مشاهده‌ی رخنمونی تازه از گسلش‌های تاریخی در مشهد
■ آگاهی‌های چندانی از توان لرزه‌زاییِ آن در دسترس نیست پژوهشگران دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات در بازیدهای اخیر خود با رخنمونِ تازه‌ای از گسل توس برخورد کرده‌اند و به گفته‌ی این محققان، این گسل توان لرزه‌زاییِ بیش از ۷.۵ را دارد. در عین حال، آگاهی‌های چندانی از این گسل در اختیار نیست و لازم است پژوهشگرانِ منطقه، مطالعاتی را در این زمینه انجام دهند تا ابهام‌های موجود درباره‌ی این گسل روشن شود. رضا حیدری استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، با اشاره به مطالعات میدانی بر روی گسل‌های فعال شمال شرق در استان خراسان رضوی، گفت: حدود ۳ ماه گذشته به همراه تیم تحقیقاتی بازدیدی از گسل‌های شهر مشهد داشتیم. وی ادامه داد: در مسیر "مشهد" به سرخس و در حدود ۱۵ کیلومتری شهر مشهد با توپوگرافی جالبی مواجه شدیم که به یک چاله شن‌شویی منتهی می‌شد. رخنمون جدید از گسلش‌های تاریخی در مشهد حیدری با بیان اینکه در این چاله با رخنمون واضح یک گسل مواجه شدیم که به احتمال فراوان می‌تواند گسل طوس باشد، اضافه کرد: رخنمون این گسل با آزیموت (زاویه) حدود ~N۱۵۰E حدودا منطبق بر خط اثر گسل طوس است که توسط بربریان و همکارانش در سال ۱۳۷۸ گزارش شده است. با کلیک بر روی هر تصویر، مطلبی دیگر مرتبط با موضوع، در دسترس شما خواهد بود.با کلیک بر روی هر تصویر، مطلبی دیگر مرتبط با موضوع، در دسترس شما خواهد بود. استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران ادامه داد: اگرچه نمی‌توان با اطمینان گفت که این جابجایی در اثر وقوع یک زلزله بوجود آمده است یا تعداد بیشتری زلزله؛ با این حال این شکستگی عامل زمین‌لرزه‌های تاثیرگذار به ویژه بر شهر مشهد بوده است. وی در عین حال خاطرنشان کرد: با این حال در گزارش‌های زمین‌لرزه‌های تاریخی هیچ زمین‌لرزه تاثیر گذاری در این منطقه توسط محققین به فعالیت گسل طوس نسبت داده نشده است. این محقق حوزه زلزله با اشاره به شواهد علمی موجود در خصوص این گسل، یادآور شد: در این اسناد نیز هیچ شواهدی از گسل طوس معرفی نشده است و نیز هیچ‌گونه فعالیت لرزه‌خیزی از این گسل در دست نیست. به گفته وی به نظر می‌رسد که برش‌های امتداد لغز و فشاری در منطقه حاکم است؛ اما آنچه مشهود است ساختار کششی گسل است که بوضوح خودنمایی می‌کند. حیدری با اشاره به موقعیت گسل طوس، توضیح داد: گسل طوس گسلی با طول حدود ۳۰ کیلومتر است که در قسمت شرق شهر مشهد بصورت شمال غربی-جنوب شرقی امتداد یافته و فاصله بسیار کمی با شهر مشهد دارد. این عضو هیات علمی واحد علوم و تحقیقات اضافه کرد: اندازه جابجایی مشاهده شده بر روی گسل با فرض اینکه ناشی از وقوع یک زمین‌لرزه بوده باشد، به قدری است که می‌تواند زمین‌لرزه ای با بزرگی بیشتر از ۷.۵ (هفت و نیم) را ایجاد کند. وی در عین حال تاکید کرد: با توجه به نبود اطلاعات سطحی از این گسل، اطلاعات مفصل و قابل توجهی از این گسل وجود ندارد. بنابراین، مطالعات بیشتر زمین‌شناسی و تکتونیکی این منطقه می‌تواند اطلاعات بسیار زیادی را از ویژگی‌های زلزله خیزی شرق مشهد در اختیار محققین قرار دهد و به بسیاری از سئوالات مبهم در این منطقه حساس کشور پاسخ دهد. حیدری اضافه کرد: برای استفاده تمام محققین علوم زمین و کمک به مطالعات پیشگیرانه خطرات وقوع زلزله در مشهد مقدس مکان این نقطه باید مورد بازبینی دقیق مطالعاتی قرار گیرد. مختصات این نقطه در ۳۶.۱۰ عرض شمالی و ۵۹.۸۸ طول شرقی قرار دارد که در تصویر بالا آمده است.
|
