دانشکده ی معماری دانشگاه بروکلی به طور سالانه اقدام به برگزاری مسابقات مقاله نویسی می کند، آخرین دوره این مسابقات در سال 2010 و با بررسی مقالات ارسال شده از 26 کشور جهان به همراه اعلام برگزیدگان آن در دو مرحله به کار خود در حالی پایان داد.
البته این بار نام دو دانشجوی معماری ایرانی، مهرنوش خلوقی و احسان سخی نیا با ارائه یک مقاله مشترک در میان برگزیدگان به چشم می خورد. شرکت کنندگان در این مسابقه در مرحله ی نخست خلاصه ای در حدود 500 کلمه از مقاله ی خود را ارائه می کنند، و در صورت تائید مقاله به منظور راه یابی و رقابت در مرحله ی دوم، ارائه اصل مقاله خود را با حداکثر 2500 کلمه پیش رو دارند. گفتنی است راه یابی به یک رقابت مقاله نویسی انگلیسی زبان ارزش دو چندانی به فعالیت این دو معمار ایرانی داده است. خلاصه ی 500 کلمه ای این مقاله را می توانید در ادامه بخوانید: "توجه به آثار به جامانده از گذشتگان که نشان دهنده فرهنگ و روش زندگی ملت های مختلف می باشند، ازجایگاه ویژه ای برخوردار است. با وجود این، برخی از آثار باستانی به جا مانده مهجور واقع شده و توجه کافی جهت بازسازی و شناساندن به مردم را دریافت نمی کنند. درصدی از این بی توجهی می تواند مربوط به عدم آموزش و اطلاع رسانی صحیح عمومی باشد. بنابراین پرداختن به چنین موضوعاتی می تواند به پررنگ تر شدن هویت تاریخی ملل کمک شایانی کند. یکی از مواردی که از اهمیت خاصی در دوران های گذشته برخوردار بوده و امروزه نیازمند توجه بیشتر از طرف افراد مسئول می باشد، کاروانسراهای جاده ابریشم در ایران می باشد. این کاروانسراها در دوره اشکانیان به منظور برقراری امنیت راه ها و سهولت تجارت بین آسیا و اروپا در فواصل مشخصی، در مسیر جاده ابریشم بنا گردیده بودند. معماری کاروانسراهای ایرانی نشان دهنده انواع سبک های معماری طی دوران مختلف می باشد که بر اثر تحولات در باورها، مذهب، سازه، مصالح جدیدتر و مقاوم تر، پیشرفت در علم ریاضیات و هندسه(مشهود در انواع طاق زنی ها) و دیگر عناصر معماری ایرانی می باشند. حضور همیشگی حیاط مرکزی در معماری ایرانی(فلسفه تقدس مرکزیت فضایی و پدید آمدن حوض در وسط حیاط به این جهت که انسان نتواند در مرکز فضا قرار بگیرد)، برج های دیدبانی، پیش فضاهای ورودی به فضای اصلی و داخلی کاروانسراها همگی نشان دهنده هویت معماری ایرانی و درون گرایی آن می باشند که تأثیراتشان تا به امروز در فرهنگ و زندگی مردم و نحوه درک و پذیرش فضاهایی که در آن زندگی می کنند باقی است. علاوه بر این کاروانسراهای قرار گرفته در مسیر جاده ابریشم نقاط عطف ارتباطی بین شرق با غرب بودند. این کاروانسرها مانند شبکه هایی منسجم به سبب برقراری تعامل بین فرهنگ ها و ملیت های مختلف و پدید آوردن نظامی اساسی در ارتباطات بین شهرها و کشورها برای حکومت و مردم نقشی اساسی و حیاتی(در مواقع جنگ، آتش سوزی و...) را ایفا می کردند. بنابراین کاروانسراهای مسیر جاده ابریشم به سبب نقاطی عطف در شاهراهی تجاری، اطلاعاتی، اقتصادی و گردشگری در آگاهی مردم از فرهنگ و دستاورد‌های علمی، پزشکی و فناوری های ملل دیگر مرکزیتی غیرقابل انکار داشته اند و به مثابه کاری که امروزه و بعد از گذشت قرن‌های متمادی اینترنت بر عهده گرفته، عمل می کردند. هدف از انتخاب زنجیره ای کاروانسراهای جاده ابریشم به منظور تبدیل آنها به نمادی از هویت ایرانی بر نقشه ایران، جلب اذهان عمومی به این بناها و عجین کردن دوباره زندگی مردم با فضاهای آنها است. با توجه به این موضوع که امروزه قسمت هایی از مسیر جاده ابریشم، با بخش هایی از جاده های فعلی ایران تطابق دارند و کاروانسراهای این جاده نیز در مسیر جاده های فعلی ایران قرار گرفته اند، می توان با دادن کاربری هایی نو به آنها به همراه پدیدآوردن تحولاتی در سایت پیرامونشان نسبت به کاربری های تازه ای که می گیرند، عامل جذب مردم برای بازدید از آنها شد که نه تنها مردم را با فضا و معماری این بناها آشنا می کند، بلکه جاذبه های طبیعی، آشنا شدن با صنایع دستی و محصولات کشاورزی این مناطق نیز مورد توجه قرار می گیرند. نشانه گذاری جاده ها(مثلاً شبرنگ کردن مسیر) و یا ساخت عناصری (المان) که نشان دهنده پیشینه تاریخی این مناطق و جاده ابریشم باشند، می تواند اهمیت این مکان ها را دوباره در اذهان مردم زنده کند. تبدیل کاروانسراها به استراحتگاه های بین راهی، دسترسی به وسایل ارتباط جمعی، رستوران، پمپ بنزین و حتی تبدیل آنها به نمایشگاه های مختلف دوره ای، می تواند جاذبه های عبور از این مسیر تاریخی و بازدید از این کاروانسراها را بیشتر کند و خود انگیزه ای برای مردم جهت انتخاب مسیرشان باشد که علاوه بر این که از راه لذت برده و کیلومترها در حین رانندگی از مسیری تاریخی دیدن کنند، کاروانسراها عاملی جهت حفظ و انتقال پیشینه ای تاریخی و هویتی ملی به نسل های آینده باشند."
|
