■ نام مقاله: بانک دادههای منتخب حرکات قوی زمین برای زلزلههای ایران
■ پدیدآورندگان: حمید زعفرانی، محمدرضا سقراط ■ انتشاریافته در: نشریهی علمی ـ پژوهشی «علوم و مهندسی زلزله»، دورهی ۳، شمارهی ۲ (۱۳۹۵). ■ چکیده : جمعآوری اطلاعات مربوط به دادههای ثبتشده بر اثر زمینلرزه و تجزیه و تحلیل آنها میتواند جهت مطالعات تحلیل خطر، ریسک و یا رویکردهای مهندسی زلزله سودمند واقع شود. در این مقاله، گزارشی از روند تهیهی یک بانک دادهی منتخب از رکوردهای حرکات قوی زمین در ایران ارائه شده است. از مجموع بیش از ۱۰۰۰۰ رکورد سهمؤلفهای که همگی از رکوردهای ثبتشده توسط شبکهی شتابنگاری کشوری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در سالهای ۱۹۷۶ تا ۲۰۱۵ برداشت شده است، ۲۲۸۶ رکورد مناسب و دارای کیفیت قابلقبول انتخاب گردیدند. این رکوردها حاصل از ۴۶۱ رویداد زلزله میباشد که بزرگای گشتاوری آنها در محدودهی ۹/۳ تا ۳/۷ قرار دارد و از هر زلزله حداقل دو رکورد در بانک دادههای معرفیشده موجود میباشد. برای نخستین بار، فاصلهی ایستگاه ثبتکنندهی تصویر افقی سطح گسل در روی سطح زمین برای تعداد زیادی رکورد که بزرگای زلزلهی مربوطه عمدتاً بیش از ۶ بوده است، در این بانک داده با دقت زیاد گزارش شده است. شایان ذکر است که شتابنگاشتهای ثبتشده که بهصورت خام در دسترس بودهاند، با استفاده از روش پردازش مبتنی بر الگوریتم موجک نوفهزدایی شدهاند. پارامترهای مختلفی همچون بیشینهی شتاب، شتاب طیفی در دورهی تناوبهای مختلف (تا دورهی تناوب ۴ ثانیه)، مدتزمان مؤثر، مدتزمان دوام برای هر سه مؤلفهی رکورد ثبتشده محاسبه شده است. همچنین، نوع خاک در ایستگاه ثبتکنندهی رکورد و نوع گسلش زلزله نیز گزارش شده است. همچنین، یک بازبینی برای مشخصات زلزله شامل موقعیت مرکز زلزله، بزرگا، نوع گسلش و همچنین هندسهی صفحهی گسیختگی گسل (در صورت امکان) صورت پذیرفته است. در نهایت، برخی از رکوردهایی که دارای بیشینهی شتاب بیش از ۳ متر بر مجذور ثانیه و ثبتشده در فاصلهای کمتر از ۳۰ کیلومتر بودهاند، بهعنوان رکوردهای خاص معرفی شدهاند. ■ کلیدواژهها : ایران، بانک دادهها، حرکات قوی زمین، خطر لرزهای.
|