اسکار دوم برای سینمای ایران
■ فرهادی در کنار «فلینی»، «برگمن» و «کوروساوا» اصغر فرهادی برای دومین بار سینمای ایران را برندهی جایزهی اسکار کرد. او که پیش از این با فیلم «جدایی نادر از سیمین» توانسته بود اسکار بهترین فیلم غیرانگلیسی را به دست بیاورد، در هشتادونهمین جشن اسکار توانست با فیلم «فروشنده» این جایزه را بار دیگر از آنِ خود و سینمای ایران کند. او با بردنِ دومین جایزهی اسکار، نام خود را در کنار بزرگانی ماندگار کرد که بیش از یک بار برگزیدهی اسکار خارجی شدهاند. پروفسور فیروز نادری و انوشه انصاری که از سوی اصغر فرهادی برای حضور در مراسم اسکار معرفی شدند،این جایزه را دریافت کردند. انوشه انصاری به هنگام دریافت جایزه به نقل از فرهادی فرمان مهاجرتی دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا را محکوم کرد و گفت: برای احترام به مردم کشورم در مراسم اسکار شرکت نکردم. این فضانورد ایرانی شالی را منقش با عکسهای ناسا پوشیده بود به گفتهی خودش این شال بخصوص متعلق به زادگاهش مشهد است و عکسهای آن متعلق به ناسا است. در بیانیه اصغر فرهادی که انصاری آن را خواند، آمده است: «افتخار بزرگی است که برای دومین بار این جایزه با ارزش را دریافت میکنم. از اعضای آکادمی، گروهم در ایران، تهیهکنندهام الکساندر مالهگی و پخشکنندگانم کوهن مدیا و آمازون تشکر میکنم. همچنین سپاسگزارم از همبستگی دیگر کاندیداهای بهترین فیلم خارجی. متاسفم که امشب در کنار شما نیستم. من به احترام مردم کشورم و شش کشور دیگر که با قانون غیر انسانی منع ورود مهاجران مورد بیاحترامی واقع شدند به آمریکا نیامدم. تقسیمبندی جهان به ما و دشمنان ما توسط سیاستمداران افراطی باعث ترس میشود؛ ترسی که توجیهی است دروغین برای خشونتها و جنگها؛ جنگهایی که مانع بزرگی بودهاند برای رسیدن به دموکراسی و رعایت حقوق بشر در کشورهایی که مورد تهاجم واقع شدهاند. سینماگران میتوانند با چرخش دوربینهایشان به مشترکات انسانی، کلیشههایی که از ملیتها و ادیان مختلف ساخته شده است را بشکنند و زمینه همدلی و به دنبال آن همبستگی مردمان جهان را فراهم کنند. همدلی چیزی است که ما امروز بیشتر از هر زمان به آن نیازمندیم.» پیش از این اصغر فرهادی و ترانه علیدوستی در اعتراض به سیاستهای مهاجرتی دونالد ترامپ از حضور در اسکار ۲۰۱۷ انصراف داده بود. فرهادی دو ایرانی سرشناس ساکن آمریکا (دکتر فیروز نادری و انوشه انصاری) را به نمایندگی خود روانه این مراسم کرده بود. فرهادی در کنار «فلینی»، «برگمن» و «کوروساوا» اصغر فرهادی با کسب دومین جایزه اسکار نام خود را در کنار بزرگانی ماندگار کرد که بیش از یک بار برگزیده اسکار خارجی شدهاند. به گزارش ایسنا، در طول تاریخچه ۶۰ ساله شاخه بهترین فیلم خارجی جوایز سینمایی اسکار، «فدریکو فلینی» و «ویتوریو دسیکا» کارگردانان نامدار ایتالیایی هر کدام با ۴ جایزه پیشتاز بیرقیب این بخش از جوایز اسکار هستند. «فدریکو فلینی» در سالهای ۱۹۵۶ (جاده)، ۱۹۵۷ (شبهای کابیریا)، ۱۹۶۳ (هشت و نیم) و ۱۹۷۴ (امارکورد) توانسته جایزه شاخه بهترین فیلم غیرانگلیسی جوایز اسکار را از آن خود کند و از این حیث رکورردار باشد. «دسیکا» در سال ۱۹۴۶ برای «واکسی»، در سال ۱۹۴۹ برای «دزد دوچرخه»، در ۱۹۶۴ با فیلم «دیروز امروز فردا» و در سال ۱۹۷۱ با «باغ فینزی کوینتینی» جایزه اسکار خارجی را از آن خود کرده که البته دو جایزه اول در فاصله سالهای ۱۹۴۶ تا ۱۹۵۵ رقم خورده که جایزه اسکار جنبه رقابتی نداشت و هر سال به یک فیلم به صورت افتخاری اعطاء میشد. «اینگمار برگمن» کارگردان بزرگ سینمای جهان نیز سه بار برای «چشمه باکره» (۱۹۶۰)، «همچون در یک آینه» (۱۹۶۱) و «فانی و الکساندر» (۱۹۸۳) این جایزه را برای کشورش سوئد کسب کرده است. اصغرفرهادی نیز که یک بار در سال ۲۰۱۲ با فیلم «جدایی» این عنوان را کسب کرده بود، امسال نیز با فیلم «فروشنده» بار دیگر این افتخار را برای سینمای ایران به ارمغان آورد و نام خود را در کنار «آکیرا کوراساوا» و «رنه کلمنت» قرار داد که همگی دو جایزه اسکار در کارنامه هنریشان دارند. «کوروساوا» در سال ۱۹۵۱ برای فیلم «راشامون» اسکار خارجی افتخاری دریافت کرد و بار دیگر در سال ۱۹۷۵ با فیلم «درسو اوزالا» این عنوان را تکرار کرد. با توجه به اینکه فرهادی هر دو جایزه اسکار خود را دورههای رقابتی اسکار خارجی کسب کرده از این حیث میتوان او را یکهتاز اسکار در سینمای آسیا دانست. «رنه کلمان» فرانسوی نیز در سالهای ۱۹۵۰ و ۱۹۵۲ با فیلمهای «دیوارهای مالاپاگا» و «بازیهای ممنوعه» دو اسکار افتخاری به دست اورده است. از نقطه نظر کشور نیز سینمای ایتالیا با کسب ۱۴ جایزه در بخش بهترین فیلم خارجی اسکار همچنان پیشتاز تمام ادوار این رویداد سینمایی است و فرانسه با کسب ۱۲ جایزه در این بخش در جایگاه دوم قرار دارد. اسپانیا و ژاپن با ۴ جایزه، سوئد، اتحادیه جماهیر شوروی و هلند با ۳ اسکار خارجی و مجارستان، آلمان، آرژانتین، چکاسلواکی، سوئیس، اتریش و ایران نیز با ۲ جایزه پرافتخارترین کشورهای عرصه اسکار خارجی هستند. سینمای ایران در میان ۱۵ کشور جهان قرار دارد که پیش از یک بار موفق به کسب جایزه بهترین فیلم غیرانگلیسی (خارجی) شده است. اصغر فرهادی که امسال با فیلم «فروشنده» برنده دومین اسکار خود شد، پیش از این با فیلمهای «جدایی نادر از سیمین»، «گذشته» و «درباره الی» نیز نماینده سینمای ایران در آکادمی اسکار بوده است. در ادامه مروری بر تاریخچهی حضور سینمای ایران در اسکار خواهیم داشت: سال گذشته فیلم «محمد رسولالله» مجید مجیدی به اسکار معرفی شد و پیش از آن در سالهای ۹۳،۹۲،۹۱ به ترتیب؛ «امروز» رضا میرکریمی، «گذشته» اصغر فرهادی و «یه حبه قند» رضا میرکریمی ( البته بنابر تصمیم جواد شمقدری اسکار تحریم شد و یه حبه قند به آکادمی معرفی نشد.) سال قبل تر هم «جدایی نادر از سیمین» اصغر فرهادی معرفی شد که اسکار خارجی را برای اولینبار برای سینمای ایران کسب کرد. اگر به تاریخچهی حضور سینمای ایران در اسکار برگردیم، فیلم «بچههای آسمان» ساختهی مجید مجیدی که در سال ۱۳۷۷ با عنوان نمایندهی ایران به اسکار معرفی شد، برای اولینبار در جمع نامزدهای بهترین اسکار غیر انگلیسی زبان در سال ۱۹۹۹ انتخاب شد. سالها پیش برای نخستین بار وزارت فرهنگ و هنر وقت در سال ۱۳۵۶ فیلم «دایرهی مینا» ساختهی داریوش مهرجویی را به اسکار معرفی کرد و پس از آن فیلم «باد صبا» ساختهی آلبر لاموریس به عنوان نمایندهی ایران در سال ۵۷ راهی آکادمی اسکار شد. سینمای ایران به مدت ۱۶ سال نمایندهای به اسکار معرفی نکرد تا سال ۱۳۷۳ که فیلم «زیر درختان زیتون» ساختهی عباس کیارستمی معرفی شد و سپس در سال ۱۳۷۴ «بادکنک سفید» به کارگردانی جعفر پناهی، سال۷۵ فیلم معرفی نشد، ۷۶ «گبه» محسن مخملباف، ۷۷ «بچههای آسمان» مجید مجیدی (جزو نامزدها قرار گرفت)، ۷۸ «رنگ خدا»مجید مجیدی، ۷۹ «زمانی برای مستی اسبها» بهمن قبادی ، ۸۰ «باران» مجید مجیدی ، ۸۱ «من ترانه ۱۵ سال دارم» رسول صدرعاملی ، ۸۲ «نفس عمیق» پرویز شهبازی، ۸۳ «لاکپشتها هم پرواز میکنند» بهمن قبادی و ۸۴ «خیلی دور خیلی نزدیک» رضا میرکریمی، ۸۵ «کافه ترانزیت» ، ۸۶ «میم مثل مادر» رسول ملاقلیپور و ۸۷ «آواز گنجشکها» مجید مجیدی،۸۸ «درباره الی» به کارگردانی اصغر فرهادی و سال ۸۹ «بدرود بغداد» مهدی نادری به عنوان نماینده سینمای ایران به اسکار معرفی شد. ـ همچنین بنگرید به : ■ فرهادی در کنار «فلینی»، «برگمن» و «کوروساوا»
|