■ عنوان مقاله: سنجش ظرفیت توسعه‌ی فضاهای بدون استفاده در مرکز شهر قزوین؛ با تأکید بر رویکرد توسعه‌ی میان‌افزا
■ نویسندگان: مجتبی رفیعیان، ناصر براتی، مرضیه آرام ■ انتشاریافته در: نشریه‌ی علمی ـ پژوهشی «نامه‌ی معماری و شهرسازی»، دوره‌ی ۳، شماره‌ی ۵، زمستان ۱۳۸۹. ■ چکیده : در پی افزایش روزافزون جمعیت و کالا و فعالیت‌ها در شهرها، راه‌حل‌های متفاوت و گاه متناقضی برای توسعه شهرها مطرح شد، که بهره‌گیری از این راه‌حل‌ها به شکل‌گیری حومه‌ها، حاشیه‌نشینی، مهاجرت گسترده روستاییان به شهرها و پیامدهایی از این دست، به‌ویژه در اواخر قرن بیستم، دامن زد. ادامه این روند، ضمن آنکه رشد پراکنده شهرها را در اراضی و محیط زیست اطراف‌شان موجب شد، زمینه بازماندن نواحی مرکزی شهرهای سنتی را نیز از جریان توسعه فراهم آورد؛ اما با مطرح شدن رویکردهای جدید توسعه شهری نظیر توسعه میان‌افزا، نگرش توسعه پایدار و استفاده از امکانات موجود در دستور کار قرار گرفت. بنابراین سطوح میان‌افزا ـ سطوحی که به‌رغم دارا بودن تأسیسات، تجهیزات زیرزمینی و روزمینی، و دسترسی مناسب به مراکز خدماتی شهر از جریان توسعه بازمانده و متروک و بی‌استفاده باقی مانده‌اند‌ـ طی سال‌های اخیر به سبب پتانسیل بالایی که دارند، بیش از پیش مورد توجه دلالان و بساز و بفروش‌ها قرار گرفته‌اند. بررسی دلایل شکل‌گیری چنین سطوحی در مرکز شهر قزوین، نشان داد که بالاترین قابلیت توسعه، به محدوده‌هایی مربوط می‌شود که بیشترین مشکلات را از لحاظ شاخص‌های کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی دارند و پلاک‌هایی که از لحاظ ضوابط و قوانین منطقه‌بندی شرایط مناسبی دارند، دارای بیشترین ظرفیت توسعه‌اند. ■ کلیدواژه‌ها : توسعه‌ی میان‌افزا، رشد پراکنده‌ی شهری، اراضی بدون استفاده، مرکز شهر، قزوین.
|
