خاورمیانه روی خط زلزله
■ زمینلرزهای کمسابقه بخش بزرگی از خاورمیانه و قسمتهایی از اروپای شرقی را لرزاند شب گذشته بیش از نیمی از شهرهای ایران لرزید و مردم را وحشتزده کرد. کانون زلزله در سلیمانیهی عراق بود. بزرگی این زمینلرزه در سلیمانیهی عراق ٧.٣ ریشتر بود که از کویت تا ایران را لرزاند. به دنبال این زلزلهی قدرتمند، شهرهای بسیاری تحت تاثیر قرار گرفته و لرزیدند. کرمانشاه بیشترین شدت این لرزش را احساس کرد. به دنبال این زمینلرزهها، تیمهای امداد و نجات در ایران به حالت آمادهباش درآمدند. از شهرهای زیارتی عراق به خصوص نجف و کربلا هم پس از وقوع زمین لرزه مردم سراسیمه به خیابان ها ریختند. به گفته اورژانس تهران ۱۸۰ میلیون نفر زلزله ٧.٣ ریشتری شب گذشته را احساس کردند. ساعت ٢١:٤٨ زمین لرزه ای به بزرگی ٧,٣ ریشتر بخش های وسیعی از خاورمیانه را لرزاند. هرچند کانون این زلزله شهر سلیمانیه عراق اعلام شده است با این وجود شدت این زمین لرزه به حدی بود که علاوه بر شهرهای مرزی ایران و عراق، در ترکیه، کویت، ارمنستان، اردن، لبنان عربستان و قطر هم احساس شده است. بغداد، موصل، کربلا، فلوجه ، الرمادی و بسیاری دیگر از شهرهای عراق نیز لرزید. به دنبال این زلزله شدید، مردم در کرکوک و برخی مناطق بغداد وحشتزده به خیابان ها ریختند. این زمین لرزه نجف اشرف و مناطق اطراف ان را هم لرزند. این زمین لرزه در کوفه هم احساس شد. مردم آن را برای مدتی حدود ٥ تا ٦ ثانیه به راحتی احساس کردند و باعث شد تا زوار از هتلها و مسافرخانه ها به خیابان ها بروند. گفته میشود این زمین لرزه در چند سال گذشته در این شهر بیسابقه بود. عمق زمین لرزه ۱۰ کیلومتر بوده که به علت عمق کم و مدت زیاد در ایران هم احساس شده است. پس از این زمین لرزه بخش هایی از همدان، آذربایجان غربی و شرقی، ایلام، کردستان، تبریز، شیراز هم لرزید. مردم برخی شهرهای مختلف استان چهارمحل و بختیاری هم به علت لرزش زمین و احساس وحشت از خانه های خود خارج شدند. شریف مسول لرزه نگاری چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه مرکز زلزله در کشور عراق رخ داده است؛ گفت: «مردم فقط شدت زلزله را احساس کرده اند. » با کلیک بر روی تصویر، مطلبی دیگر، مرتبط با موضوع در دسترس شما خواهد بود. اما بزرگترین زمین لرزه در حوادلی ازگله کرمانشاه بود که بزرگی آن ٧,٣ بود. درواقع نزدیکترین شهر در ایران که محور زمین لرزه بوده شهر ازگل کرمانشاه بوده و پس لرزه های این زلزله ادامه خواهد داشت. زلزله رخ داده شدید بوده و مردم ساکن در کل منطقه شمال غرب کشور تا ساکنان ساختمان های بلند در تهران این زمین لرزه را احساس کردند. هنوز اطلاعات درباره تلفات این زلزله منتشر نشده است اما تا لحظه تنظیم این گزارش ٢ نفر در قصر شیرین بر اثر زلزله جان باختهاند. برق های مناطقی از استان کرمانشاه و قصر شیرین هم پس از زلزله قطع شد و مردم قصر شیرین سراسیمه از خانههایشان به بیرون آمدند. همچنین به دنبال این زمین لرزه برق مهران و ایلام و قسمتی از کرمانشاه بهطور کامل قطع شد. اسماعیل نجار، رییس سازمان مدیریت بحران در این باره گفت: «در تهران مشکلی از لحاظ زلزله وجود ندارد و امیدواریم ابعاد حادثه زیاد گسترده نباشد.» سلیمی، رییس سازمان امداد و نجات کشور در این باره گفت: «۷/۲ تا ۷/۴ شدت زلزله بود. ۳۵ تیم امدادی از کرمانشاه به قصرشیرین و گیلانغرب اعزام شدهاند.۱۵مصدوم و دو فوتی تا کنون در قصرشیرین گزارش شده است. در قصر شیرین وگیلانغرب برق قطع شده است. استان های معین در حالت آماده باش قرار گرفته اند.» حسینی رییس اتاق بازرگانی کردستان در این باره به "شهروند" توضیح می دهد: شدت لرزه ها در سنندج شدید بود به طوری که دیوار ساختمان ها به وضوح میلرزید و جمعیت زیادی از مردم به خیابان ها ریختهاند. او ادامه می دهد: با وجود سرمای هوا در کردستان مردم در خیابان ها مانده اند و به نظر می رسد شب را بیرون از محیط خانه سر کنند. حسینی تاکید می کند: مسوولان محلی هنوز اطلاعات دقیقی از وقوع احتمالی پس لرزه ها نداده اند و مردم زیادی به همین دلیل تا پاسی از شب در خیابانها مانده اند و به خانه نرفته اند کاشفی رییس اتاق بازرگانی کرمانشاه هم با بیان اینکه در تهران به سر می برد به "شهروند" می گوید: در تماس هایی که با خانواده ام داشتم گویا اوضاع شهر چندان مناسب نیست. آب و برق در کرمانشاه قطع شده و مردم به شدت ترسیده اند. بسیاری از آنها در خیابان به سر می برند و عده ای هم به محیط های خارج از شهر نقل مکان کردهاند. او ادامه می دهد: لرزش ها در کرمانشاه شدید بوده به طوری که باعث آسیب های ی به ساختمانهای شهر شده اما بر اساس مشاهدات محلی اطرافیان من آسیبها بدنی و جانی نبوده است. کاشفی تاکید میکند: در شهرستان های اطراف کرمانشاه و روستاهایی که بناها استقامت کمتری دارند گویا ریزش و آوار هم گزارش شده است. همچنین خاتمی نوری؛ زلزله شناس نیز در گفت و گو با "شهروند" می گوید: " این زمین لرزه پرقدرت برآمده از گسلی وابسته به مجموعه تحرکات زاگرس است و در ٤٠ سال اخیر شبیه آن رخ نداده است." در لحظه نگارش این گزارش همچنان پس لرزه هایی با قدرت های مختلف در حال رخ دادن است. این زلزله شناس می گوید:"برای زمین لرزه ای با این بزرگا، تا سه هفته آینده هم احتمال خطر هست." به گفته او بزرگای هر زلزله نسبت به زلزله قبلی سه برابر بوده و بزرگای زلزله رخ داده یکشنبه شب ٣٠ برابر زلزله بم است. خاتمی نوری با اشاره به اینکه اولین لرزش در ساعت ٢١:٥ در منطقه ازگله کرمانشاه با قدرت ٤,٥ ریشتر رخ داد، می گوید:"حدود ٤٣ دقیقه پس از این زلزله، زمین لرزه اصلی رخ داد. با توجه به این فاصله زمانی، می توان امیدوار بود که بسیاری از مردم از خطر زلزله آگاه شده و اقدامات ایمنی را انجام داده یا دست کم از منازل خود بیرون آمده اند." این زلزله شناس به اطلاعات و آمار متفاوت درباره این زمین لرزه بزرگ اینطور اشاره می کند:"فعلا می توان گفت محل اصلی زلزله ٥ کیلومتری ازگله بوده است. در تخمین اولیه عمق زمین لرزه ١١ کیلومتر عنوان شد و این در حالی است که یک ساعت پس از اتفاق عمق آن ١٩ کیلومتر عنوان شد. در این باره باید گفت تعیین بزرگا به وسیله امواج سطحی انجام می شود. دامنه امواج در زلزله های بزرگ گاهی به اندازه شعاع کره زمین است. برای همین است که باید صبر کرد تا حرکت امواج در پوسته زمین آرام شود و آن زمان آمار دقیق را تخمین زد." در حالی که سایت مرکز زمین شناسی آمریکا بزرگی زلزله دیشب را ٧,٦ ریشتر تخمین زده بود، مرکز زلزله شناسی ایران این رقم را ٧.٣ عنوان کرد. به گفته این استاد زلزله شناسی اختلاف بزرگا و عمق ناشی از دامنه بزرگ زلزله دیشب است. زلزله های زاگرس عموما بیشتر از سایر مناطق کشور پس لرزه دارند و برای چنین زلزله ای وقوع چندین پس لرزه بالای ۵ ریشتر و شاید ۲-۳ مورد بالای ۶ ریشتر در طی ۷۲ ساعت آینده بسیار محتمل است.
|