■ شناسنامه هوشمند املاک در راه است

به‌زودی برای کلیه املاک سراسر کشور کارت هوشمند‌ الکترونیکی «چندکاره» صادر می‌شود تا فاز جدیدی از کنترل معاملات و امنیت در بازار مسکن با هدف تکمیل کارآیی سامانه رهگیری به اجرا گذاشته شود؛
کارت هوشمند ملکی که هم‌اکنون به‌صورت پایلوت برای املاک منطقه 6 تهران در حال تهیه است، از یک‌سو امکان ردیابی «صاحبان‌چند‌ملکی» و تعداد دقیق املاک و مالکان را برای مسوولان کنترل بازار فراهم می‌کند و از سوی دیگر کاربری‌های متنوعی در قالب ارائه خدمات بانکی به دارنده کارت (یا همان مالک) ایجاد می‌کند.
گروه‌مسکن– مهدیس‌فرقانی: به‌زودی برای کلیه املاک سراسر کشور کارت هوشمند‌ الکترونیکی «چندکاره» صادر می‌شود تا فاز جدیدی از کنترل معاملات و امنیت در بازار مسکن با هدف تکمیل کارآیی سامانه رهگیری به اجرا گذاشته شود.
کارت هوشمند ملکی که هم‌اکنون به‌صورت پایلوت برای املاک منطقه 6 تهران در حال تهیه است، از یک‌سو امکان ردیابی «صاحبان‌چند‌ملکی» و تعداد دقیق املاک و مالکان را برای مسوولان کنترل بازار فراهم می‌کند و از سوی دیگر کاربری‌های متنوعی در قالب ارائه خدمات بانکی به دارنده کارت – یا همان مالک – ایجاد می‌کند. به‌طوری که با کارت هوشمند‌ملک می‌توان هزینه قبوض آب و برق و گاز ساختمان را از طریق اتصال کارت به دستگاه‌های کارتخوان پرداخت کرد. همچنین مستاجران نیز می‌توانند اجاره‌ ماهانه را با این کارت به حساب مالک پرداخت کنند.
کارت هوشمند جایگزین مبایعه‌نامه‌
هم‌اکنون وزارتخانه‌های بازرگانی و دادگستری مشغول تهیه این کارت‌ها هستند که بعد از اتمام عملیات صدور، هرگونه مبادله ملک و نقل‌وانتقال یا خرید و فروش مسکن فقط باید از طریق کارت‌های هوشمند انجام شود و به این ترتیب مبایعه‌نامه‌ها جایشان را به قراردادهای الکترونیکی می‌دهند.
کارت یا همان شناسنامه‌های هوشمند ملکی شباهت زیادی به کارت سوخت خودروها دارد که روی آن مشخصات مالک، نوع ملک و کاربری آن نوشته شده و در داخل برد الکترونیکی کارت نیز جزئیات و اطلاعات ثبتی و فنی ملک ذخیره شده است.
کارت هوشمند ملک این امکان را به دولت می‌دهد که اطلاعات کامل و به‌روز از همه املاک و مالکان آنها در سراسر کشور داشته باشد. با صدور این کارت‌ها، قرار است هر نوع مبادله یا معامله ملکی فقط از طریق کارت هوشمند انجام شود به این معنی که مشاوران املاک باید با نصب دستگاه کارتخوان در بنگاه، به جای تنظیم مبایعه‌نامه، کارت هوشمند ملک مورد نظر را از طریق دستگاه به شبکه سامانه معاملات املاک متصل کنند و سپس نام و مشخصات خریدار را به عنوان مالک جدید ثبت کرده و کارت جدید برای ملک معامله شده صادر کنند.
نظارت بر قیمت مسکن بیشتر می‌شود
انجام معاملات مسکن در فضای مجازی و از طریق سامانه الکترونیکی باعث می‌شود امکان رهگیری دقیق فعالان بازار مسکن به‌خصوص «مالکان چندخانه‌ای» به راحتی برای دولت فراهم شود. ضمن اینکه، از این طریق نظارت بر عملکرد مشاوران املاک نیز جدی‌تر خواهد بود و قیمت‌هایی که در معاملات الکترونیکی تعیین می‌شود به راحتی قابل ردیابی است.
اتصال کارت به بانک مسکن
در طرح راه‌اندازی سامانه شناسنامه هوشمند املاک پیش‌بینی شده، شبکه ATM بانک مسکن – دستگاه‌های کارت‌خوان – قابلیت اتصال به سامانه شناسنامه هوشمند املاک را داشته باشد تا از این طریق ارتباط مالی مستاجر و مالک تسهیل شود. به‌طوری که مستاجران می‌توانند از طریق کارت هوشمند ملک مورد اجاره، مبلغ اجاره را به صورت ماهانه به حساب مالک پرداخت کنند.
همچنین پرداخت هزینه آب، گاز، برق و تلفن ساختمان نیز از طریق کارت هوشمند ملک امکان‌پذیر است.
بعد از رهگیری این‌بار کارت هوشمند
به گزارش دنیای‌اقتصاد، طرح صدور کارت هوشمند ملکی دنباله تصمیم کارگروه مسکن مبنی بر ساماندهی بازار املاک است. وزارتخانه‌های بازرگانی و دادگستری که زمستان سال 87 سامانه ثبت هوشمند معاملات املاک موسوم به سامانه رهگیری معاملات مسکن را راه‌اندازی کردند، اکنون قصد دارند برای کلیه املاک کشور کارت هوشمند صادر کنند. این کارت که اطلاعات کاملی از ملک و مالک را در داخل خود ذخیره دارد از طریق یک سامانه متمرکز الکترونیکی، رکورد اطلاعاتی کاملی از کلیه املاک موجود در کشور و اسامی مالکان را در دسترس دولت قرار می‌دهد.
سامانه کارت هوشمند املاک نقص بزرگی که سامانه رهگیری معاملات داشت را پوشش داده است. سامانه رهگیری فقط اطلاعات املاکی که خرید و فروش یا معامله می‌شود را شناسایی و ثبت می‌کند، بنابراین تا مادامی که ملکی مورد معامله قرار نگیرد، نمی‌توان آن ملک و مالکش را ردیابی کرد. این در حالی است که با صدور کارت هوشمند برای همه املاک، تسلط بر بازار مسکن برای کنترل‌های بعدی کامل خواهد شد.
نحوه فراخوان صدور کارت
هرچند صدور این کارت فعلا به‌صورت پایلوت و در محدوده‌ای کوچک – منطقه 6 تهران – در حال انجام است، اما تحقیقات اولیه حاکی است مکانیزمی شبیه صدور کارت سوخت خودروها قرار است برای ایجاد کارت هوشمند ملک مورد استفاده قرار بگیرد به این معنی که با یک فراخوان ملی، همه مالکان موظف شوند برای دریافت کارت به دفاتر سامانه شناسنامه هوشمند املاک مراجعه کنند.
فاز بعدی در این طرح، جلوگیری از معاملات املاکی است که فاقد کارت هوشمند هستند که این بهترین ابزار برای جلب مالکان به سامانه و دریافت اجباری کارت هوشمند است. عوامل این سامانه می‌گویند هزینه صدور کارت برای ملک کمتر از تهیه یک شناسنامه کاغذی است.
مقام وزارت بازرگانی: دو هدف داریم
در همین حال، محمدرضا اعوانی، مدیر پروژه سامانه املاک و مستغلات در وزارت بازرگانی درباره دو هدف اصلی در طرح صدور کارت هوشمند ملکی گفت: جمع‌آوری اطلاعات اعم از مالک، ملک و شخص ساکن به‌صورت الکترونیکی، دقیق، امن، به روز شونده و قابل تجزیه و تحلیل از طریق اتصال سازمان‌های فراخوان عمومی جهت تکمیل اطلاعات و صدور شناسنامه‌های هوشمند و ایجاد یکپارچگی در سطح اطلاعات بین سازمان‌های ذی‌نفع در حوزه املاک و مستغلات از قبیل سامانه املاک، سازمان ثبت اسناد (دفترخانه‌ها)، سیستم شهرداری‌ها، شرکت پست، سازمان امور مالیاتی، اداره برق، شرکت آب و فاضلاب، شرکت ملی گاز، سازمان ثبت شرکت‌ها، سازمان ثبت احوال از جمله اهدافی است که در این طرح دنبال می‌شود. کارت هوشمند «سند ملک» می‌شود
اعوانی در رابطه با کارآیی کارت هوشمند ملکی گفت: کارت هوشمند ملکی به عنوان سند ملک شناخته می‌شود و به دلیل اینکه به سمت دولت الکترونیک پیش می‌رویم سند ملک هم به کارت هوشمند الکترونیکی تبدیل می‌شود و از طرف دیگر، حمل این کارت برای کاربران راحت‌تر از سابق و اطلاعات آن دقیق و عاری از خطا است.
وی همچنین درباره زمان آغاز اجرای این طرح به‌طور فراگیر در کشور افزود: اکنون طرح کارت هوشمند به‌صورت پایلوت در دو استان قزوین، مشهد و شهر جدید پرند و همچنین منطقه 6 تهران در حال اجرا است تا معایب و محاسن آن مشخص شود و بعد به‌طور سراسری در کشور اجرا شود.
مدیر پروژه سامانه املاک و مستغلات دلیل صدور کارت هوشمند ملکی را ایجاد بانک اطلاعاتی منسجم بیان کرد و گفت: در زمان فعلی جمعیت کشور حدود 75 میلیون نفر است و نزدیک به 20 میلیون ملک در کل کشور داریم. همچنین با توجه به اینکه مسکن نوعی کالا شناخته می‌شود از نظر کیفی و کمی بسیار حائز اهمیت است و اگر ما بخواهیم بازار مسکن و فعل و انفعالات آن را ساماندهی کنیم باید اطلاعات دقیقی در دست داشته باشیم.
محمدرضا اعوانی صدور کارت هوشمند ملکی را برای جلوگیری از کلاهبرداری یکسری از افراد سودجو، موفق دانست و افزود: با وجود چنین شناسه ای و کنترل محتوای آن از طریق سامانه الکترونیکی کلاهبرداران جرات نخواهند داشت به فعالیت خود در بازار مسکن ادامه دهند و حتی از زمانی که سامانه املاک راه‌اندازی شد، شاهد حداقل تخلفات در امر خرید و فروش هستیم و اجرای این طرح میزان تخلفات را به صفر خواهد رساند.
کاربری یارانه‌ای کارت هوشمند
علاوه بر امکاناتی نظیر پرداخت هزینه خدمات آب، برق و گاز که در کارت هوشمند املاک دیده شده، کاربری جالب دیگری نیز کارت هوشمند املاک دارد که آن به قانون یارانه‌ها مربوط می‌شود.
پیش‌بینی شده در صورت اجرای قانون یارانه‌ها و واقعی شدن قیمت حامل‌های انرژی، لیست میزان یارانه آب و برق و گاز مصرفی ساختمان‌ها که در گذشته محاسبه و لحاظ می‌شده، از طریق کارت هوشمند املاک به رویت مالکان برسد تا در صورت نیاز، بتوانند از محل دریافت مبالغ نقدی یارانه، بخشی از هزینه‌های قبوض ساختمان – که احتمالا با حذف یارانه‌ها ارقام سنگینی در آنها نوشته می‌شود – را بپردازند.
10 کاربرد کارت هوشمند
با توجه به اجرایی شدن سامانه معاملات در وزارت بازرگانی و همچنین آغاز اجرای صدور شناسنامه‌های هوشمند املاک در کشور که محتوای اطلاعات مربوط به ملک اعم از مشخصات ملک، مالک یا مالکین، اشتراک‌های آب، برق و گاز، وام، اطلاعات فنی ملک، اطلاعات ثبتی ملک، اطلاعات مالیاتی ملک و سایر اطلاعات بوده و همچنین به عنوان یک کارت بانکی، متصل به حساب بانکی نیز می‌باشد، لذا هدفگیری آن است که در آینده‌ای نزدیک پرداخت خدمات الکترونیکی متنوعی در پیشخوان‌های مختلف متصل به سامانه شناسنامه هوشمند املاک، به مالکین و ساکنین ارائه شود.
یکی از انواع پیشخوان‌هایی که هم‌اکنون در تعداد وسیع در کشور مجهز شده‌اند، مشاورین املاک هستند. از جمله خدماتی که توسط مشاورین املاک قابل ارائه خواهد بود، می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- پرداخت حق‌المعامله مشاورین املاک در موارد اجاره، خرید و فروش، پیش‌فروش و غیره و تفکیک مکانیزه سهم هر یک از ذی‌نفعان از جمله مشاور املاک، صنف مشاوران املاک، اداره مالیات و امثال آن،
- پرداخت تمام یا بخشی از ثمن معامله در هنگام معامله و یا در زمان‌های تعیین شده به‌صورت الکترونیکی،
- انجام بخشی از فرآیند چرخه مدیریت از فرآیند چرخه مدیریت کارت شناسنامه هوشمند املاک مانند اعلام خرابی یا مفقودی کارت، رفع مسدودی کارت، دریافت کارت جدید و غیره،
- پرداخت هزینه‌های آب، برق و گاز مصرفی،
- پرداخت هزینه‌های آب، برق و گاز مشترک ساختمان توسط مدیر ساختمان،
- دریافت صورتحساب‌های یارانه‌های مرتبط با ملک (آب، برق، گاز) در طرح هدفمند‌سازی یارانه‌ها،
- بازپرداخت اقساط وام‌های بانکی ساختمان،
- طراحی سازوکارهای مرضی‌الطرفین جهت پرداخت اجاره‌بها و نظایر آن بین مالک و مستاجر،
- پرداخت عوارض شهرداری ملک،
- پرداخت مالیات‌های متعلقه و تکمیل فرآیند اخذ مفاصاحساب مالیاتی (عدم نیاز به مراجعه حضوری به اداره مالیات).