ساختمانهای گهواره‌ایِ ایمن در برابر زمین‌لرزه ساخته می‌شوند
پژوهشگران در پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله‌ی ایران درصدد هستند تا ساختمانهایی با حرکت گهواره‌ای طراحی کنند، تا بر اثر زمین‌لرزه کم‌تر آسیب ببینند. عبدالرضا سروقد مقدم، مجری طرح و دانشیار پژوهشکده‌ی سازه‌ی این پژوهشگاه درباره‌ی طرح «توسعه‌ی سیستم‌های ساختمانی لرزه‌ای تعمیرپذیر» گفت: طبق استاندارهای بین‌المللی زلزله، ساختمان‌ها طوری طراحی می‌شوند که پس از این رویداد، ساختمان فرو نریزد و سقفش پایین نیاید. وی با بیان این که هدف استانداردهای قدیمی تر هم همین بوده است، افزود: ساختمان ضدزلزله با تصور اینکه در زلزله آسیبی نخواهند دید اقتصادی و عملی نیست و آنچه از ساختمانهای به اصطلاح ضد زلزله انتظار می رود آن است که حدالمقدور کسی بعد از زلزله کشته نشود؛ ولی عموما خود ساختمان بعد از زلزله قابل استفاده نیست. وی با بیان اینکه تمام ساختمان های شهر تهران دو حالت دارند، عنوان کرد: اول ساختمان هایی که طراحی خوبی ندارد و برای زلزله به خوبی طراحی و اجرا نشده اند و طبعا مشکلات جدی ایجاد خواهند کرد؛ و دوم ساختمانهایی که طبق آیین نامه زلزله طراحی و اجرا شده اند. سروقد مقدم خاطر نشان کرد: حتی ساختمان های نوع دوم هم طوری طراحی می شوند که در برابر زلزله آسیب می بینند و نیاز به تعمیرات شدیدی دارند؛ در واقع به خاطر تبعات اقتصادی، نمی توان ساختمان های مسکونی را همچون ساختمان های نیروگاه های اتمی ساخت که بعد از زلزله نیاز به هزینه کمی برای بازسازی داشته باشند. دانشیار پژوهشکده سازه پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله افزود: از این رو در صدد آمدیم تا طرحی را پیش ببریم که بتوانیم از متحمل شدن هزینه های زیاد برای بازسازی ساختمان ها بعد از زلزله جلوگیری کنیم. 
وی ادامه داد: در واقع به دنبال این هستیم که سیستم های ساختمانی را طوری طراحی کنیم که بعد از زلزله صدمات قابل تعمیری داشته باشند. سروقد مقدم در خصوص طرح توسعه سیستم های ساختمانی لرزه ای تعمیر پذیر بیان کرد: تا کنون این طرح پژوهشی روی دو سیستم فولادی دارای مهاربند و سیستم های بتنی دارای دیوار برشی متمرکز و اجرایی شده است. وی گفت: در واقع می توان گفت اساس این طرح بر این ایده استوار است که ساختمان به نحوی طراحی و اجرا شود که به زمین کاملا چسبیده نباشند و به هنگام زلزله همانند گهواره ای حرکت کند؛ در اینصورت انتظار می رود ساختمان حرکت های وارد شده را تحمل کرده و خسارت های زلزله، عموما در نقاط از پیش تعیین شده و بسادگی قابل تعمیر در ساختمان، متمرکز شوند. به گفته وی، هر چند مطالعه فعلا بر دو تیپ سازه ای متمرکز شده ولی عموم ساختمان های فولادی و بتنی می توانند از این روش استفاده کنند. وی با بیان این که آزمایش هایی برای این طرح در پژوهشگاه زلزله انجام داده ایم، گفت: توانستیم ساختمان هایی را به صورت آزمایشی طراحی کنیم که در برابر زلزله مقاوم بوده و بعد از این رویداد هم خسارت کمتری به ساختمان وارد شود. درواقع با این کار، بهسازی ساختمان بسادگی مقدور می شود. سروقد مقدم با بیان این که این مبحث از موضوعات روز مهندسی زلزله است و با توجه به خسارتهای هنگفت زلزله ها عموم کشورهای لرزه خیز پیگیر این مباحث هستند ولی هر جایی به گونه ای دنبال می شود، افزود: در حال حاضر هم کشورهای توسعه یافته و هم در حال توسعه واقع در مناطق زلزله خیز در صدد اجرای این گونه طرح ها هستند و انتظار می رود بزودی در مقیاس وسیع شاهد اجرایی شدن سازه های ساختمانی نوین مبتنی بر ایده حرکت گهواره ای باشیم. وی افزود: هدف طرح ما ساختمان های متداول است؛ یعنی این طرح را روی ساختمان های مسکونی پیاده سازی کنیم. مجری طرح با بیان اینکه این طرح از اجرای مختلفی برخوردار است، اظهار داشت: این طرح را از ۲ سال گذشته آغاز کرده ایم و تا پایان امسال به نتیجه خواهد رسید. در اصل دانش فنی این طرح را در دست خواهیم داشت. وی با بیان این که برای اجرایی شدن این طرح باید بعد از اخذ مجوز، مورد تایید وزارت راه و شهرسازی، شهرداری و مرکز تحقیقات راه و مسکن قرار بگیرد تا به مرحله اجرا برسد، عنوان کرد: اجرایی شدن این طرح زمان می برد و پیش بینی نمی کنیم به زودی در کشور بتوان از نتایج طرح استفاده کرد.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
