این مقاله، پیامدهای ایجاد قطب رشد صنعتی بر توسعه‌ی پایدار محلی در منطقه‌ی عسلویه را بررسی می‌کند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که حضور صنعت و گسترش سریع توسعه‌ی صنعتی در منطقه‌ی عسلویه، پیامدهایی دوگانه داشته است؛ زیرساخت‌ها و امکاناتِ زیربنایی نسبت به پیش از ورود صنعت به منظقه، بهبود یافته‌اند، اما در حوزه‌های دیگر گاه آثار و پیامدهای منفی دیده می‌شود. نام مقاله : بررسی آثار اجتماعی قطب‌های رشد صنعتی بر توسعه‌ی پایدار محلی موردپژوهی : قطب رشد صنعتی عسلویه پدیدآورندگان : موسا عنبری ، احمد ملاکی چکیده : هدف آغازین طراحان قطب‌های رشد در اروپا، بهره‌گیری از آن‌ها برای تحرک‌بخشی و رشد مناطق محروم بود، اما در کشورهای درحال‌توسعه، قطب‌های رشد به دلیل وجود منابع طبیعی در مناطقی خاص و به‌منظور کمک به رشد اقتصاد ملی ایجاد می‌شوند. هدف اصلی این مقاله، بررسی آثار اجتماعی توسعه‌ی صنعتی ناشی از ایجاد قطب رشد صنعتی بر توسعه‌ی پایدار محلی در منطقه‌ی عسلویه است. پرسش ریشه‌ای این است که: ورود صنعت به منطقه، چه پیامدهایی داشته و این پیامدها چه آثاری بر توسعه‌ی پایدار اجتماعات محلی گذاشته‌‌اند؟ در بررسی حاضر، چهارچوب نظری، رویکرد قطب رشد است. قطب رشد یک مدل برنامه‌ریزی صنعتی و منطقه‌ای برای «مجموعه‌ای از صنایع گسترده»ی واقع در یک منطقه است. در منطقه‌ی عسلویه، آرایش متمرکز فعالیت‌های صنعتی در یک مکان با صنعت محرک و هدایت‌کننده‌ی گاز، موجب شده است که منطقه از ویژگی قطب رشد برخوردار شود. این بررسی با روش کیفی انجام گرفته و اطلاعات با به‌کارگیریِ فنون بحث گروهی متمرکز، مشاهده و مصاحبه‌ی عمیق گردآوری شده‌اند. جامعه‌ی آماری پژوهش، دربرگیرنده‌ی مسئولان بومی، آگاهانِ محلی و نیز مدیران منطقه‌ی ویژه‌ی پارس است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که حضور صنعت و گسترش سریع توسعه‌ی صنعتی در منطقه‌ی عسلویه، پیامدهایی دوگانه داشته است: هم‌پای توسعه‌ی صنعتی در منطقه، شاخص‌های توسعه‌ی پایدار در اجتماعات محلی، تحقق نیافته است. بخش‌هایی همچون آموزش، بهداشت، زیرساخت‌ها و امکاناتِ زیربنایی نسبت به پیش از ورود صنعت به منظقه، بهبود یافته‌اند، اما در حوزه‌های دیگر، بهبود ملاحظه نمی‌شود و گاه حتا آثار و پیامدهای منفی نیز دیده می‌شود. وضعیت اشتغال و معیشتِ پایدار بومیان، چندان مطلوب نیست. در حوزه‌ی محیط زیست و کشاورزی نیز آلودگی‌ها و افتِ تولید دیده می‌شود. همچنین، در حوزه‌های اجتماعی، آسیب‌های مختلف و تبعیض‌های گوناگون رخ داده است. کلیدواژه‌ها : توسعه‌ی پایدار محلی ، قطب رشد ، توسعه‌ی صنعتی ، توسعه‌ی نامتوازن ، اجتماعات محلی ، شاخص‌های توسعه‌ی پایدار.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
