معمارانِ ایرانی برای دوسالانه‌ی لندن برگزیده شدند
■ جلوه‌گریِ مقرنس‌هایی از جنس معماری ایرانی دفتر معماران کامورى براى همکارى بین‌المللی با دوسالانه‌ی طراحى لندن که در یکى از نقاط مهم لندن و با پشتیبانی صادق‌خان، شهردار این شهر برگزار می‌شود، برگزیده شد. طرح پیشنهادى این دفتر طراحى امروزى، تکنولوژی‌های پیشرفته ساخت و میراث هنرى و فرهنگى و سرشت معمارى سنتى ایرانى را در توازن با هم دربرگرفته است. در این پروژه امید کامورى مدیر و امیر کشاورزیان، ستاره بریمانى تیم طراحی هستند که در کنار مسعود سعیدیان به عنوان طراح فنی حضور دارند. مدیر دوسالانه لندن درباره درونمایه این رویداد نوشته است: تم "حالات احساسى" براى دوسالانه سال ۲۰۱۸ در پی نمایش تعاریف متنوعى از این عبارت در زمینه‌های مختلف طراحى ست، تا از این طریق به این پرسش پاسخ داده شود که طراحى چگونه ضمن تأثیرگذاری دائم بر کیفیت و نحوه زندگى ما، توانسته هویت ما، از جمله مهم‌ترین تجربیات و عواطف و حالات احساسى را تحت تأثیر قرار دهد. دکتر کریستوفر ترنر، مدیر بینال لندن، از کشورهای شرکت کننده درخواست کرده بود که از منظر تکثرگرایی، تنوع در هویت طراحى و تضاد و تفاوت در طرح‌های پیشنهادى به تمِ دوسالانه پاسخ دهند. احساسات و حالات حسى پدیده‌ای جهانى ست که از مرزها عبور می‌کند. امروزه طراحى به خلق موقعیت‌های اجتماعى و تجربیات احساسى مثبت کمک می‌کنند و براى ایجاد احساسات و عواطف مثبت از طریق ارتباط مؤثر مردم در تلاش‌اند. از طراحان گرفته تا معماران، با به کارگیرى تخیل و خلاقیت در پى خلق تجربه‌های مثبت براى کشورهای در حال رشدند. اما از سوى دیگر با هر مشکلى که طراحان دنیاى امروز حل می‌کنند مشکلات بیشترى خلق می‌شوند. به تیم‌ها و کشورهای شرکت کننده توصیه شده است که در طرح‌های پیشنهادى خود گستره‌ای از احساساتى که انسانِ امروزى با آن دست و پنجه نرم می‌کند، از خشم و تعجب تا غم و نفرت در طرح‌های خلاقانه، بحث برانگیز و واجد ویژگی‌های زیبایى شناسانه با نگاهى ملى و فراملى منعکس کنند. باید پرسید طراحى چطور و چگونه می‌تواند حالات احساسى مثبت، امیدها، احساسات منفى مانند غم، خشم یا ترس را مورد اشاره قرار دهد؟ با کلیک بر روی تصویر، مطلبی دیگر، مرتبط با موضوع در دسترس شما خواهد بود. امید کاموری، مدیر و مؤسس دفتر معماران کاموری نیز درباره طرح پیشنهادی این دفتر برای پاویون ایران گفت: در پاسخ به تم "وضعیت‌های احساسى" به عنوان محور اصلى دو سالانه طراحى لندن، طرح پیشنهادى دفتر معماران کامورى براى پاویون این دوسالانه با تمرکز بر درونمایه حسى، وضعیت احساسى و عاطفى جمعى حال حاضر مردم ایران را به معرض نمایش گذاشته است. در ایران همه چیز گردِ تحولات ناشى از مقایسه دائم بین گذشته، حال و آینده شکل می‌گیرد. کشورى جوان پویا و با جمعیت زیاد تحصیل کرده مانند ایران براى درک صحیح از گذشته طولانى و غنى خویش و تطابق هم‌زمان آن با زندگى دائماً در تغییرِ جهان معاصر دچار مشکل است. کشمکش دائمى میان آن دسته از افراد که قائل به "حفظ گذشته و عناصر بومى" و آن‌ها که معتقد به "پیشروى هرچه سریع‌تر به جلو" هستند، به حالتى از ابهام و سردرگمى در مسیر پیش روى جامعه ایرانى ختم شده است در همین راستا پاویون ما با نگاه مجدد به مقرنس، یکى از عناصر اصلى شاخص و تاریخى معمارى بومى ایرانى و اسلامى، و ارتقا آن از حیث طراحى و تکنولوژى ساخت مثل پرینت سه بعدى فلزات به این موضوع اشاره و بر اهمیت آن تأکید می‌کند؛ قاب‌های مشبک به شکل یک قفس که نمود فیزیکى مفهوم حبس گذشته در مسیر مبهم حرکت به سمت تکنولوژى امروز و فرداست ضمن ایجاد حجم مقرنس در بطن خود و واکاوى و تجزیه‌ی آن، ظرفیت‌های بازسازى عناصر گذشته با متریال نوین و تکنولوژی‌های جدید پیشرفته نظیر پرینت سه بعدى را به نمایش و محک می‌گذارد. در این رویکرد تجزیه و باز تعریف مقرنس به حذف بارِ عملکردى و آکوستیکی این المان و دستیابى به ذات آن، یعنى کارکرد حجمى، و بکار گیری‌اش در سازه‌ای امروزى کمک می‌کند. چیزى که نخست در طرح پاویون به چشم می‌خورد ترکیب احجام مدور مقرنس با مستطیل‌هایی که آن‌ها در برمی‌گیرند است، اما کارکرد تزئینى مقرنس، تغییر بنیادین در ابعاد و کالبد زدایی از مقرنس منجر به تحول در عملکرد آن به سمت مقیاس انسانى می‌شود، "انسانی‌تر کردن" فضا و احجام گذشته در قالب امروزى و پیوند دوباره آن‌ها به کارکردهای مردمى در معمارى مدرن یکى از محورهای کلیدى طراحى ماست به طور معمول به "قفس" به عنوان عنصرى زشت و زیبا نگاه می‌شود. قفس زیبایى را در دام می‌اندازد و هم‌زمان قادر به نگهدارى زشتی‌ها و ترس‌های ما در خود است، چنین تأویل و خوانش دوگانه‌ای از پدیده‌ها چیزى ست که دائماً و به شکل روزمره با آن در ایران مواجهیم. ما در بطن این قفس عنصرى تاریخى در معمارى ایران مانند مقرنس را به عنوان منبع الهام قرار داده‌ایم تا در عین ارجاع به زبان معمارى بومى، تنش و ابهام ناشى از دوگانگی‌های مورد اشاره در بالا را به کالبد درآوریم. تجسمى از فرهنگ گذشته و فرهنگ تنش آلود و پر ابهام امروزى که در سالیان پیش رو هم ادامه خواهد داشت. در این پاویون طرح خارجى مقرنس با متریال معاصر و امروزى که با نوین‌ترین شیوه‌های ساخت پرینت سه بعدى شده‌اند شکل گرفته است، تا با کالبد زدایى از ظاهر مقرنس به ماهیت حجمى آن به عنوان یکى از مهم‌ترین المان‌های حجمى در معمارى ایرانى دست یافته شود. به عبارت دیگر در ایران به اکثر پدیده‌ها می‌توان دو سویه نگریست که در آن عمدتاً برداشت‌های شخصى تعیین کننده‌اند، به همین دلیل طرح پاویون ما امکان این تأویل دوگانه را بر اساس دریافت و ادراک شخصى به بازدید کنندگان می‌دهد. قفسى با زیبایى کهن حبس شده در آن؟ یا صندوقى براى نگه داشتن ترس‌های زندگى معاصر؟ پیشروى به سمت جهانى شدن یا تغییرات ناگهانى اجتماعى و فرهنگى؟ طرح پیشنهادى ما علاوه بر تجسم بخشیدن به این تضادها رویکردى انتقادى به وضعیت احساسى ایران کنونى دارد.
|
