گزارش گاردین از تلاش برای نجات «ویلای نمازی»
نشریه‌ی «گاردین» در گزارشی، به تلاش معماران ایرانی برای نجات «ویلای نمازی» در شمال تهران از چنگال بولدوزرها پرداخت. در گزارش «گاردین» آمده است: تخریب کامل ویلای نمازی که از آن به عنوان تنها ساختمان دست‌نخورده‌ی اثر «جیو پونتی»، معمار سرشناس ایتالیایی در خاورمیانه یاد می‌شود و جایگزین کردن آن با یک هتل پنج‌ستاره، موضوعی است که این روزها با اعتراض گروهی از معماران ایرانی روبه‌رو شده است. این ویلا که در دهه ۱۹۶۰ و در منطقه نیاوران ساخته شده، پیش از این در فهرست گنجینه‌های ملی ایران قرار داشت اما مالک آن با رأی یک دادگاه توانسته آن را از فهرست آثار ملی خارج کند و زمینه را برای ساخت یک هتل ۲۰ طبقه به جای آن فراهم کند. این موضوع با واکنش معماران ایرانی روبه‌رو شده که کمپینی را برای نجات این بنا به راه انداخته‌اند. ویلای نمازی آخرین ویلا از مجموعه سه ویلای مشهور «جیا پونتی» است که الهام‌بخش بسیاری از معماران از جمله «زاها حدید»، معمار نامدار انگلیسی و متولد عراق بوده است. دو ویلای دیگر از آثر «جیا پونتی» در شهر کاراکاس ونزوئلا قرار دارند. محمد حسن طالبیان معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران در مصاحبه با یکی از رسانه‌های داخلی عنوان کرده این ساختمان به صورت قانونی از فهرست آثار ملی خارج است و بنابراین تنها راه نجات آن این است که شهرداری آن را به عنوان اموال عمومی تملک کند یا آن را با ملک دیگری معاوضه کنند. «نشید نبیان»، فارغ‌التحصیل دانشگاه هاروارد و محقق ایرانی معتقد است حساسیت کافی میان ایرانی‌ها برای نجات میراث کشور وجود ندارد. ما برای فراتر رفتن از بحران هویت خود همواره به تاریخ کهن بازمی‌گردیم، اما تاریخ معاصرمان نیز به همان اندازه اهمیت دارد. تاریخ معاصر نوعی حس تعلق نسبت به شهر ایجاد می‌کند و اگر آن را از دست دهید برای این که خود را برای آیندگان معرفی کنید و یا حتی بگویید الان چه کسی هستید با مشکل روبه‌رو خواهید شد. نبیان همچنین می‌گوید: ساخت هتل به جای ویلای نمازی تهدیدی برای محیط زیست نیز محسوب می‌شود، چرا که در محوطه‌های آن درختان بسیار زیادی نیز وجود دارد. این از جمله معدود فضاهای تنفسی در شهر با شمار زیادی درخت قدیمی است و هر گونه ساخت و سازی بحران اکوسیستمی موجود در منطقه را تشدید می‌کند و همچنین ترافیک بسیار زیاد و آلودگی بیشتری برای شهر به همراه خواهد داشت. پرشیا قره گزلو معمار ایرانی و طراح پاویون ایران در دوسالانه ونیز ۲۰۱۶ نیز می‌گوید: در سال‌های اخیر تلاش‌های زیادی برای نجات آثار برجسته معماری در تهران صورت گرفته که از آن جمله می‌توان به خانه پناهی اثر «رولاند دوربول» اشاره کرد، اما توجه بیشتری نیاز است. در سال‌های اخیر بیش از ۳۰۰ اثر در تهران و حومه آن ثبت شده‌اند اما تعداد بسیار بیشتری بنا وجود دارد که کسی درباره آن‌ها چیزی نمی‌داند و ناگهان در معرض خطر تخریب قرار می‌گیرند. یک خانه قدیمی در منطقه زعفرانیه تهران که متعلق به همسر سوم رضاشاه پهلوی بود در کمال تأسف تخریب شد و یک خانه دیگر فروغ فرخزاد، شاعر و کارگردان ایرانی در آن رفت و آمد زیادی داشته نیز طبق گزارش‌ها در ماه نوامبر تخریب شده است. از دیگر بناهای ارزشمند که در چند سال اخیر مورد غفلت واقع شده‌اند می‌توان به خانه ثابت پاسال در تهران معروف به کاخ ورسای ایران و خانه‌ای در کرج متعلق به خواهر محمدرضاشاه پهلوی اشاره کرد که طراحی آن بر عهده «فرانک لوید رایت»، معمار آمریکایی بوده است. «لیلا عراقیان»، معمار پل مدرن طبیعت در تهران می‌گوید: در ماه ژانویه همراه با پسر «پونتی» تلاش کردیم از خانه نمازی دیدن کنیم، زنگ در را زدیم اما نگهبانی خانه گفت مالک در خانه نیست و بنابراین ما به خانه مقابل رفتیم و چند عکس از آنجا گرفتیم. این بنایی با طراحی یک معمار بسیار مهم است و هر جا دیگری بود از آن محافظت می‌شد. عراقیان همچنین افزود: حمایت از ویلای نمازی دلگرم‌کننده بوده است و این حقیقت که جامعه ایران و معماران ایرانی نسبت به این موضوع حساس هستند به خودی خود مثبت است و حاکی از آن است که آن‌ها بی‌تفاوت نیستند. اگر ۱۵ سال پیش بود این خانه بدون مقاومت خیلی زیادی تخریب شده بود. سال گذشته اعتراض‌هایی نیز نسبت به طرح تغییر نمای یک بانک در تهران انجام شد که معمار آن «یورن اوتزان»، معمار دانمارکی و طراح اوپراهاوس سیدنی بوده است. خانه نمازی پس از انقلاب سال ۱۹۷۹ در ابتدا در تملک دولت قرار داشت و به عنوان اداره ثبت احوال استفاده می‌شد، اما بعدها به احمد ابریشمچی نماینده کمپانی نوکیا در ایران فروخته شد که آن را به عنوان یک اثر ملی ثبت کرد و چهار سال پیش نیز به مالک فعلی آن فروخته شد. فریار جواهریان معمار ایرانی که پس از انقلاب اقدام به مستندنگاری ویلای نمازی کرده است نیز خواستار نجات ویلای نمازی شد و گفت: اگر می‌خواهند هتل بسازند هم هنوز می‌توانند ویلا را حفظ کنند و این بنا ارزش افزوده آن خواهد بود. شما چیز خوبی دارید پس چرا آن را خراب و با چیزی زشت جایگزین کنید؟ ـ در همین زمینه : ■ منتفی شدن ساخت هتل ۲۰طبقه در ویلای نمازی / پیشنهاد خرید این ویلا به وزارت راه
|
