■ روزهای طلایی در بازار مصالح ساختمانی

گروه مسکن - سحر باباخانی: بازار مصالح ساختمانی بدون اینکه با افزایش محسوس قیمت مواجه شود، در فروش، موفقیت‌هایی کسب کرده است. عرضه‌کنندگان بزرگ «مصالح‌پایه» نظیر آهن، سیمان و آجر در این باره می‌گویند رشد جهش‌گونه در ساخت‌وساز طی یک ماه اخیر باعث شده بازار مصالح ساختمانی، روزهای طلایی را تجربه کند.
به طوری که حجم فروش در بازار سیمان و آهن طی هفته‌های اخیر به ترتیب 31 درصد و 25 درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد کرده است.
این درحالی است که قیمت فروش این محصولات تغییر محسوسی نداشته است. به گزارش دنیای اقتصاد، رشد بالای 100 درصدی ساخت‌وساز در مسکن‌مهر طی نیمه دوم سال گذشته از یک‌سو و همچنین برگشت سرمایه‌گذاران ساختمانی به بازار تهران -رشد 77 درصدی صدور پروانه‌های ساختمانی در پایتخت در فروردین 89- از سوی دیگر، حجم خرید مصالحی که در مرحله اول ساخت نیاز است را افزایش داده است، اما آنچه باعث جلوگیری از ازدیاد قیمت در جریان افزایش حجم خرید مصالح ساختمانی شده، فضای مبهم آینده این بازار در آستانه اجرای قانون یارانه‌ها است.
برخی فروشندگان مصالح ساختمانی در این باره می‌گویند: بازار مصالح در شرایط کنونی کشش افزایش قیمت ندارد، چون تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان این کالاها یقین دارند هدفمند شدن یارانه حامل‌های انرژی، هزینه تولید مصالح را افزایش خواهد داد. بنابراین تصمیم به بالا بردن قیمت فروش در حال حاضر به صلاح نیست.
براساس این گزارش، اوضاع خرید و فروش در بازار مصالح ساختمانی خرد نظیر محصولات بهداشتی و تزئینی هنوز با تحول روبه‌رو نشده است؛ چراکه رونق اخیر ساخت‌وساز با تاخیر به مرحله مصرف این نوع مصالح خواهد رسید.
به گزارش «دنیای اقتصاد»، با استناد به گفته‌های یک فروشنده مصالح ساختمانی، اسفند سال گذشته بیشتر سازندگان برای بیکار نماندن کارگران در تعطیلات یا اتمام پروژه‌های ساختمانی، شروع به خرید مصالح عمده ساختمانی کردند و در این میان برخی از ارگان‌ها و نهادها نیز برای بستن حساب‌های خود در رابطه با طرح‌ها و ساخت‌وسازهای ناتمام، بودجه خود را با خرید مصالح ساختمانی به آخر رساندند.
این در حالی است که در سال جدید همچنان آهن با افزایش بیش از 20 درصدی در صدر جدول پر فروش‌ترین مصالح و آجر با کاهش 20 تا 25 درصدی تولید و عرضه در ردیف آخر این جدول قرار دارد.سیمان نیز به عنوان مصالح اساسی در نوسازی، تعمیرات و ساخت‌وسازهای جدید به نسبت شن و ماسه و آجرو خاک با رشد و رونق 31 درصدی مواجه شد که البته 17 درصد این رونق مربوط به صادرات و14 درصد مربوط به فروش و عرضه در بازار داخلی است.
رابطه افزایش صدور پروانه و کاهش قیمت آجر
اگرچه تعداد پروانه‌های ساختمانی در فروردین‌ماه 89 نسبت به فروردین 88، 77 درصد افزایش پیدا کرده است، ولی این آمار نمی‌تواند نشانگر رونق 100 درصد و قطعی ساخت‌وساز یا بالا رفتن فروش مصالح ساختمانی مانند آجر باشد.
محمد منبع چی، نایب رییس اتحادیه تولید‌کنندگان آجر در توضیح این مطلب به دنیای اقتصاد گفت: آجر محصولی است که در مرحله سفت کاری مورد استفاده قرار می‌گیرد و تا رسیدن به آن مرحله یک تا دو سال زمان لازم است؛ ضمن اینکه محصولات جایگزین نیز بازار خرید این محصول را تهدید می‌کنند.وی در ادامه با اشاره به مشکلات موجود در بازار این محصول ساختمانی گفت: اسفندماه احتکار مصالح ساختمانی، فروردین‌ماه دریافت مجوز ساخت و پروانه و تابستان نیز زمان آغاز ساخت‌وساز است، ولی با در نظر گرفتن همزمانی اجرای طرح هدفمند کردن یارانه‌ها در ابتدای تابستان سال 89 اگر دولت، یارانه ویژه‌ای به واحد‌های تولیدی انرژی بر مانند آجر اختصاص ندهد، این محصول از دور خارج خواهد شد؛
چرا که در حال حاضر نیز 300 واحد تولیدی آجر در آستانه تعطیلی قرار دارند.به گفته منبع چی، در حال حاضر کارخانجات تولید‌کننده آجر تنها از یک چهارم ظرفیت تولیدی خود استفاده می‌کنند، چون در سال جدید هزینه کارگر و حمل‌ونقل در کنار هزینه سوخت و هزینه‌های جانبی جوابگوی تولید اندک آنها نیست.
نایب‌رییس اتحادیه تولید‌کنندگان آجر همچنین با اشاره به قیمت‌های فعلی آجر گفت: در حال حاضر آجر تنی 28 هزار تومان (با احتساب 5 تا 6 هزار تومان هزینه حمل‌ونقل در تهران) خرید و فروش می‌شود، این در حالی است که در زمان مشابه در سال 88 آجر تنی 32 هزار تومان خرید و فروش و در محل تحویل داده می‌شد.وی همچنین معتقد است در صورت اجرای طرح هدفمند کردن یارانه‌ها احتمال از بین رفتن واحد‌های تولیدی آجر سنتی و رونق گرفتن محصولات جایگزین زیاد است.
آهن در صدر جدول فروش
به گزارش «دنیای اقتصاد»، اگرچه بازار آجر در ابتدای سال 89 چندان خوش اقبال نبوده، ولی همان اندازه که تولید‌کنندگان آجر دچار رکود و کاهش قیمت و فروش بوده‌اند، بازار آهن با افزایش 25 درصدی عرضه و تقاضا به نسبت فروردین 88 مواجه شده است.رییس اتحادیه فروشندگان آهن در توضیح وضعیت فعلی این محصول ساختمانی که همچنان روند ملایم قیمت را طی می‌کند به «دنیای اقتصاد» گفت: راه‌اندازی پروژه‌های ساختمانی و افزایش 70 درصدی پروانه‌های ساخت، یکی از مهم‌ترین دلایل رشد بازار آهن است.
محمد آزاد همچنین معتقد است از آنجایی که آهن در اولین مرحله ساخت‌وساز و اسکلت‌بندی مورد استفاده قرار می‌گیرد، فاصله بین صدور پروانه و ساخت با رونق فروش آهن بسیار کم است.این در حالی است که ذوب آهن اصفهان، به عنوان مهم‌ترین تولید‌کننده و توزیع‌کننده آهن در سال نزدیک به سه میلیون و 200 هزار تن (یعنی 250 تا 260 تن در ماه) آهن تولید کرده و بیشتر این تولید را در قالب سهام بورس به متقاضیان عرضه شده و همین امر باعث ایجاد تعادل در بازار می‌شود ضمن اینکه 10 درصد باقیمانده محصولات نیز به صورت آزاد در بازار عرضه و توزیع می‌شود.
رییس اتحادیه تولید‌کنندگان آهن در ادامه تاکید کرد: در حال حاضر ورق آهن به عنوان اصلی‌ترین رقیب با آهن شاخه‌ای در بازار، با قیمت 600 تا 710 تومان از فروش بالایی برخوردار است.وی همچنین با اشاره به تاثیر طرح هدفمند کردن یارانه‌ها بر میزان تولید آهن توضیح داد: در حال حاضر به دلیل آنکه عمده‌ترین تولید‌کننده آهن ذوب آهن اصفهان است در صورت حذف یارانه نیز دچار مشکل خاصی نخواهیم شد.
محمد آزاد بر این باور است که اگرچه واردات آهن به کشور از روند به نسبت بالایی برخوردار است، ولی به دلیل تولید و عرضه بالای آهن در این بازار، محصولات وارداتی تهدیدی برای این محصول محسوب نمی‌شوند.
تاثیر طرح هدفمند کردن یارانه‌ها
محمد حسن پورخلیل، دبیر انجمن کارفرمایان صنعت سیمان نیز در رابطه با بازار فروش این محصول در سال جاری به دنیای اقتصاد گفت: از ابتدای سال 89 تاکنون سه میلیون و 800 هزار تن سیمان تولید و عرضه شده که این رقم در زمان مشابه در سال88، 2میلیون و 900 هزار تن برآورد شده است و این تفاوت نشان‌دهنده رونق 31 درصدی بازار تولید و عرضه سیمان در سال جدید است.
پورخلیل در ادامه با اشاره به تاثیر اجرای زودهنگام طرح هدفمند کردن یارانه‌ها توضیح داد: مهم‌ترین بازخورد این طرح در میزان دستمزد کارگران و هزینه حمل‌ونقل و توزیع نمود پیدا خواهد کرد و در صورت عملیاتی شدن آن، میزان واردات افزایش پیدا کرده و صادرات نیز به شدت کاهش پیدا خواهد کرد و بازار از حالت رقابتی خارج می‌شود.
دبیر انجمن کارفرمایان صنعت سیمان، همچنین با اشاره به برنامه افزایش ساخت‌وساز در سال جدید عنوان کرد: مسلما باید با در نظر گرفتن این مساله رونق تولید و فروش مصالح را تا پایان سال داشته باشیم که البته این هدف تحت تاثیر اجرای طرح هدفمند کردن یارانه‌ها قرار می‌گیرد.
ثبات قیمتی در محصولات جانبی
در کنار آجر و آهن که به عنوان اصلی‌ترین محصولات ساختمانی دچار نوسانات بالایی در ابتدای سال بودند، محصولاتی چون خاک و شن و ماسه، به عنوان محصولات حاشیه‌ای نوسان قیمت چندانی نداشته و ثبات نسبی را در پی داشتند.به گفته عبدی‌نژاد، یکی از فروشندگان و تولید‌کنندگان فعال بازار، در حال حاضر شن و ماسه تنی 8000 تومان خرید و فروش می‌شود،
این در حالی است که در مدت مشابه در فروردین 88 شن و ماسه تنی 9000 تومان فروخته می‌شد با این حساب بازار مصالح ساختمانی خرد، با سکون نسبی و افت 1000 تومانی مواجه بوده است.به گزارش «دنیای اقتصاد»، عبدی‌نژاد همچنین با انتقاد از نحوه اجرای طرح هدفمند کردن یارانه‌ها و حذف قیمت حامل‌های انرژی از واحد‌های تولیدی به دنیای اقتصاد گفت: این طرح باعث افزایش ناگهانی قیمت مصالح و دستمزدها و افت ناگهانی تولیدات داخلی به همراه افزایش تصاعدی واردات محصولات چینی و خارجی به کشور می‌شود.
وی همچنین معتقد است که تنها محصولی که قیمت آن به شکل سرسام‌آوری متغیر و به بازار جهانی وابسته است شمش آهن است که در حال حاضر این محصول با 50 دلار افزایش قیمت در بازار داخلی به‌صورت شاخه‌ای 11 هزار و 500 تومان مبادله می‌شود.
رونق فروش سیمان
به گزارش «دنیای اقتصاد»، به دنبال افزایش 10 تا 12 درصدی نرخ تورم و تاثیر مستقیم آن بر بازار مصالح ساختمانی مصالح کلی از رونق و فروش بالایی برخوردار نبودند، ولی سیمان در مقایسه با محصولاتی چون شن و ماسه و گچ و خاک از اقبال فروش بیشتری برخوردار بوده است.
محمد منتظری، رییس اتحادیه فروشندگان مصالح ساختمانی در توضیح این مطلب به «دنیای اقتصاد» گفت: به دلیل آنکه سیمان مانند آهن جزو مصالح ساختمانی اصلی و استراتژیک محسوب شده و به غیر از عملیات ساخت‌وساز در عملیات باز‌سازی و نوسازی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد و علاوه بر این از اصلی‌ترین مشتقات بتن و بلوک‌های ساختمانی نیز محسوب می‌شود، به نسبت سایر محصولات از فروش بهتری برخوردار بوده و 20 درصد رونق داشته و در این میان باید به این نکته توجه داشت که میزان رونق تولید و توزیع با فروش متفاوت است.
منتظری معتقد است که در سال جدید تورم 10 تا 12 درصدی تاثیر مستقیمی بر هزینه‌های حمل‌ونقل و دستمزد کارگران گذاشته و کم‌وبیش باعث افزایش قیمت‌ها شده است.رییس اتحادیه فروشندگان مصالح ساختمانی در ادامه تاکید کرد: با اجرای طرح هدفمند کردن یارانه‌ها تولید‌کنندگان مصالح با تغییرات فراوانی روبه‌رو خواهند شد و فروشندگان نیز متعاقبا تحت تاثیر این روند قرار گرفته و به احتمال زیاد سود 14 تا 15 درصدی فعلی که در فروش کلیه مصالح ساختمانی اعمال می‌شود مشمول تغییراتی خواهد شد.