نارسایی ها و چالشهای موجود در شرایط عمومی پیمان
مهندس بهمن معین پور - مدرس شرایط عمومی و قراردادها بی تردید جزء لاینفک هر پیمان که در چارچوب قراردادهای دولتی که سه ضلع ( کارفرما ، پیمانکار ، مشاور ) را دارا باشد ، شرایط عمومی پیمان ،حتما" جزء اسناد پیمان خواهد بود. با توجه به اینکه از تدوین اولیه شرایط عمومی پیمان ( 1343) تا کنون قریب به چهل و پنج سال میگذرد , تعدد ااستفاده از این مجموعه در این سالها موجب تکمیل و رفع برخی شبهات گردیده و رفته رفته در هر سال نیز توسط کارشناسان مربوطه زوایای ابهام در آن مطرح میگردد. بازنگری جدی و تغییرات عمده در ماده واحد های 28-29-30-46-47-48-53 در سال 76 آغاز گردید و تمام این تلاشها منجر به آن شد که مجموعه جدید شرایط عمومی پیمان در خرداد 78 آماده و قابل بهر برداری شود. ابنظر میرسد این مجموعه باید در راستای کامل شدن به سئوال هایی که در شرایط خاص در هر پروژه ای واقع می گردد ، کاملا" پاسخگو باشد. بهمین لحاظ بازنگری شرایط عمومی پیمان در هر دوره پنج ساله بنظر مفید میآید. با بررسی بعمل آمده در این مدت و در پرونده پروژه های مختلف , شرایط عمومی پیمان پاسخگوی یا مرجع رفع برخی شبهات نمی باشد که در اینجا مسائل مربوط به فسخ پیمان در ماده های 46 و47 مد نظر میباشد. 1- طبق موارد مطرح شده در مفاد ماده 46 شرایط عمومی پیمان چنانچه پیمانکار مسبب گسستگی زمانی پروژه ویا تاخیر بیش از از حد تعیین شده در شرایط عمومی پیمان شود ، کارفرما میتواند بموجب ماده 46 شرایط عمومی پیمان را فسخ و خسارات وارده مطابق شرایط عمومی پیمان از مطالبات و وجوه تضمین پیمانکار کسر نماید. حال اگرمسبب این گسستگی زمانی وتاخیرات مجاز کارفرما باشد ،خساراتی از قبیل بیکاری عوامل پیمانکار و خواب ماشین آلات و سایر هزینه های دیگر.... چگونه به پیمانکار پرداخت میگردد؟؟ لذا در این خصوص پیشنهاد میشود : در صورتیکه کل یا قسمتی از کارگاه رابدلیل عدم توانایی کارفرما در اجرای تعهدات ,معلق گردد و کارفرما نسبت به ابلاغ ماده 49 (تعلیق ) امتناع ورزد ، از تاریخ اعلام تعطیلی کارگاه از طرف پیمانکار ،کارفرما موظف به پرداخت 10% کارکرد فرضی در قسمتهایی که کارتعلیق شده برای سه ماهه اول و 15% کارکرد فرضی برای سه ماهه دوم شود.و بعد از این مدت کارفرما بموجب ماده 48 شرایط عمومی پیمان , خاتمه کار را به پیمانکار اعلام نماید. 2- مدت زمان فرآیند فسخ پیمان از تاریخ اعلام موارد فسخ به پیمانکار تا تهیه و تنظیم صورتجلسه تحویل کارگاه چه میزان است؟ در شرایط عمومی پیمان به این سئوال جوابی داده نشده است و فقط مطابق ماده 47 شرایط عمومی پیمان به پیمانکار 10 روز فرصت اعتراض داده شده است.ندامت عذر واعتراض پیمانکار به مواردی که کارفرما با ستناد آنها پیمان را مشمول فسخ میداند پذیرفتنی نیست.در واقع از تاریخی که کارفرما با ذکر مواردی از ماده 46 که به آن یا آنها پیمانکار رامشمول فسخ می داند تا تاریخ ابلاغ فسخ پیمان که بدوا" بوسیله هیاتی خاص که توسط بالاترین مقام سازمان کارفرما انتخاب میگردند ،مدت مشخصی ذکر نگردیده و معلوم نیست این مدت تا ابلاغ فسخ پیمان و تهیه صورتجلسه صورتبرداری چه میزان است؟ لذا پیشنهاد میشود : در همان ماده 47 دقیقا" ذکر گردد که " کارفرما از تاریخ ابلاغ موارد فسخ به پیمانکار تا تاریخ صورت برداری حداکثر سه ماه فرصت دارد و بعد از هزینه ها و خسارات وارد بر پیمانکار را پرداخت نماید. 3- فسخ پیمان که به استناد موارد ذکر شده در ماده 46 شرایط عمومی پیمان به پیمانکار ابلاغ میگردد همواره محل اختلاف بین کارفرما وپیمانکار میباشد بنابراین آیا عدم نیاز به بررسی و تایید یک مرجع بالاتر از سازمان کارفرما صحیح است؟ با توجه به شدت اثر مخرب اعمال ماده 46 (فسخ پیمان)بر پیمانکار و احتمال اینکه کارفرما دچار اشتباه شود یا به علت دیگر خلاف واقعیت عمل نماید پیشنهاد میگردد فسخ پیمان پس از تصویب هیئت منتخب کارفرما به یک مرجع بالاتر و خارج از کارفرما جهت تایید ارجاع شود. پایان
|