تشدید برج‌سازی‌های خلاف ضوابط در ناهارخوران گلستان
■ انتقاد جدی محیط زیست از شکل‌گیری شهرک سروش در قلب جنگل‌های گلستان در حالی که سازمان محیط زیست از تخریب جنگل‌های گلستان به دلیل برج‌سازی‌های بی‌رویه خبر می‌دهد و آنها را خلاف ضوابط شهری می‌داند و در همین حال که نفس جنگل‌های شمال با این ساخت‌وسازها به شماره افتاده است، شهرداری از قانونی بودنِ ساخت‌وسازها در استان می‌گوید. به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، همزمان با روزهایی که طبق آمارهای رسمی بیش از ١٣ استان کشور درگیر تنش آبی بوده و جنگل‌های هیرکانی شمال کشور تنها باریکه سبز باقیمانده بر نقشه ایران و تامین‌کننده آب بسیاری از استان‌ها هستند، برنامه‌های توسعه‌ای همچنان بدون لحاظ حیات این جنگل‌ها اجرا می‌شوند. این بار برج‌سازی توسط شهرداری گرگان در جنگل‌های ناهارخوران در حال انجام است. اعتماد نوشت: هر چند شهرداری گرگان می‌گوید که کاملا بر اساس قوانین، این پروژه را کلید زده و مدیریت می‌کند اما کارشناسان محیط زیست اعتقاد دارند انجام چنین پروژه‌هایی در جوار اکوسیستم‌های حساس و ارزشمند جنگلی در شرایط کنونی مانند آتش زدن عمدی این جنگل‌هاست و نتیجه‌ای جز نابودی آنها و در نتیجه بروز بحران‌های زیستی برای شهروندان در پی نخواهد داشت. ساکنان سروش مخالفند پس از تماس تلفنی چند تن از شهروندان مرکز استان گلستان با خبرنگار «اعتماد» و مراجعه به محل اجرای پروژه در شهرک سروش و در جوار جنگل ناهارخوران، نظر شهروندان را جویا می‌شویم. آنها به‌شدت مخالف اجرای این طرح هستند. یکی از اهالی که بیش از ٢٠ سال ساکن این شهرک است به «اعتماد» می‌گوید: «شهرداری در حالی مجوز برای ساخت این مجتمع ٣٢ واحدی را داده که ساکنان کنونی این شهرک از ابتدایی‌ترین امکانات لازم برای زندگی شهری محروم هستند. ما اینجا مسجد، مدرسه، مرکز بهداشت، کتابخانه و نانوایی نداریم. به جای این برج ٨ طبقه که جمعیتی را به اینجا اضافه و مشکلات‌مان را چند برابر می‌کند بهتر نبود شهرداری فکری برای خانواده‌هایی کند که بیش از ٢٠ سال در اینجا ساکن هستند؟ ضمن اینکه زمینی را که دارند در آن برج می‌سازند به عنوان «عام‌المنفعه» در دست شهرداری است و باید برای مردم از آن استفاده می‌شد.» شهروند دیگر ساکن شهرک سروش می‌گوید: «سال‌هاست که تقاضای ساخت یک مسجد را به شهرداری و مسوولان داده‌ایم؛ اما با ساخت آن مخالفت شده است؛ حالا خودشان آمده‌اند در کنار جنگل و رودخانه مجوز برج ٣٢ واحدی داده‌اند. این را چه می‌توان معنا کرد؟» یکی از خانم‌های ساکن نیز از مسوولان گلستان می‌پرسد: «آیا بچه‌های ما حق ندارند بازی کنند؟ ورزش کنند؟ سال‌هاست که درخواست یک زمین بازی یا پارک را برای شهرک داده‌ایم؛ اما نه شهردار پیشین و نه شهردار جدید توجهی به این خواسته‌های بحق ما نداشتند. هر وقت هم درخواست‌مان را با دیگر مسوولان استان در میان گذاشته‌ایم گفته‌اند که شهرک سروش در کنار جنگل است و نیاز به پارک ندارد. به نظر شما بچه پنج ساله من باید در جنگل بازی کند؟ آیا مسوولان می‌توانند امنیت او را در جنگل تضمین و تامین کنند؟ آیا جنگل محل بازی و فوتبال است و صدمه نمی‌بیند؟» شهروند دیگری که خود بازنشسته یکی از ادارات کل است به «اعتماد» می‌گوید: «ما در این شهرک نانوایی و مرکز بهداشت نداریم و فاضلاب‌های‌مان بخشی به رودخانه و جنگل می‌ریزد و بخشی در شهرک رها شده؛ اسمش هم این است که در نقطه خوش آب و هوای شهر زندگی می‌کنیم. اما شهرداری گرگان در تمام این ٣٠ سال توجهی به حقوق شهروندی ما نداشته است. حالا یکباره دارد برجی را بنا می‌کند که ٣٢ خانواده را به جمعیت کنونی اضافه می‌کند و این خود می‌تواند مشکلات بهداشتی فراوانی را برای ساکنان شهرک ایجاد کند. واقعا چه اصراری است که در کنار جنگل چنین برج‌هایی ایجاد شود؟» 
کارشناسان محیط زیست: پروژه مخرب است مجوز دادن به پروژه‌های بلندمرتبه سازی و متراکم در مناطقی از شهرها که کیفیت محیط طبیعی بالایی دارند و همچنین زیرساخت‌های لازم شهری را ندارند آسیب‌های جدی به محیط زیست وارد می‌کند. مزدک دربیکی، پژوهشگر و دکترای محیط زیست به «اعتماد» گفت: «پروژه‌هایی مانند برج هشت طبقه جنگل سروش، آثار مخربی بر محیط طبیعی می‌گذارد و می‌تواند کیفیت محیط را ناخودآگاه تحت تاثیر قرار دهد. آلودگی منظر، تجاوز به عرصه و حریم طبیعی و آلودگی‌هایی که با هجوم این تراکم برای محیط طبیعی ایجاد می‌شود در پروژه سروش کاملا مشهود است.» این عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه با تاکید بر این نکته که سروش، یک شهرک بسته است و بزرگ‌ترین مشکل این است که راه دسترسی به یکی از اصلی‌ترین تفرجگاه‌های طبیعی گرگان از داخل این شهرک می‌گذرد، گفت: «علاوه بر اینها سروش، مشکل ترافیک و آلودگی صوتی و زباله دارد. وقتی یک شهرک با این حجم جمعیت، هنوز سیستم تصفیه فاضلاب ندارد و به دلیل شیب بالا مشکل بتوان اگو را در آن پیاده کرد، چگونه شهرداری مجوز ساخت یک مجتمع ٣٢ واحدی بلند را می‌دهد؟» دربیکی از مسئولان شهرداری گرگان پرسید: «واقعا چه اصراری است که ساختمان‌های متراکم را در مناطق جنوبی گرگان که چسبیده به جنگل است مجوز می‌دهید و با این کار، بار ترافیکی تمام شهر را به سمت جنگل افزایش می‌دهید؟ جنگل ناهارخوران تنها یک راه دسترسی دارد که کل جریان ترافیکی شهر را که توسط ساکنان و ترددکنندگان منطقه ایجاد می‌شود تحمل می‌کند. چگونه مجوز اضافه شدن ١٥٠نفر را به این منطقه صادر کرده‌اید و حجم زباله، آلودگی، امنیت و ترافیک آن را که بر اکوسیستم جنگلی منطقه وارد می‌شود نادیده گرفته‌اید؟» این پژوهشگر محیط زیست در ادامه تاکید کرد: «اگر قرار است مجوز بلندمرتبه‌سازی در گرگان صادر شود باید در مکان‌یابی آنها دقت لازم صورت بگیرد و اینکه این رویکردها بر اساس چه اصول فنی مهندسی صورت گرفته است؟ چه اصراری است که تمام پروژه‌های بلندمرتبه سازی در جنوب گرگان و در جوار جنگل صورت بگیرد. می‌توان این کار را در شمال و دیگر نقاط انجام داد. این‌گونه طرح‌ها بار شدید منفی را روی اکوسیستم شهری و جنگلی گرگان اضافه می‌کنند.» دربیکی گفت: «اصل شکل‌گیری شهرک سروش در قلب جنگل در دهه ٦٠ مورد نقد جدی و خلاف اصول محیط‌زیست بوده است و اینکه حالا آن را تشدید کنیم تکرار فاجعه و خطاست. طبقات اجتماعی بانفوذی مانند پزشکان و برخی مسوولان، آگاهانه یا ناآگاهانه به غلط در ٣٠ سال گذشته به عرصه‌های طبیعی و شهری تجاوز کرده‌اند و در قالب شهرک، ویلاسازی در جنگل را شکل داده‌اند. خیلی از این خانه‌ها و ویلاها در جاده ناهارخوران، هنوز سند ندارند و به حریم جنگل و رودخانه تجاوز کرده‌اند. این جنگل‌ها ملی است و متعلق به همه مردم ایران است و شهرداری نباید به راحتی با متخلفان این حوزه مسامحه کند. اگر رویکرد غلطی در ٣٠سال پیش شکل گرفته چرا امروز آن را تشدید کرده و ادامه بدهیم. یک جایی باید این رویکرد را متوقف کرده و تغییر داد و آن را مدیریت کرد.» این دکترای محیط زیست با تاکید بر این که متاسفانه شهرداری‌ها تفکر سازه‌ای صرف داشته و رویکردهای مدرن شهری که تمام مسائل برنامه‌ریزی شهری و مناسبات فرهنگی و اجتماعی و محیط زیستی را در نظر می‌گیرد ندارند، گفت: «داشتن شهر مدرن فقط احداث زیرگذر و روگذر نیست؛ بلکه انتظار می‌رود شهرداری گرگان که ادعای یک شهر مدرن را در سر می‌پروراند اکوسیستم شهری با گردش مناسب کیفیت زندگی را در مدیریت شهری لحاظ کند.» 
شهرداری گرگان: طرح کاملا قانونی است اما معاون شهرسازی شهرداری گرگان، مجید طاهری معتقد است که طرح مجتمع مسکونی ٨ طبقه سروش کاملا قانونی است. او در این باره به «اعتماد» گفت: «طبق قوانین موجود درصدی از زمین‌های تفکیک شده در شهر به عنوان «عام‌المنفعه» به شهرداری تعلق می‌گیرد. برداشت اشتباهی که از عام‌المنفعه می‌شود این است که الزاما در آن سرانه عمومی دیده بشود. عام‌المنفعه به این معنی است که آن ملک به عنوان حقوق بیت‌المال تعریف شده و شهرداری به نیابت از مردم شهر در آنجا قطعات زمینی را برمی‌دارد تا بتواند در شهر خدمات ارایه دهد. در اصل عام‌المنفعه ملک شهرداری است و هزینه یا نوعی عوارض است که به شهرداری پرداخت می‌شود و شهرداری می‌تواند به طور غیرمستقیم با فروش آن برای شهر خدمات و امکانات تعریف کند.» او در ادامه گفت: «طی سال‌های اخیر برای ساخت مدرسه در آن نقطه با آموزش و پرورش مکاتبات و جلساتی داشتیم که این زمین را با زمین دیگری در کنار پارک شهر گرگان تعویض کنیم؛ اما آنها قبول نکردند. شهرداری هم در بحران کنونی اقتصادی مشکلات خاص خودش را دارد. ما الان کاهش ٥٠ درصدی صدور پروانه ساخت داشته‌ایم؛ در حالی که در حدود ٧٠ درصد فعالیت‌های شهرداری گرگان وابسته به ساخت‌وساز است.» او در پاسخ به این سوال «اعتماد» که آیا سروش این ظرفیت و زیرساخت لازم را دارد که دوباره جمعیت دیگری را در دل خود جای دهد در حالی که سرانه فضای سبز، فاضلاب و مراکز فرهنگی- آموزشی لازم برای ساکنان کنونی خود را نیز ندارد، گفت: «جانمایی مکان‌های مختلف، در طرح‌های تفضیلی و جامع تصویب می‌شود و ما نمی‌توانیم بنا به دلخواه خودمان آن را تغییر دهیم. از سوی دیگر گرگان شهری است که امکان توسعه افقی را ندارد چرا که از یکسو به جنگل ناهارخوران و از سوی دیگر به اراضی کشاورزی متصل است. شهری است که باید سرانه مسکونی خود را در داخل خود تامین کند. حتی در طرح جامع گرگان هم عنوان «شهر متراکم» آمده است. از طرف دیگر تمام مردم سکونت در جنوب جغرافیایی را می‌خواهند که همین امر، سرمایه‌گذاری در حوزه ساخت وساز در این منطقه را توجیه می‌کند. ضمن اینکه خود مردم سروش هم آپارتمان‌های چند طبقه ساخته‌اند.» او درباره ساخت پارک برای ساکنان سروش به «اعتماد» گفت: «بالاخره در ساخت و ساز، آسیب هم هست؛ اما شهرداری سعی کرده این آسیب را به حداقل برساند و طبقات را بالاتر ببریم تا تراکم خانوادگی آن کمتر باشد. از بین این دو گزینه انتخاب کرده‌ایم. اما اگر قرار بود به جنگل آسیب وارد نشود باید از اساس ساخت و ساز اتفاق نمی‌افتاد و این مختص به زمین شهرداری نیست. الان خود اهالی حاضر هستند تعداد طبقات‌شان را کاهش بدهند؟» او درباره مشکل فاضلاب شهرک سروش گفت: «این مختص به سروش نیست و ما در بسیاری از شهرهای کشور و از جمله گرگان این مشکل را داریم که شرکت آب و فاضلاب باید راهکارهای لازم را بیابد.» با این همه دادن مجوز بلندمرتبه سازی در جاده ناهارخوران گرگان که قبلا نیز با ساخت برج تجاری «پارتیا» و هتل‌های چندطبقه آغاز شده می‌تواند توجیه‌گر برج‌سازی‌های آینده برای جنگل‌های هیرکانی ناهارخوران گرگان باشد و بلندمرتبه‌سازی‌های آینده را در این منطقه تشدید کند؟ آیا مسوولان نمی‌خواهند به هشدارهای مقام معظم رهبری درباره نساختن بنا و حتی حوزه‌های علمیه در جنگل توجه کنند و آن را در برنامه‌های توسعه شهری و ملی لحاظ کنند!؟ ـ گزارشی دیگر از همین رویداد در وبگاه «معماری‌نیوز» : برج‌سازی در جنگل‌های ناهارخوران هم کلید خورد
|
