"ساعت 23 سه شنبه شب زلزله ای به بزرگی 1/7 ریشتر پایتخت ایران را لرزاند و بیش از 5/1 میلیون نفر کشته و زخمی بر جای گذاشت"، 300 هزار ساختمان فرو ریختند، تجهیزات امدادی پشت جاده های تخریب شده مانده اند، وزرای کابینه هنگام زلزله خواب بودند، "پیامک" به داد اطلاع رسانی بحران رسید و ...
به گزارش خبرنگار اجتماعی مهر، این جملات تکاندهنده بخشی از سناریوی تعریف شده از سوی وزارت کشور بود که شب گذشته برای ارزیابی توان عملیاتی ستاد مدیریت بحران کشور در برابر وقوع زلزله احتمالی تهران اجرا شد. ساعت 22 شب گذشته "سه شنبه" طی تماس تلفنی روابط عمومی استانداری تهران با خبرنگار مهر مطلع شدیم که سناریویی تحت عنوان اعلام وقوع زلزله با بزرگی 1/7 ریشتر به عمق 25 کیلومتر در منطقه بومهن و در مجاورت گسل شمال تهران توسط مدیریت بحران کشور نوشته شده که راس ساعت 23 وقوع آن اعلام شد. قبل از وقوع زلزله فرضی در ساعت 23 و اعلام شرایط بحرانی توسط وزیر کشور، اورژانس 115 تهران، نماینده وزارت بهداشت در محل استانداری تهران حضور داشتند که نشان از آشکار شدن اطلاعات بحران فرضی قبل از وقوع زلزله بود. در ساعت 23 "روز سه شنبه" با حضور استاندار تهران و معاون وزیر و رئیس اتاق مدیریت بحران وزارت کشور طی تماس تلفنی با نجار وزیر کشور وقوع زلزله فرضی و وضعیت بحرانی اعلام شد. بر اساس سناریوی فرضی این زلزله شهرهای آبسرد، دماوند، بومهن، رودهن، آبعلی و مناطق یک، دو، سه، چهار، هفت و هشت شهرداری تهران همراه با شهرهای اوشان ، فشم و میگون لواسانات را در بر گرفته است و شهرستانهای کرج، پاکدشت، ساوجبلاغ و نظر آباد نیز تحت الشعاع زلزله در وضعیت آماده باش هستند. بنا بر گزارشهای اولیه و بر اساس "سناریو فرضی" 300 هزار ساختمان ریزش، 130 هزار کشته، چهار هزار شکستگی لوله و شریانهای حیاتی و بیش از یک میلیون نفر نیاز به اسکان اضطراری دارند. از کار افتادن سیستمهای مخابراتی و ماهواره ای، آسیب دیدگی نیمی از بیمارستانها، آتش سوزی در نقاط مختلف شهر، ریزش پلها، خاموشی برق و وحشت میان مردم نیز گزارش شده است. به دستور استاندار تهران و رئیس اتاق مدیریت بحران راس ساعت 23 به تمامی دستگاه ها و نهادهای مسئول و عضو کمیته بحران از طریق سیستم ارسال پیام کوتاه اطلاع رسانی شد تا به سرعت خود را به استانداری تهران اتاق بحران برسانند. اعضای اتاق مدیریت بحران شامل نیروی انتظامی تهران بزرگ، فرماندهی قرارگاه ثارلله، روسا و مدیران ادارات و شرکتهای بازرگانی، برق، آب، گاز، جهاد کشاورزی، ملی پخش فرآورده های نفتی، بنیاد مسکن،هلال احمر، صدا و سیما، دانشگاه های علوم پزشکی، مخابرات، آتش نشانی، آموزش و پرورش، اورژانس، محیط زیست، حمل و نقل و ترافیک، شهرداری تهران، کمیته امداد، بهزیستی، پلیس راهور، هواشناسی، راه و ترابری، فرودگاه های کشور، راه آهن، دادگستری، پزشکی قانونی، ژئوفیزیک، متروی تهران و فرمانداران شهرستانهای تهران هستند که پس از اعلام وضعیت بحرانی باید در کوتاهترین زمان در اتاق بحران حضور یابند. پس از اعلام خبر زلزله و آغاز به کار اتاق مدیریت بحران به فرماندهی تمدن استاندار تهران دستگاههای حاضر در اتاق به تفصیل به وسیله بیسیم و تلفن همراه آخرین گزارشات و اقدامات را به استاندار ارائه می کردند. با توجه به وقوع زلزله بم، هائیتی و ترکیه هر چند این سناریو و تشکیل اتاق مدیریت بحران در پایتخت ضروری بود ولی چالشها و ضعفهای دستگاه ها به وضوع مشاهده می شد در حالی که در بحرانهای فرضی گذشته این اشکالات دیده شده است ولی هیچگونه اقدامی برای رفع آن اتخاذ نشده و باز هم با همان نقاط ضعف سناریوی جدید برنامه ریزی شده است. بیمارستان سیار نداریم دکتر سعید متجدد جانشین مدیریت بحران دانشگاه ایران و نماینده وزارت بهداشت در ستاد مدیریت بحران تهران در گفتگو با خبرگزاری مهر، با اعلام ریزش 300 هزار ساختمان مسکونی گفت: در صورت وقوع این سناریو 70 درصد تختهای بیمارستانی در اختیار بیمارانی که پیش از وقوع زلزله بستری شده اند قرار دارد و تنها 30 درصد را می توان به حادثه دیدگان اختصاص داد. این خود نشان دهنده بحران درمانی در وقوع زلزله است در حالی که در مانور کرامت مسئولان با توجه به مشکل موجود قول دادند 15 بیمارستان سیار را برای وقوع حوادث خریداری کنند. وی در ادامه افزود: 50 درصد بیمارستانها آسیب پذیرند که این هم در نوع خود بحران دیگری را در بحث درمان به همراه دارد. متجدد در ادامه با ضرورت پیشنهاد ساخت شهر درمانی در خارج از تهران این اقدام را برای شرایط خاص و بحرانی لازم و ضروری عنوان کرد. یک میلیون زخمی را نمی توان به تهران انتقال داد دکتر معتمدی از اورژانس 115 تهران در این گفتگو اززخمی شدن یک میلیون نفر از شهروندان در حادثه فرضی خبر داد و افزود: 60 درصد این زخمی ها بیماران وضعیت سبز هستند که به صورت سرپایی درمان می شوند و 25 درصد حالت زرد و پنج در صد در حالت قرمز قراردارند که با توجه به اینکه اورزانس تهران تنها 170 آمبولانس دولتی در اختیار دارد باید از 180 آمبولانس خصوصی و امکانات هلال احمر نیز کمک بگیرد. ضمن اینکه امکان امداد هوایی نیز وجود ندارد و به نوعی با چالش انتقال یک میلیون زخمی روبرو هستیم. تجهیزات ؛ پشت جاده های تخریب شده روسای سازمانهای آتش نشانی، پخش فرآورده های نفتی و هلال احمر با وجود اینکه امکانات و تجهیزات امدادرسانی خود را با تمام توان در کمتر از پنج دقیقه آماده کرده اند با بحران تخریب جاده و مجاری ورودی و خروجی به شهر بومهن مواجه شدند که زمانیان نماینده راه و ترابری در این مورد به خبرگزاری مهر گفت: جاده موجود با توجه به حادثه رخ داده راهی را برای ورود و خروج خودروها باقی نگذاشته است ولی باید جاده فرعی ایجاد شود. که این مشکل در تمام شهرهای کشور موجود است و اکثر جاده های کشور جاده جایگزین و کمربندی ندارند و این نیاز به اعتبارات خاص دارد. این حادثه نیاز به حضور رئیس جمهور داشت صادقی رئیس جمعیت هلال احمر استان تهران در گفتگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه این سناریو با واقعیت منطبق نیست، اظهار داشت: 300 هزار ریزش ساختمان و 5/1 میلیون نفر کشته و زخمی یعنی این حادثه چندین برابر بزرگتر از بم است و در صورت بروز چنین حادثه ای باید کار گروه ملی با ریاست رئیس جمهور تشکیل شود . چرا که افراد و مسئولین ستاد بحران تهران نمی توانند در کمتر از 10 دقیقه خود را به ستاد برسانند. در واقع همه اعضایی که اینجا حاضرند اکثرا از قبل می دانستند و چند کوچه آن طرف تر منتظر بودند. وی گفت: مناطق شمال تهران بیشترین آسیب را دیده اند ولی نقش شهرداری تهران دراین بحران بسیار کمرنگ است. صادقی گفت: آمارها همه غیر واقعی است چرا که هیچکدام از افراد نمی دانند که در صورت بروز این حادثه راه ها بسته می شود، مخابرات و دیگر دستگاه ها هم با مشکل روبرو می شوند ولی همه می خواهند بگویند ما زود رسیدیم. تنها 6 خط تلفن بی سیم می توانیم راه اندازی کنیم یعقوبی نماینده مخابرات استان تهران در پاسخ به پرسش خبرنگار مهر در مورد تاخیر برای حضور اتاق بحران گفت: پیامک ساعت 24 شب به ما اعلام شد. وی با بیان اینکه با سناریوی موجود تمام سیستم مخابراتی دچار مشکل می شود اظهار داشت: سیستمهای GSB را به تعداد یک کانکس آن هم در صورت بازبودن جاده ها می توانیم مستقر کنیم که این دستگاه قادر به ساپورت 6 گوشی تلفن است. آمار کل تختهای بیمارستان های حوزه کاری ام را ندارم دکتر رزاقی رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایران یکی دیگر از اعضای ستاد بحران استان تهران در گفتگو با خبرگزاری مهر با اشاره به اینکه 11 بیمارستان تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی ایران در استان تهران داریم، گفت: تعداد دقیقی از آمار کل تختهای بیمارستانی در حوزه کاری خودم ندارم. ولی بیماران را از منطقه دور می کنیم تا تختها خالی شود. وی گفت: طی گزارش ارسالی 200 تخت خالی در حال حاضر موجود است. فکر کردم شوخی است جمالی رئیس سازمان انتقال خون تهران با بیان اینکه نام سازمان انتقال خون در در سناریوی بحران تهران ذکر نشده است به خبرگزاری مهر گفت: پیامک ساعت 11 رسید ولی فکر کردم این پیامک "سرکاری" شوخی است. وی گفت: من نمی دانستم استانداری از عباس آباد تهران به خیابان طالقانی منتقل شده است. رستمی رئیس سازمان بهزیستی استان تهران که در ساعات پایانی مانور حاضر شده بود گفت: اولا اینکه پیامک ساعت 24 به من رسید و درثانی فکر کردم موضوع جدی است. از خبرگزاری مهر به علت حضور مستمر در اتاق بحران تشکر می کنم مرتضی تمدن استاندار تهران بعد از اتمام مانور مدیریت بحران ضمن تشکر از خبرگزاری مهر به عنوان تنها خبرگزاری که تا انتهای مانور در اتاق بحران حضور داشت گفت: ضعف و چالشهای مدیریت بحران قابل انتقاد است ولی این تنها یک مانور نمایشی بود تا با حضور به موقع مسئولین و مدیران و قابلیتها و چالشهای موجود آشنا شده و با اعتبار 200 میلیارد تومانی دولت در بحث زلزله این مشکلات مرتفع شود. تمدن در پاسخ به این پرسش که چرا رادیو به عنوان یکی از مهمترین ابزار ارتباطی در وقوع بحران در این مانور حضور نداشت گفت: در ابتدای مانور به صورت تلفنی با رادیو در ارتباط بودیم ولی در اتاق بحران خبری از آنها نبود. استاندار تهران عدم حضور نیروی انتظامی را اشکال در پیام رسانی عنوان کرد و افزود: برخی از فرماندهان انتظامی چند تلفن همراه دارند و احتمالا این پیامک را دریافت نکرده اند و اگر درست دعوت می کردیم می آمدند. تمام وزاری کابینه خواب بودند به گزارش خبرگزاری مهر، مانور مدیریت بحران تهران در حالی به پایان رسید که هنوز عده زیادی از مسئولان نه تنها در این مانور حضور نداشتند بلکه از آنهم بی خبر بودند. سازمان ژئوفیزیک و زمین شناسی به عنوان یکی از اصلی ترین نهادها در وقوع زلزله، نیروی انتظامی و ارتش برای حفظ امنیت، شهرداری تهران، مترو، شرکت آب و فاضلاب، پلیس راهور، دادگستری، راه آهن و کمیته امداد از جمله دستگاههای عضو مدیریت بحران استان تهران بودند که با وجود ارسال پیامک حضور نداشتند. به گفته یکی از مسئولان اتاق بحران وزارت کشور، متاسفانه هیچ یک از وزاری دولت غیر از شخص وزیر کشور در این بحران حاضر نشده و پاسخگوی تلفنهای مسئولان نبودند. به گزارش خبرگزاری مهر، با وجود ارسال پیامک در ساعت 23 ، برخی از سازمانهای مسئول بسیار دیرتر از وقت قانونی حاضر شدند که می توان به حضور فرماندار دماوند درساعت 24، مدیر منطقه ای برق استان تهران در ساعت1:30 بامداد، مدیریت فرودگاههای کشور1:30بامداد، فرمانداری تهران 24 و رئیس سازمان بهزیستی استان تهران در ساعت 1:30 بامداد اشاره کرد. جدا از مشکلاتی اعم از کمبود صندلی در اتاق بحران، پارک چند لایه خودروها در خیابان طالقانی تهران، نبود چادر سردخانه در کشور، عدم حضور سازمانهای مردم نهاد و روحانیون مذهبی برای تقویت فضای معنوی اتاق مدیریت بحران، به سخره گرفتن این مانور توسط برخی از مسئولان نیز جای تاسف داشت. در طول مدت مانور غیر از مسئولان امدادی و پزشکی برخی از مسئولان دیدارهای گذشته را تازه می کردند و برخی دیگر تنها تماشاگر بودند ولی نمی توان مدیریت قوی و هوشمندانه استاندار تهران را نادیده گرفت. حال سئوال این است در صورت برزو زلزله ای واقعی آیا به راستی مسئولان کشور می توانند تدابیر امنیتی، بهداشتی، اورژانسی و اسکان موقت را به درستی و در کوتاهترین زمان انجام دهند؟
|
