■ بازار مسکن در چالش رکود و رونق

مسکن درمیان نیازهای خانوار ایرانی همواره گرانترین بوده است و کاهش قیمتها در پی رکود شدید حاکم بر این بازار بارقه‌های امید برای صاحب خانه شدن را در میان خانوارهای کم درآمد ایرانی زنده کرده و بر همگان ثابت شده است که بالاخره قیمت مسکن هم می‌تواند کاهش یابد، اما این سوال مطرح است که در بازار مسکن رکود بهتر است یا رونق؟
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس،به یاد نداریم که طی سالهای گذشته قیمت مسکن رشدی صعودی نداشته باشد،البته این افزایش قیمت در سالهای مختلف متفاوت بوده است، گاهی 20 درصد و گاهی بیش از 100 درصد همانند سال 85 و 86،سال 88 سومین سال رکود مسکن بود و به نوعی بر خلاف سالهای گذشته حدود یک سال این رکود طولانی تر شده است و به احتمال زیاد و بر اساس شواهد موجود در سال 89 نیز ادامه دارد.
*دولت با طرح مسکن مهر وارد می‌شود
با توجه به نیاز انباشته مسکن که به گفته وزیر مسکن در طی سالهای گذشته به دلیل عدم تولید مسکن به یک میلیون و 200 هزار واحد مسکونی رسیده است، نیاز به خانه‌دار کردن مردم به شدت احساس شد و دولت طرح مسکن مهر را طراحی و اجرای آن را از سال جاری آغاز کرد. برخی از کارشناسان معتقد هستند که این طرح نیز نتوانسته بخش مسکن را از رکود خارج کند چرا که آمارهای صدور پروانه ساختمانی از ابتدای سال جاری 31 درصد افت داشته است که در سه ماهه سوم این افت تا حدودی کاهش یافته است.
*‌اجرای مسکن مهر شاید رکود را به رونق تبدیل کند
دولت از نیمه دوم امسال با افتتاح برخی پروژه‌های نیمه تمام در قالب مسکن مهر، این طرح را با امید موفقیت برای خانه‌دار شدن اقشار کم درآمد کلید زد تا علاوه بر این مهم ، رونق را به بخش مسکن باز گرداند که ظاهرا هنوز موفق به آن نشده است.
دولت در طرح مسکن مهر زمین‌هایش را به صورت رایگان در اختیار متقاضیان مسکن مهر قرارداد و 70 درصد از هزینه ساخت و ساز را هم در قالب تسهیلات بانکی تأمین کرد.اما مشکلی که امسال بخش مسکن و سایر بخش‌های مرتبط با این بخش با آن مواجه شدند رکود ساخت و ساز به دلیل انتظار مردم برای مشخص شدن وضعیت بازار، کاهش قدرت خرید و خرید و فروش نشدن مسکن بود.
کاهش آمار ساخت و ساز در سال جاری نیز یکی از عواقب رکود مسکن بود.رکود موجب شد سرمایه‌گذاران ساختمان به دلیل عدم استقبال متقاضیان مسکن چندان رغبتی برای ورود به بخش مسکن از خود نشان نداده و این موضوع هم باعث کاهش آمار ساخت و ساز، کاهش صدور پروانه‌های ساختمانی و حاکم شدن بیش از پیش رکود بر بخش مسکن شد.
* کاهش تولید از پیامدهای رکود بازار مسکن
شاید نکته مثبت رکود بازار مسکن،کاهش 30درصدی قیمت بعد از رشد110 درصدی سالهای 85 و 86 باشد، اما بسیاری از کارشناسان بر این باورند که پیامد رکود کنونی بازار مسکن کاهش تولید مسکن، ورشکستگی سازندگان و احتمال سونامی قیمت مسکن در آینده است.
مطمئنا زمانی که رکود وارد بازار مسکن می‌شود، باید منتظر پیامدهای ناگوار آن نیز بود چرا که سابقه نشان داده زمانی که بازار مسکن دچار رکود تولید می‌شود و خرید و فروشی صورت نمی‌گیرد، سرمایه‌ها از این بخش خارج و به سوی سایر بخش‌های اقتصادی هدایت می‌شود، در نتیجه آمار تولید مسکن کاهش می‌یابد و بر نیاز انباشته مسکن بیش از پیش افزوده می‌شود. * فرار سرمایه پیامد دیگر رکود یکی دیگر از پیامدهای دوران رکود بازار مسکن علاوه بر کاهش تولید، فرار سرمایه‌ها از حوزه ‌مسکن است. گزارشها حاکی است که سال گذشته بخش خصوصی در بخش مسکن 24 هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری کرد، بنابراین این رقم می تواند اقتصاد کشور را متحول و باعث ایجاد اشتغال 1200گروه شغلی شود. * دو سال دیگر به اوج تقاضای مسکن باقی مانده همواره این موضوع در 15 سال گذشته به طور جدی مطرح شده است که در سال 90 تا 92 اوج تقاضای مسکن کشور خواهد بود و لازم است که سالانه 1.5 میلیون واحد مسکونی احداث شود تا حداقل تقاضای کنونی مسکن را پاسخ و از افزایش نیاز انباشته مسکن که در حال حاضر یک میلیون و 200 هزار واحد مسکونی است، جلوگیری شود. به گفته وزیر مسکن و شهرسازی اگر بخواهیم به نیاز انباشته یک میلیون و 200 هزار واحد مسکونی افزوده نشود و نیاز سالانه مسکن که گفته می‌شود 1.5 میلیون واحد مسکونی است را پاسخ دهیم، باید مسیر ورود سرمایه‌ها به بخش مسکن را هموار کنیم چرا که اگر سرمایه‌ای وارد بخش مسکن نشود، فاصله میان تقاضا و عرضه مسکن روز به روز بیشتر شده و قیمت‌ها نیز از تعادل خارج خواهد شد. * کمای200 صنعت مرتبط با مسکن در نتیجه رکود صنعت ساختمان با بیش از 200 اشتغال و صنعت مستیم ارتباط دارد و 1200 گروه شغلی نیز با این صنعت در ارتباط هستند، بنابراین ادامه روند رکود شاید تا کنون در کاهش قیمت‌ها موثر بوده، اما آیا بهتر نیست که هم تولید مسکن رونق گیرد و هم قدرت خرید افزایش یابد تا بخش مسکن که محرکه اقتصاد کشور است دوباره رونق گیرد.مطمئنا با افزایش عرضه و رونق بازار مسکن علاوه بر ایجاد 1200 فرصت شغلی ،تعادی قیمت ها نیز با افزایش عرضه ایجاد خواهد شد.