نام مقاله: اولویتبندیِ نواحی کنترل فرسایش خاک با بهکارگیریِ تکنیکهای ارزیابی چندمعیاره و GIS
پدیدآورندگان: جلال زندی، کریم سلیمانی، محمود حبیبنژاد روشن چکیده : اولویتبندی، در اجرای پروژههای منابع طبیعی کاری بسیار مهم و ضروری است و به تصمیمگیران این امکان را میدهد که مناسبترین راهبردهای مدیریتی و پایدار را در بلندمدت پیاده کنند. وضعیت کنونی فرسایش با یک شاخص نسبی نمیتواند بهطور دقیق اولویت نواحی برای کنترل فرسایش خاک را شناسایی کند. هدف از این بررسی، شناسایی اولویتهای حفاظت با بهرهگیری از یک روش ارزیابی چندمعیاره در حوضهی آبخیز وازرود مازندران است. روند تغییرات خطر فرسایش نشاندهندهی مناطقیست که خطر فرسایش در آنها در حال فزونی گرفتن بوده و نیز یکی از معیارهای شناسایی اولویتهاست. پهنهبندیِ خطر فرسایش در قالب معادلهی تلفات خاک اصلاحشدهی جهانی (RUSLE) در سالهای ۲۰۰۰ و ۲۰۱۰ انجام گرفت و به شش ناحیهی خطرِ بسیار کم، کم، میانه، شدید، بسیار شدید و فوقالعاده شدید تقسیم شد. روند تغییرات فرسایش خاک با مقایسهی نتایج خطر فرسایش میان ۲۰۰۰ و ۲۰۱۰ و ارزیابیهای چندمعیاره محقق گردید. دو سطح با بالاترین اولویت، مناطق با درجهی فرسایش شدید و یا افزایش درخور توجه در فرسایش را که در این ۱۰ سال اخیر به وقوع پیوسته، دربرمیگیرد (۳۲/۱۵۸۸ هکتار و ۳۱/۱۱درصد از سراسر منطقهی مطالعهشده) و بهعنوان مناطق کنترل فرسایش خاک و اختصاص استراتژیهای مدیریتی مناسب در آن پیشنهاد میشود. دو سطح میانی، مناطق با وضعیت فرسایشی پایدار در طول زمان با تغییرات جزیی را شامل میشوند و به اقدامات کنترلی کمتری نیازمندند. کلیدواژهها : پهنهبندیِ خطر فرسایش، فرسایش خاک، سامانهی اطلاعات جغرافیای (GIS)، سنجش از دور (RS)، اولویتبندی حفاظت، روند تغییرات فرسایش.
|