■ نگرش سیستمی به بودجه‌ریزی شهرداری‌‌ها

عنوان مقاله : نگرش سیستمی به بودجه‌ریزی شهرداری‌‌ها در شرایط اعمال سیاست‌‌های تعدیل قیمت‌‌های انرژی
نویسنده : مهدی صادقی شاهدانی
انتشاریافته در : فصلنامه «اقتصاد و مدیریت شهری»، دوره ۴، شماره ۱۳، زمستان ۱۳۹۴.

چکیده :
اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌‌ها، درآمد‌ها و هزینه‌‌های شهرداری را به صورت مستقیم و غیرمستقیم، تحت‌تأثیر قرار داده و خواهد داد. بر این اساس، مطالعه آثار طرح مذکور بر منابع درآمدی و هزینه‌‌های شهرداری‌‌های کشور با نگرش سیستمی، برای بودجه‌ریزی شهرداری‌‌ها اهمیت بسزایی دارد. بر اساس مدل‌‌های داده- ستانده می‌توان آثار سیاست‌‌های تعدیل قیمت‌‌های انرژی را بر جریان درآمدی و هزینه‌های شهرداری‌‌های کشور، مورد ارزیابی سیستمی قرار داد. آنچه مسأله را تا حدی پیچیده می‌کند تطبیق مقوله‌‌های هزینه‌های شهرداری‌‌هاست.
افزایش قیمت حامل‌‌های انرژی مستقیماً از طریق افزایش درآمد‌های حاصل از عوارض مربوط به سوخت و برق، می‌تواند منجر به افزایش درآمد حاصل از قانون مالیات بر ارزش‌افزوده برای شهرداری‌‌ها شود. به منظور برآورد تأثیر اجرای مرحله اول قانون بر این آیتم درآمدی، مصارف و قیمت حامل‌‌های انرژی در سال‌‌های قبل و بعد از هدفمندی، مورد استفاده قرار گرفت. با داشتن اطلاعات قیمت و مصرف قبل و بعد از هدفمندسازی، این امکان فراهم شد که افزایش ارزش ریالی مصرف حامل‌‌های انرژی مختلف در سال مورد نظر، محاسبه شود و سپس میزان افزایش عوارض ناشی از هر سوخت برای تمامی شهرداری‌‌ها و دهیاری‌‌های کشور با استفاده از رقم حاصله و نیز با اعمال نرخ‌‌های اخذ عوارض مربوط به شهرداری‌‌ها (مشخص شده در قانون مالیات بر ارزش‌افزوده) محاسبه گردد. با استفاده از مدل قیمت مبتنی بر جدول داده- ستانده می‌توان تأثیر تعدیل قیمت‌‌های انرژی بر تورم محصولات مختلف را شبیه‌سازی کرد. مبتنی بر تورم حاصله در کالا‌ها و خدمات کل اقتصاد می‌توان افزایش هزینه شهرداری‌‌ها را محاسبه نمود. این نوع شبیه‌سازی، مبتنی بر نگرش سیستمی خواهد بود و کلیه آثار مستقیم و غیرمستقیم، در آن لحاظ می‌شود. بودجه‌ریزی شهرداری‌‌ها مبتنی بر نگرش مزبور، بودجه متوازن را نتیجه خواهد داد.

واژه‌های کلیدی :
بودجه‌ریزی متوازن، مدل داده ـ ستانده، درآمد و هزینه شهرداری‌‌ها، مدل قیمت، سیاست تعدیل قیمت‌‌های انرژی.