■ خزان زودرس در بازار مسکن

کاهش 20 درصدی خرید مسکن در نیمه تابستان نسبت به نیمه بهار رییس اتحادیه مشاوران املاک: بازار مسکن یک فصل بعد از اجرای قانون یارانه‌ها به ثبات نسبی خواهد رسید
فرید قدیری به فاصله دو هفته از اعلام «دنیای‌اقتصاد» درباره رویت علائم برگشت رکود معاملاتی به بازار مسکن و تغییر جهت در مسیر صعود بازار، سامانه رهگیری معاملات ملکی نیز با تحلیل حجم قراردادهای خرید و اجاره طی 2 ماه اول تابستان امسال، بر افت تدریجی بازار مسکن صحه گذاشت.
آمارهای ثبت شده در سامانه هوشمند معاملات مسکن وابسته به وزارت بازرگانی نشان می‌دهد در بهار امسال بخش عمده‌ای از مراجعه‌ها برای خرید مسکن در تهران به انجام معامله منتهی شده است؛ به‌طوری‌که حجم قراردادهای ملکی در اردیبهشت ماه به 6/4 برابر فروردین‌ماه رسید و در خردادماه معادل 5 درصد نسبت به ماه قبل با رشد مواجه شد؛ اما با ورود به تابستان، این روند روبه رشد پایان یافته و «کاهش پلکانی» حجم معاملات مسکن جایگزین آن شد.
براساس اطلاعات موجود در سامانه رهگیری معاملات مسکن، میزان خرید و فروش واحد مسکونی در تیرماه در تهران 11 درصد نسبت به ماه قبل افت کرده و این نرخ در مردادماه نیز با کاهش 15 درصدی در مقایسه با ماه قبل مواجه شد. طی دو ماه اول تابستان امسال در حالی بازار مسکن رشد منفی را تجربه کرده که انتظار می‌رفت، معاملات در فصل نقل و انتقال رکورد بالاتر از ماه‌های فصل بهار را به ثبت برساند.
به گزارش خبرنگار دنیای‌اقتصاد، افت معاملات ملکی علاوه بر تهران در کلان‌شهرها و همچنین میانگین کل کشور نیز پدید آمده است. براساس اطلاعات آماری سامانه رهگیری، حجم قراردادهای ملکی در کل کشور –شامل خرید و اجاره ‌آپارتمان مسکونی- از 90 هزار فقره در اردیبهشت‌ماه به 97 هزار فقره در خرداد رسید؛ اما این رقم در تیرماه به 95 هزار فقره کاهش پیدا کرد.
همچنین در کل کشور، از اوایل مردادماه تاکنون سطح حجمی معاملات مسکن از متوسط روزانه 4 هزار فقره قرارداد به 3 هزار و 500 فقره رسیده است.
عامل، نزدیکی به قانون یارانه‌ها است؟
درباره علت کاهش حجم مبادلات در بازار مسکن روایت‌های متفاوتی مطرح است؛ از جمله اینکه، رونق ابتدای امسال فصلی بوده و هنوز بازار مسکن به ثبات نسبی نرسیده است یا اینکه هیجان بازار مسکن از انتظار برای اجرای قانون یارانه‌ها مانع انجام معاملات می‌شود.
رییس اتحادیه مشاوران املاک در این باره به «دنیای‌اقتصاد» گفت: نباید رشد معاملاتی اوایل سال جاری را به شروع رونق مسکن تعبیر کرد. شرایط کنونی اقتصاد، فعالان بازار مسکن را بهت‌زده کرده و چشم‌انداز مشخصی برای سرمایه‌گذاران وجود ندارد.
مصطفی قلی خسروی افزود: شروع تابستان همزمان شد با تصمیم قطعی دولت برای اجرای قانون هدفمندکردن یارانه‌ها در نیمه دوم که طرح این موضوع واکنش بازار مسکن را در پی داشت؛ به‌طوری‌که متقاضیان خرید مسکن مجددا از بازار خارج شده‌اند و مالکان واحدهای فروشی نیز نسبت به ماه‌های اخیر، رغبتی به فروش ندارند. خسروی با اشاره به نقل قول‌های بنگاه‌داران تصریح کرد: هم‌اکنون بازار مسکن راه خود را گم کرده و منتظر تاثیر قانون یارانه‌هاست.
توازن قیمت باید ایجاد شود
رییس اتحادیه مشاوران املاک همچنین گفت: با توجه به شرایط کنونی و رخوتی که دوباره در بازار ایجاد شده، به نظر می‌رسد حداقل یک فصل بعد از اجرای قانون یارانه‌ها، بازار مسکن به ثبات نسبی خواهد رسید که قطعا در آن زمان، رونق پایدار در معاملات را شاهد خواهیم بود و تنش ناشی از بی‌برنامگی در بازار مسکن به پایان خواهد رسید.
مقام ارشد صنف بنگاه‌های مسکن در ادامه تاکید کرد: معاملات ملکی هنوز به «توازن قیمت» نرسیده که رونق بگیرد و اگر این اتفاق بیفتد آن زمان است که قیمت‌ها ثابت می‌شوند و حرکت‌ها به سمت خرید و فروش شروع خواهد شد.
خسروی با بیان اینکه مبهم بودن مسیر در بازار مسکن اگرچه باعث کاهش حجم معاملات شده، اما تبعات این وضعیت بازار اجاره را فراگرفته است، افزود: افرادی که قصد خرید دارند اما ریسک خرید را در این شرایط بالا ارزیابی می‌کنند، به سمت بازار اجاره رفته‌اند، به همین خاطر اجاره‌بها مدتی است نابسامان شده و نرخ‌ها افزایش پیدا کرده است.
آمارها از افت معاملاتی می‌گویند
به گزارش دنیای‌اقتصاد، جداول آماری تعداد قراردادهای ملکی در سامانه رهگیری معاملات مسکن نشان می‌دهد در اولین ماه از سال جاری در تهران 3 هزار فقره معامله انجام شده که 2 هزار و 64 فقره آن مربوط به خرید و مابقی به اجاره اختصاص داشته است. در اردیبهشت‌ماه تعداد معاملات به 14 هزار و 86 فقره رسید و 6/4 برابر نسبت به ماه قبل رشد کرد که البته این رشد تا حدودی به‌خاطر تعطیلی نیمه اول فروردین، عادی بود. در اردیبهشت‌ماه 11 هزار و 562 فقره از قراردادها مربوط به خرید مسکن بوده است.
در خردادماه سال جاری حجم قراردادهای ملکی در سامانه رهگیری به 14 هزار و 774 فقره رسید که 12 هزار و 90 فقره آن به خرید مسکن اختصاص داشت و 2 هزار و 343 فقره از آن برای اجاره آپارتمان بوده است.
در تیرماه روند مبادلات ملکی نسبت به ماه قبل از آن 11 درصد کاهش پیدا کرد و حجم قراردادها –شامل خرید و اجاره- به 13 هزار و 115 فقره رسید که 10 هزار و 681 فقره آن به مبایعه‌نامه اختصاص داشت و 2 هزار و 101 فقره دیگر برای قراردادهای اجاره تنظیم شده بود.
در دومین ماه از تابستان امسال به عنوان دومین ماه پیاپی، حجم معاملات ملکی کاهش پیدا کرد و این بار به 11 هزار و 187 فقره رسید. به این ترتیب بازار مبادلات ملکی در تهران در نیمه تابستان امسال نسبت به نیمه بهار 20 درصد کوچک شده است. از سوی دیگر حجم قراردادهای ملکی در آمار میانگین کشوری نیز حاکی است تعداد معاملات از 97 هزار و 797 فقره در خردادماه امسال به 95 هزار فقره در تیرماه رسیده است.
رکود معاملاتی به کلانشهرها هم سرایت کرد
به گزارش دنیای‌اقتصاد، وضعیت بازار مسکن در تهران به کلانشهرها نیز سرایت کرده است. در اصفهان میزان خرید مسکن از 1340 فقره در خرداد به 1152 فقره در تیر و 953 فقره در مردادماه سال جاری رسیده است. در تبریز نیز حجم قراردادهای خرید واحد مسکونی از 1672 فقره در خرداد امسال به 1445 فقره در تیرماه و 1217 فقره در نیمه تابستان رسیده است. در شیراز تعداد مبایعه‌نامه‌های تنظیم‌شده در بنگاه‌های مسکن از 2095 فقره در خرداد به 1749 فقره در تیرماه و 1768 فقره در مردادماه رسیده است.