■ نام مقاله: کاربرد منطق فازی و الگوریتم شبکهی عصبی مصنوعی در تهیهی نقشهی حساسیت زمینلغزش در حوضهی رودخانهی چالوس
■ پدیدآورندگان: غلامرضا فلاحی، اسماعیل دهقان منشادی ■ انتشاریافته در: نشریهی علمی ـ ترویجی «مهندسی نقشهبرداری و اطلاعات مکانی»، دورهی ۷، شمارهی ۲ - ۳-۱۳۹۵. ■ چکیده : زمینلغزش ازجمله پدیدههای ژئوفیزیکی است که رخداد آن موجب جابهجایی دامنهها در راستای شیب و به بار آمدن خسارات مالی و جانی هنگفتی میشود. بارش، یخبندان و استفادهی نامعقول بشر از طبیعت از عوامل ایجادکنندهی زمینلغزش است. ارتفاع، شیب، نوع خاک و زمینشناسی منطقه و پارامترهای هیدرولوژی ازجمله مهمترین عوامل مؤثر بر وقوع زمینلغزش هستند. حوضهی آبریز چالوس با مساحت ۹۲۹.۲۸ کیلومترمربع محدوده در امتداد جادهی کرج ـ چالوس واقع شده است. این حوضه به دلیل مشرف شدن به جادهی چالوس از اهمیت ویژهای برخوردار است. سالانه از این جاده ترددهای بسیاری انجام میپذیرد. بنابراین بررسی پهنههای مختلف از حوضه از دیدگاه پتانسیل وقوع زمینلغزش بسیار اهمیت دارد. از این رو، بررسی پهنههای مختلف از حوضه از دیدگاه پتانسیل وقوع زمینلغزش و تهیهی نقشهی حساسیت زمینلغزش بسیار اهمیت دارد. در این مطالعه عوامل مختلفی از جمله شیب، جهت شیب، زمینشناسی، پوشش گیاهی، پارامترهای هیدرولوژی و نوع زهکشی خاک بررسی شدهاند. پس از تهیهی نقشههای مختلف از عوامل مؤثر بر وقوع زمینلغزش، از الگوریتمهای هوشمند فازی و شبکهی عصبی مصنوعی جهت پهنهبندی منطقه از نظر خطر وقوع زمینلغزش استفاده شده و سپس نقشههای پهنهبندی زمینلغزش با دو روش فوق تهیه شدهاند. با اعمال روش فازی، ۱/۳۴ درصد از مساحت منطقه دارای پتانسیل زیاد و خیلی زیاد، ۵/۳۵ درصد از مساحت منطقه دارای پتانسیل متوسط و ۳/۳۰ درصد از مساحت منطقه دارای پتانسیل کم برای وقوع زمینلغزش هستند. با اعمال روش شبکهی عصبی مصنوعی، ۴/۳۴ درصد از مساحت منطقهی دارای پتانسیل زیاد و خیلی زیاد، ۰۵/۲۹ درصد از مساحت منطقهی دارای پتانسیل متوسط و ۵/۲۷ درصد از مساحت منطقهی دارای پتانسیل کم برای وقوع زمینلغزش هستند. ■ واژههای کلیدی : حوضهی آبریز چالوس، شبکهی عصبی مصنوعی، عوامل موثر بر وقوع زمینلغزش، منطق فازی، نقشهی حساسیت زمینلغزش.
|