بررسی نقش خدا محوری در معماری مسلمانان
نشریه بین المللی علوم مهندسی دانشگاه علم و صنعت ایران، شماره ۵، جلد ١٨ ، زمستان ١٣٨٦ ویژه نامه معماری و شهرسازی دکتر محمد رضا بمانیان ، استادیار گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس چکیده: پس از ظهور اسلام، معماران مسلمان سعی نموده تا از اصول و اعتقادات اسلامی در آثار خود بهره گرفته و هنری را ارائه دهند که از امور عبادی و اعتقادی آنها شکل گیرد و در حد توان ، آثارشان را به درجه ای از مقبولیت و شایستگی برسانند. موضوع مقاله حاضر در رابطه با بررسی نقش خدا محوری در معماری مسلمانان است. در این راستا به این شاخص از معماری مسلمین توجه شده است که معماران مسلمان سعی نموده اند تا با بهره گیری از شعار اصلی توحید ( لا اله الا الله ) همه محورها و اجزای بنا را متوجه محور اصلی و توجه به او نمایند و غیر از او را به ورطه فراموشی بسپارند. به منظور تجسم بخشیدن به این امر واجب، معماران مسلمان با ایجاد مرکزیت در بنا و پیوند بین فضاهای بیرونی و درونی به شکل فضایی دعوت کننده و با استفاده از کتیبه ها و نوشته های متضمن آیات الهی تلاش نموده اند تا از آثارشان به عنوان واسطه ای برای تعالی روحی و سیر معنوی به سوی ملکوت اعلای خداوندی بهره گیرند. در تحقیق حاضر ضمن بررسی موضوع نقش خدا محوری در معماری مسلمانان به عنوان یکی از شاخص های مطرح در آثار معماران مسلمان که به شکل نظری مورد مطالعه قرار داده شده است، به صورت عملی نیز در بنای مسجد شیخ لطف ا لله اصفهان که این مسجد ا ز جمله شاخصترین الگوهای تبلور کالبدی مملو از عشق و عقاید مذهبی معماران مسلمان است، مورد بررسی قرارگرفته است و نتایج حاصل از تحلیل این شاخص ارائه شده است
|
