با کلیک بر روی تصویر، مطلبی دیگر مرتبط با موضوع، در دسترس شما خواهد بود.
■ نام مقاله: سیر تحول رابطه‌ی ساختاری باغ و شهر در سازمان فضایی شیراز ■ پدیدآورندگان: امیر منصوری، ندا عرب سلغار ■ چکیده : باغ‌های تاریخی شیراز تا پیش از تغییرات شهری دوران پهلوی و معاصر، از عناصر شاخص شهری به حساب می‌آمده است. به نظر می‌رسد شکل‌گیری هستۀ تاریخی شهر و توسعۀ آن در ادوار مختلف، چه از حیث رابطۀ ساختاری میان باغ و شهر و چه از حیث استفاده از باغ و عناصر آن در پیکرۀ شهر، به پدیدۀ باغ وابسته بوده است. از سوی دیگر، تعریف نظام استقرار باغ در شهر، به عوامل متعددی وابسته است که خود بر چگونگی تعامل ساختاری باغ و شهر تأثیر دارد. ازآنجاکه شیراز تا پایان دورۀ زندیه شاهد چهار دوره حکومتی مقتدر بوده است، سؤال اصلی این پژوهش چنین مطرح می‌شود که «رابطه ساختاری میان باغ و شهر از سدۀ چهارم هجری تا پایان دورۀ زندیه چگونه است؟» برای دریافت چگونگی این رابطه، «جایگاه باغ در هستۀ مرکزی شهر» و سپس «جایگاه باغ ـ محورها در توسعۀ فضایی شهر» با استفاده از مطالعات و اسناد تاریخی، توصیفات سفرنامه‌ها و نقشه‌های بازسازی‌شده بررسی شده است؛ سپس چگونگی نظام استقرار باغ در شهر شیراز تا اواخر دورۀ زندیه تحلیل و در نقشۀ شهر شیراز مکان‌یابی شده است. نتایج نشان می‌دهد که تعامل باغ و شهریک تعامل دوسویه است، بدین صورت که از یک سمت مشخصات طبیعی شهر همچون ارتفاعات، مسیر رودخانه، منابع آب و حتی تصمیمات حکومتی مبنی بر چگونگی ساختار شهر، به‌گونه‌ای از پیش تعریف شده، محل قرارگیری باغ را مشخص می‌کند؛ از سمت دیگر باغ با هویت بخشیدن به محورهای حکومتی و هدایت مسیر‌های توسعۀ شهر در دوره‌های بعد، نقشی کلیدی در سازمان فضایی شهر ایفا می‌کند. ■ کلیدواژه‌ها : سازمان فضایی، باغ ـ شهر، محورهای حکومتی، باغ ـ محور، نظام استقرار، شیراز.
|
