با کلیک بر روی تصویر، مطلبی دیگر مرتبط با موضوع، در دسترس شما خواهد بود.
■ نام مقاله: شناسایی شاخص‌های مؤثر بر مشارکت زنان در طرح‌های توسعه‌ی شهری ■ پدیدآورندگان: حمید ماجدی ، علی‌رضا عندلیب ، زهرا مشارزاده مهرابی ■ انتشاریافته در: فصل‌نامه‌ی «باغ نظر» (شماره‌ی ۳۲، بهار ۱۳۹۴) ■ زبان مقاله: پارسی ■ شمار صفحه‌ها: ۱۰ ■ فرمت: PDF ■ اندازه‌ی فایل: ۳۸۵ کیلوبایت ■ چکیده : موضوع مشارکت و کاربرد آن در دانش‌های گوناگون، به‌ویژه شهرسازی و برنامه‌های توسعه‌ی شهری چندین دهه است که مورد توجه صاحب‌نظران و اندیشمندان قرار گرفته و از عوامل و مؤلفه‌های پیروزی طرح‌های شهری به شمار می‌آید. اما در بیشتر موارد بیان این موضوع و کاربرد آن منحصر به گروه‌های خاص در جامعه بوده و از توجه مستقیم به زنان به عنوان نیمی از جمعیت شهروندی بازمانده است. با توجه به این موضوع، لزوم بهره‌مندی از مشارکت زنان در طرح‌های توسعه‌ی شهری به عنوان فرصتی در شهرسازیِ امروزه مطرح می‌شود. اما استفاده از این فرصت و قابلیت نهفته در جوامع گوناگون نیازمند برخوردی مطالعه‌شده و محلی است. پیشینه‌ی این موضوع با گرایش ایده‌ی مشارکت در امور مختلف، از جمله شهرسازی، از اواخر دهه‌ی ۱۹۵۰ در امریکا آغاز شد و دامنه‌ی کاربرد آن آرام‌آرام در دهه‌های بعد و در کشورهای دمکراتیک گسترش یافت. از سوی دیگر، ایده‌ی مشارکت زنان در امور شهری از دیدگاه‌های فلسفی، مانند فمنیسم و به دنبال آن اصطلاحاتی مانند جنسیت و توسعه مطرح شد؛ اما موضوع مورد توجه در این نوشتار، تعامل مثبت و کارآ میان این دو موضوع به‌ویژه در حوزه‌ی شهرسازی است. بر این اساس، دو فرضیه‌ی اصلی این پژوهش به این شرح‌اند: الف) مشارکت زنان یک فرآیند پویاست که مراحل گوناگونی دارد و تحت تأثیر عوامل پرشمار است. ب) افزایش آگاهی بیش‌ترین تأثیر را بر میزان مشارکت زنان در امور شهری دارد. برای آزمودن این فرضیه‌ها نخست مبانی نظری مربوط به مشارکت زنان و توانمندسازی ارائه شده و برای تدوین پایگاه نظری پژوهش، بر پایه‌ی نگره‌ها و دیدگاه‌های مرتبط، مدل نظری فرآیند ارتقای مشارکت زنان در قالب یک فرآیند پویا و شامل چهار مرحله‌ی اصلی ظرفیت‌سنجی، نهادسازی، بسترسازی و پایش مطرح شده است. سپس با ارزیابی کمّی، میزان هم‌سویی مؤلفه‌های مشارکت زنان و طرح‌های شهری مشخص شده؛ دو مؤلفه‌ی نهادسازی و آگاهی بیش‌ترین تأثیر را بر فرآیند آماده‌سازی و اجرای طرح‌های شهری دارد، که تأییدی بر درستی فرضیه‌های پژوهش است. روش تحقیق این پژوهش در بخش‌های نخست و دوم مبانی نظری، توصیفی ـ تحلیلی و مبتنی بر مطالعه‌های اسنادی، کتاب‌خانه‌ای بوده که با مراجعه به مدارک موجود و گردآوری آن‌ها انجام گرفته است. در پایان، نتیجه‌گیری از راه واکاوی و ارزیابی مؤلفه‌های بیرون‌کشیده‌شده از مبانی نظری با بهره‌گیری از روش دلفی و با تکیه بر دیدگاهی کارشناسی انجام گرفته و بر پایه‌ی یافته‌های به‌دست‌آمده از این ارزیابی، اندازه‌ی تأثیر مؤلفه‌های مشارکت زنان بر فرآیند آماده‌سازی و اجرای طرح‌های شهری تعیین شده است. ■ کلیدواژه‌ها : طرح‌های توسعه‌ی شهری، نهادسازی، جنسیت در توسعه، مشارکت زنان، فمینیسم.
|
