■ نام مقاله: ارزیابی ریسک محیطزیستی تالاب‌ها با استفاده از روش‌های TOPSIS و EFMEA
(مطالعه‌ی موردی : تالاب بین‌المللی گاوخونی) ■ پدیدآورندگان: رقیه مکوندی، سجاد آستانی، بهاره لرستانی ■ انتشاریافته در: دوفصل‌نامه‌ی علمی ـ پژوهشی «پژوهش‌های محیط زیست»، دوره‌ی ۶، شماره‌ی ۱۱، تابستان و پاییز ۱۳۹۴. ■ چکیده : تالاب گاوخونی یکی از ارزشمندترین تالاب‌های کشور است که با ویژگی‌های زیستگاهی منحصربه‌فرد در ۲۳ ژوین ۱۳۰۱در فهرست تالاب‌های بین‌المللی کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده است. مطالعه‌ی حاضر، با هدف شناسایی و تجزیه و تحلیل ریسک‌های تهدیدکننده‌ی تالاب گاوخونی در سال ۱۳۳۱ به انجام رسید. محدوده‌ی مطالعاتی، در انتهایی‌ترین قسمت حوضه‌ی آبریز زاینده‌رود واقع در زیر حوضه‌ی گاوخونی و در ۱۰۷کیلومتری جنوب شرقی شهر اصفهان قرار دارد. پس از شناسایی ریسک‌ها، تجزیه و تحلیل و رتبه‌بندی آن‌ها با استفاده از روش TOPSIS صورت پذیرفت. جهت تعیین نمره‌ی احتمال ریسک از روش AHP و برای تعیین نمره‌ی سایر شاخص‌ها از روش‌های موجود در ارزیابی ریسک به‌خصوص روش EFMEA استفاده شد. نتایج نشان داد که ریسک‌های خشکسالی و کم شدن آب تالاب و احداث سد زاینده‌رود در رتبه‌های اول و دوم قرار دارند. پس از تعیین عدد اولویت ریسک با روش TOPSIS، درجه مخاطره‌پذیری ریسک‌ها تعیین شد که اولویت‌های مدیریتی جهت کنترل ریسک‌ها را نشان می‌دهد. مزیت TOPSIS در ارزیابی ریسک‌های محیط زیستی، رتبه‌بندی ریسک‌ها با استفاده از معیارهای متفاوت است. با استفاده از این روش در ارزیابی ریسک‌های محیطزیستی می‌توان بی‌نهایت ریسک را بر اساس بی‌نهایت شاخص رتبه‌بندی کرد. دقت بالا و توانایی استفاده از نرم‌افزارهای صفحه‌گسترده از دیگر مزایای این روش هستند. ■ کلیدواژه‌ها : ارزیابی ریسک محیطزیستی، تالاب گاوخونی، استان اصفهان، AHP ،Topsis ،EFMEA.
|
