بررسی کیفیت آسفالت قیری و ارائه روش بتن غلطکی زود سخت شونده RCCP در ایران
ازجمله مشکلات اساسی معابر سواره رو خیابانها و شبکههای بزرگراهی ومحوطههای صنعتی در کشور ما تخریب و تعویضهای متوالی آسفالت میباشد که درکنار تحمیل خسارات میلیاردی به اقتصاد ملی، ضریب ایمنی جادهها وخیابانهای کشور را نیز به شدت کاهش داده است و البته خسارات فراوانی نیز به خودروها وارد میکند به نحوی که این وضعیت مورد اعتراض ۱۰۰ درصد صاحبان اتومبیلها و رانندگان میباشد! اعتراض که تکنولوژی فعلی ساخت معابر قادر به پاسخگویی و رفع این معضل نیست و نیازمند تغییر ساختاری و تکنیکی طراحی و ساخت معابر سواره رو و ترافیکی میباشد. ازطرفی معضل زیست محیطی استفاده از مواد فعلی وهیدروکربنها در ترکیب آسفالت قیری در کنار پائین بودن قابلیتها و آسفالت قیری برای احراز بسیاری از مشخصات فنی مورد لزوم در معابر ترافیکی بالاخص دوام و پایداری در برابر تغییرات جوی وسیکلهای یخبندان، گزینه رویههای بتنی RCCP را پیش رو قرار داده است. ۲ـ معایب آسفالت قیری آسفالت قیری که در مقابل فشارهای فیزیکی مقاومت چندانی ندارد، این مقاومت در مرغوبترین آسفالت قیری ایران معادل ۸۵ـ۷۵ کیلوگرم بر سانتیمتر مربع است. و در برابر تغییرات جوی و تغییر دما تغییر شکل میدهد و عمر مفید کوتاهی دارد. ۲ـ۱ـ آلودگی هوا و محیط زیستبرای تهیه آسفالت قیری به چیزی حدود ۱۴۰ درجه سانتیگراد دما نیاز هست و در نتیجه برای تولید این نوع آسفالت مقادیر قابل توجهی سوخت به مصرف میرسد و میتوان گفت به لحاظ زیست محیطی، اقتصادی و خصوصاً آلودگی هوا در کلان شهرها بسیار نامناسب است. ۲ـ ۲ـ عدم سازگاری با شرایط آب و هواییبخش قابل توجهی از افت کیفیت آسفالتهای قیری در عبور از فصل سرما و یخبندان اتفاق میافتد و عواملی از قبیل پدیده جذب آب و یخ زدگی و آب شدگی، نفوذ آب به لایههای زیرین و یا استفاده از نمک برای یخزدائی از جمله عوامل اصلی، تخریب آسفالتهای قیری در عبور از فصل سرما میباشد. در مناطق گرمسیر با مشکل تغییر شکل آسفالت قیری مواجه هستیم. ۲ـ۳ـ عدم دوام در برابر مواد شیمیایی آسفالت قیری در برابر مواد نفتی مانند گازوئیل، نفت، بنزین و اسیدهایی که در محوطههای صنعتی وجود دارند تخریب میشوند. ۲ـ۴ـ استفاده از قیر نامناسبقیر مورد مصرف در راهسازی به طور مستقیم در مقابل عوامل جوی بوده و باید ضربههای ناشی از حرکت وسایل نقلیه را تحمل نماید [۱] ۳ـ خواص بتن غلطکی به طور کلی خواص بتن غلطکی سخت شونده بستگی به دانهبندی، جنس و شکل سنگدانهها، و مواد سیمانی، نحوه ساخت مخلوط، درصد تراکم و کنترل اجرا دارد. مزیت این روش ساخت بتن، هزینه کمتر از انواع دیگر بتن و سرعت اجرایی بسیار زیاد آن بوده و در عین حال دارای خواص مکانیکی مورد نیاز بتن معمولی نیز میباشد. [۲] عموماً بتن غلطکی را بتنی سفت با اسلامپ صفر تعریف میکنند. [۳] ۳ـ۱ـ کاربرد رویه بتنی RCCP زود سخت شوندهدامنه کاربرد بسیار وسیع در ساخت جادهها و خیابانهای اصلی و فرعی، آزاد راهها، باند پرواز، آشیانه هواپیما، کف سالنهای صنعتی، محوطههای صنعتی و انبارها، باراندازها، جاده معادن، پیاده روها، ورزشگاهها، پیست اتومبیلرانی، کف نمایشگاههای صنعتی و تجاری، محوطههای تجاری، بنادر اسکلهها، دامداریها، سردخانهها، جادههای شیبدار، لوپها، میادین، دورها، پلها، کف ترمینالها، ایستگاههای اتوبوس و کامیون (گاراژ) را میتوان نام برد. ۳ـ۲ـ مقاومت رویه بتنی RCCP زود سخت شونده مقاومت فشاری با نسبت آب به سیمان پایین و صفر بودن اسلامپ از ۱۵۰ تا ۳۰۰ کیلوگرم بر سانتیمتر مربع که در شرایط عمل آوری و با مرغوبترین مصالح به دست آمده است که تحمل بارهای سنگین ترافیکی به ویژه در محل شیبها، دورها، بارهای ترافیکی و ایستگاههای سنگین را به راحتی تحمل میکند. ۳ـ۳ـ صلبیتصلب بودن و عدم تغییر شکل در برابر بارهای وارده و ضربات ناشی از سقوط اجسام سخت. ۳ـ۴ـ سازگاری با شرایط آب و هواییدوام بلندمدت نسبت به آسفالت قیری در مناطق گرمسیر و معتدل با توجه به اینکه در برابر افزایش دما مقاوم بوده و هیچگونه تغییر شکلی در آنها ایجاد نمیشود. در مناطق سردسیر رویه بتنی (RCCP) به خاطر جذب آب پایین و مقاوم بودن در برابر سیکلهای یخبندان در مواجه با آسیبهای احتمالی ایمن و مقاوم است.۳ـ۵ـ اجرا و بهرهبرداری زود هنگامسرعت بالای اجرا و سهولت نگهداری و قابلیت بهرهبرداری زود هنگام حتی در مواقع اضطرار (دوازده ساعت پس از اجرا). ۳ـ۶ـ سازگاری با محیط زیست رویه بتنی RCCP به خاطر نفوذناپذیری مواد متشکله آن به بافت مصالح و طبیعت، به عنوان رویه سازگار هیچگونه مشکل زیست محیطی در محدوده کاربردی خود ندارند. و تا پایان دوره دوام مواد و مصالح متشکله آن به عنوان بخشی از طبیعت تعریف میشود. رنگ خاکستری و خنثی RCCP، ضریب جذب دمای مناسبی دارد و این به خاصیت پایین آوردن دمای محیط کمک میکند. ۳ـ۷ـ گزارش فنی بتن توانمند زود سخت شونده RCCPپس از انجام مطالعات اولیه، بررسی و ارزیابی قابلیتهای مصالح موجود در کشور در نهایت طرحی مناسب با کشورمان تهیه و تدوین شد که در ابتدای سال ۱۳۸۴ به ثمر نشست نتایج آزمایشهای ما که پس از طی ۲۸ روز با عنوان دوره بلوغ بتن انجام شد، نشان داد که همه چیز براساس پیشبینی ما و مطابق با محاسبات و طراحیهای اولیه جواب داده است که میتوان به نمونة اجرا شده در هشتگرد اشاره کرد.۴ـ نتیجهگیریپس از ذکر معایب آسفالت قیری و مزایای بتن غلطکی لازم است بدانیم که اولین گامها برای جایگزینی برداشته شده و نمونهای برای ارزیابی و استناد اتفاق افتاده است. بیش از ۴۰ سال است که شیوه تولید، استفاده و مزایای بتن غلطکی در دانشگاههای ما تدریس میشود، نیروی متخصص و آگاه در این باره در کشور تربیت شده است و همه شرایط و امکانات فراهم است، اما هم چنان از آسفالت قیری استفاده میشود. ۵ـ منابع[۱] سیاوش کواری« مصالح ساختمانی انتشارات دانش و فن » ۱۳۷۹ [۲]. Acl Committee Report 210R-93, Erosion of Concrete in Hydraulic Structures. [3] Acl Committee Report 201.2R-92, Guide to Durable Concrete. # علی میر علیجانی، دانشجوی کارشناسی ساختمان، دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی # ماکان اسماعیلی، دانشجوی مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی شریف # رضا فتورهچی، دانشجوی مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی شریف
|