عنوان مقاله: تحلیل شاخصهای خلاقیت شهری در نظام سکونتگاهی استان مازندران
نویسندگان: مجتبا رفیعیان، مرتضی شعبانی انتشاریافته در: فصلنامهی «جغرافیا و آمایش شهری ـ منطقهای»، دورهی ۵، شمارهی ۱۶، پاییز ۱۳۹۴. چکیده : با ظهور عصر جهانی در قالب شبکهها و جریان سرمایه، کالا و خدماتو همچنین با تمرکز عصر پساصنعت بر تولید دانش و اطلاعات، نقش شهرها بسیار مهم، مؤثر و حیاتی است و به همین دلیل در عصر فراصنعت برخلاف عصر صنعت که صنایع، محرک اصلی توسعه هستند؛ شهر خود بستر توسعه و ایجاد عصر پساصنعت گردید. در این بین هر شهری که بستر مناسبی را برای تولید دانش، حفظ و ترویج سنتها، حضور نهادها، هویت محلی و شهری، صنایع خلاق، اقتصاد خلاق و افراد خلاق مهیا سازد، مطمئناً در توسعۀ همه جانبه گام موفقتری بر میدارد. ظهور ایدۀ «شهر خلاق» از اواخر دهه ۱۹۸۰ که تلاشی برای بازسازی شهر در سطح جهانی بود، بر این متن استوار است که همیشه بیشتر از پتانسیلی که در یک مکان وجود دارد و یا ما فکر میکنیم، میتوان از آن استفاده کرد. این تحقیق با هدف ارزیابی وضعیت شهرهای مراکز شهرستانهای مازندران بر اساس شاخصهای شهر خلاق انجام شده است. روش بررسی این پژوهش مبتنی بر رویکرد توصیفیـ تحلیلی بوده و جهت جمعآوری اطلاعات مورد نیاز، از روش کتابخانهای استفاده شد. در این تحقیق ضمن شناسایی مهمترین شاخصهای شهر خلاق، با استفاده از مدل تحلیل خوشهای فازی (الگوریتم C-Means) اقدام به خوشهبندی شهرهای استان شد و در ادامه با استفاده از تکنیک ویکور، رتبهبندی این شهرها صورت گرفت تا میزان توسعهیافتگی شهرها بر اساس خلاقیت مورد بررسی قرار بگیرد. نتایج حاصله نشان داد که هرچند قرارگیری شهرها در خوشههای متفاوت، رابطۀ معنیداری با توزیع و پراکندگی آنها در سطح استان ندارد، اما تمرکز اصلی شهرهای استان به لحاظ توسعهیافتگی از منظر شاخصهای شهر خلاق، بر شهرهای مرکزی استان است. همچنین این مطالعات نشان داد که شهر ساری (مرکز استان) و شهر بابل، علاوه بر قرارگیری در یک خوشه (با میزان تعلق ۹۳۲/۰ و ۸۳۵/۰)، به لحاظ توسعهیافتگی نیز در جایگاه نخست و شهرهای گلوگاه، عباسآباد و سورک در رتبههای آخر قرار دارند. کلیدواژهها : شهر خلاق، شاخص، خوشهبندی فازی، تکنیک ویکور، مازندران.
|