نام مقاله : تحلیل فرهنگی خانه‌ی سلماسی تبریز بر پایه‌ی نظریه‌ی رپوپورت پدیدآورندگان : فرزین فردانش ، پریسا محمدحسینی ، علی‌اکبر حیدری انتشاریافته در : نشریه‌ی «مطالعات معماری ایران» (شماره‌ی 5، بهار و تابستان 1393) شمار صفحه‌ها : 19 فرمت : PDF اندازه‌ی فایل : 1.98 مگابایت چکیده : در این پژوهش با فرض این که خانه بیانی از فرهنگ است، در راستای شناخت خانه‌ای قاجاری در شهر تبریز و چه‌گونگی ارتباط آن با بستر فرهنگی کوشش شده است. به این منظور، از دیدگاه «ایمس رپوپورت» (Amos Rapoport) در تدوین چارچوب نظری این تحقیق بهره گرفته شده است. بهره‌گیری از دیدگاه وی افزون بر این که به شناخت خانه‌ی سلماسی و ویژگی‌های آن کمک میکند، به ارائه‌ی روشی میانجامد که می‌توان از آن برای دریافت و خوانش مصادیق معماری ایران، از جمله خانه‌ها سود جست. زیرا رپوپورت برای تبیین ارتباط میان محیطِ برساخته و فرهنگ، تعاریف و راهکارهایی بر پایه‌ی مطالعات محیطی ـ رفتاری ارائه داده است. در بررسی خانه، راهکار سه‌مرحله‌ایِ پیشنهادی رپوپورت (تفکیک، تحلیل و تعمیم) به‌کار گرفته شده است: نخست، دو مفهوم فرهنگ و محیطِ برساخته به متغیرها و اجزایی متناسب با موضوع تفکیک شد؛ سپس پیوند و ارتباط میان اجزا، در کل و جزء، تحلیل و بررسی گردید؛ و در گام نهایی با تجمیع و ترکیب دوباره‌ی اجزا و تبیین پیوند میان آن‌ها کوشش شد تعمیمی به دست آید که طی آن فهم و دریافتی درخور از پیوندهای بنیادینِ خانه و بستر فرهنگی آن به‌دست آید. برای انجام این موردپژوهی، که حاوی نظریه‌ی مبناست، راهبردی ترکیبی برای تبیین و گردآوری اطلاعات مورد نیاز به کار گرفته شده است: مطالعات مقدماتی برای آشنایی با بستر زمانی و مکانی مصداق؛ مصاحبه‌ی عمیق با ساکنان قدیمی خانه‌ی سلماسی برای آشنایی با زندگی و کیفیت رفتار در خانه؛ و مشاهده و بررسی سیمای کالبدی خانه. یافته‌های تحقیق شامل چه‌گونگی تطبیق سیمای کالبدی خانه‌ی سلماسی با خواست‌ها، نیازها و در کل با ویژگی‌های فرهنگی اهالی آن است. در پایان، باتوجه به تجربه‌ی به‌دست‌آمده از تحقیق، به محدودیت‌ها و احتیاط‌هایی اشاره می‌شود که می‌باید در مطالعه‌ی مصادیق همانند در نظر گرفته شوند. کلیدواژه‌ها : ایمس رپوپورت، مطالعات محیطی ـ رفتاری، خانه‌ی قاجاری، تبریز، فرهنگ ای
|
