد و فشار هوا را دارد، گردآوری شده است. به رفتارهای مردم، اعم از مدت حضور، چه‌گونگی پوشاک و رویکرد در مسیر گزینشی در روزها و شب‌های مورد نظر توجه شد. تحلیل دستاوردها با انتقال داده‌ها به نمودار سایکرومتریک و سنجش آن با منطقه‌های گرمایی تعریف‌شده توسط شاخص مورد نظر برای ارزیابی گرمایی انجام گرفت. مقایسه‌ی این نتایج با داده‌های بلندمدت و کوتاه‌مدت ایستگاه هواشناسی کاشان نشان داد که معماری هر فضا، تا چه اندازه وضعیت اقلیم خرد را نسبت به اقلیم بومی، اقلیم کوتاه‌مدت شهر و اقلیم بلندمدت شهر تعدیل کرده و امکان حضور طولانی و امن مردم را در گرم‌ترین روزهای تابستان و سردترین روزهای زمستانِ کاشان فراهم آورده است. تعیین میزان موفقیت راهکارهای معماریِ به‌کاررفته به‌عنوان اصول طراحی گذرهای همساز با اقلیم در مناطق کویری، دستاورد این نوشتار است. کلیدواژه‌ها : اقلیم شهری، اقلیم بومی، اقلیم خرد، شاخص اقلیم دمای جهانی، دستگاه هواشناسی سیار، نرم‌افزار سیکرون.
|
