■ عنوان مقاله: تحلیلی بر معیارها و شاخص‌های مکان‌یابی شهرکهای صنعتی با تأکید بر اصول برنامه‌ریزی فضایی و آمایش سرزمین در ایران
■ نویسندگان: محمدرضا رضایی، امیررضا خاوریان گرمسیر ■ انتشاریافته در: فصلنامه‌ی «جغرافیا و آمایش شهری ـ منطقهای»، دوره‌ی ۴، شماره‌ی ۱۲، پاییز ۱۳۹۳. ■ چکیده : امروزه رشد صنعت به صورت مجتمع، منطقه، ناحیه، قطب یا شهرک صنعتی، پدیده‌ای است رایج در نواحی شهری، که باید توجه خاصی را در گزینش مکان بهینۀ این نواحی صرف نمود. از این روی در کشورمان در طی چند دهۀ اخیر عدم توجه به معیارهای صحیح در مکان‌گزینی این کاربری، سبب عدم تعادل‌‌های فضایی در سطح مناطق شده‌است. این پژوهش با هدف مطالعۀ معیارها و عوامل مؤثر در مکان‌یابی شهرکهای صنعتی، به مطالعه و تحلیل این عوامل، مطابق با اصول برنامه‌ریزی فضایی و آمایش سرزمین در ایران می‌پردازد. جهت انجام این امر از روش توصیفی و تحلیلی استفاده شده‌است، اطلاعات مورد نیاز برگرفته از اسناد و منابع مکتوب می‌باشد. از این روی در گام نخست با مراجعه به منابع مکتوب و کتابخانهای، شاخص‌ها و معیارهای مؤثر در مکان‌یابی شهرکهای صنعتی استخراج گردیدند که با توجه به تأکید این پژوهش بر روی برنامه‌ریزی فضایی و آمایش سرزمین، این معیارها در چهار سطح ملی، منطقهای، ناحیه‌ای و محلی طبقه‌بندی گردیدند. سپس با توجه به برابر نبودن وزن و اهمیت هر معیار اقدام به تعیین وزن آن‌ها توسط مدل تحلیل شبکه‌ای (ANP) شد. از نتایج قابل ملاحظۀ این پژوهش می‌توان به مواردی همچون مهمتر بودن عوامل و معیارهای طبیعی نسبت به عوامل انسانی و همچنین وزن بیشتر عوامل محلی نسبت به سایر سطوح فضایی و کاهش وزن عوامل با افزایش سطح فضایی از سطح محلی به ملی ذکر نمود. ■ کلیدواژه‌ها : شاخص، مکان‌یابی شهرک صنعتی، برنامه‌ریزی فضایی، آمایش سرزمین.
|
