■ سه پیشنهاد برای مسکن‌مهر

گروه مسکن- لیلا درخشان: محتوای تفاهم‌نامه‌هایی که بین انبوه‌سازان و دولت برای ساخت مسکن‌مهر منعقد شده از دید کارشناسان حقوقی دارای نواقصی است که رفع آنها می‌تواند مسیر ساخت‌وسازهای مسکن‌مهر را از احتمال گرفتگی نجات دهد.
تفاهم‌نامه‌های مسکن‌مهر شامل حدودیک هزار فقره قرارداد است که به همین تعداد، انبوه‌سازها پای آن را امضا کرده‌اند و به وزارت مسکن متعهد شده‌اند واحدهای مسکونی‌مهر را متر‌مربعی 300 هزار تومان ساخته و تحویل دهند. این قراردادها که بخش اعظم آن اوایل امسال به امضا رسید، در بخش‌های کیفیت ساخت، هزینه تامین مصالح ساختمانی و رفتار بانک با سازنده‌ها، دارای ابهاماتی است که یک گروه از کارشناسان حقوقی وابسته به یک شرکت ساختمانی برای رفع آنها، سه پیشنهاد را مطرح کرده‌اند.
داود آقانژاد سازنده مسکن‌مهر و مسوول تحقیق در این باره به دنیای‌اقتصاد گفت: وزارت مسکن برای اجرای بهتر و بدون عیب و نقص عملیات ساخت مسکن‌مهر، می‌تواند بیمه کیفیت را برای اجرا از سوی سازنده‌ها، اجباری کند و با در نظر گرفتن هزینه‌ای حدود 400 هزار تومان برای هر واحد مسکونی، از انبوه‌سازان بخواهد ساختمان‌های در حال ساخت را تضمین کنند.
وی افزود: هم‌اکنون نگرانی از بابت تاثیرگذاری اجرای قانون یارانه‌ها بر روی هزینه ساخت جدی است که برای پیشگیری از وقوع آن، بهتر است نحوه تامین مصالح ‌پرمصرف برای پروژه‌های مسکونی‌مهر که طرح ملی به حساب می‌آید، به‌صورت حواله‌ای با پشتیبانی وزارت مسکن، این نوع مصالح در اختیار سازنده‌ها قرار بگیرد. به این صورت که فروش مصالح ساختمانی برای ساخت‌وسازهای مسکن‌مهر در قالب واگذاری حواله از سوی وزارت مسکن انجام شود تا کارخانه‌ها مصالح را با قیمت دولتی تحویل آنها دهند.
پیشنهاد سومی که برای بهبود مسکن مهر مطرح است، تجدید نظر در رفتار بانک با این طرح است که با توجه به زمانبر بودن پروسه پرداخت تسهیلات مسکن‌مهر در بانک‌ها، لازم است مقررات جدید مخصوص مسکن‌مهر در این حوزه تعریف شود. مدیرعامل شرکت آسا تدبیر سازان در خصوص ضرورت اجرای بیمه کیفیت ساختمان در مسکن مهر گفت: اصولا تولید مسکن در دو وجه صورت می‌گیرد؛ مرحله اول شامل تولید مسکن است و مرحله بعدی تبعات و مسوولیتی است که بعد از مرحله ساخت برای تولیدکننده ایجاد می‌شود. در این بین به منظور رعایت حقوق مصرف‌کنندگان لازم است سازنده‌ها در مسکن مهر به تضمین کیفیت متعهد شوند و صدور بیمه کیفیت در مسکن مهر اجباری شود.
وی با اشاره به اینکه هزینه بیمه کیفیت در مسکن مهر برای هر واحد مسکونی 25 میلیون تومانی تقریبا 400 هزار تومان می‌شود، گفت: بیمه کیفیت باعث می‌شود که ساختمان تا مدت زمان 10 سال در مقابل زلزله و بروز هر نوع عیوب اساسی بیمه شود که این دوره زمانی هر ده سال یکبار قابل تمدید است.
آقانژاد خاطرنشان کرد: بیمه کیفیت ساختمان یک ناظر سومی است که به روند کاری پیمانکار و مهندس ناظر نظارت می‌کند. در این بین شرکت ما براساس تفاهم‌نامه‌ای که با بیمه انعقاد کرده است برای هر مرحله از کار تاییدیه دریافت می‌کند تا مطمئن شود روال کار درست و اصولی پیش می‌رود.
به اذعان وی با توجه به شایعاتی که در مورد مسکن مهر مطرح است، وزیر مسکن می‌تواند با اجباری کردن بیمه کیفیت ساخت در مسکن مهر که هزینه چندانی ندارد به نفع مردم و حتی سازندگان گام بردارد و باعث شود که ساخت‌وسازهای مسکن مهر اصولی ساخته شوند.
این فعال ساختمانی در مسکن مهر خاطرنشان کرد: شرکت متبوع ما در مسکن مهر 600 واحد مسکونی در شهرک ابریشم و همچنین حدود 350 واحد مسکونی در اسلامشهر در دست ساخت دارد که برای هزار واحد بیمه کیفیت ساختمان دریافت کرده است که این مهم باعث می‌شود که دغدغه پیمانکاران، کارفرما، سازنده و ساکنان در تمامی موارد رفع شود.
به اذعان این تولیدکننده فعال در مسکن مهر، رواج بیمه کیفیت در مسکن مهر فرصتی خواهد شد که موضوع بیمه کیفیت ساخت در کل کشور رواج پیدا کند و این موضوع مساله‌ای است که از سوی مسوولان باید جدی گرفته شود.
سیمان و آهن یارانه‌ای بماند
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه از جمله موارد دیگری که می‌تواند مسکن مهر را سامان بدهد، موضوع حمایت دولت در راستای تامین مصالح اصلی ساختمانی است، خاطرنشان کرد: اگر چه دولت متعهد شده است چنانچه آهن از یک رقمی بیشتر افزایش پیدا کند، مابه‌التفاوت قیمت آن را پرداخت کند، اما به نظر می‌رسد که اگر اقدام به یارانه‌ای کردن آهن و سیمان کند کمک شایانی به مسکن مهر کرده است. به اعتقاد وی پاشنه آشیل مسکن مهر در موضوع مصالح ساختمانی، بحث آهن و سیمان است که با کمک دولت با توجه به وجود کارخانه‌های متعدد دولتی، حل معضلات مربوطه در این راستا به راحتی امکان‌پذیر است.
برخورد بانک سنتی و انقباضی است
مدیرعامل شرکت آساتدبیرسازان اذعان داشت: در همین حال همراه کردن سیستم بانکی با مسکن مهر نیز می‌تواند به شدت در تسریع ساخت‌وسازهای مسکن 99 ساله نقش بازی کند؛ چرا که در حال حاضر برخورد بانک با سازنده‌های مسکن کاملا سنتی است و رویه آن کاملا براساس قوانین دست و پاگیر است و همین امر باعث شده که سازندگان احساس کنند که تفاهم‌نامه مسکن مهر بیش از آنکه سه جانبه باشد، یک جانبه است.
به گفته وی به عنوان مثال در قرارداد سیستم بانکی با مسکن مهر هزینه‌هایی نظیر بازرسی، حق مشاوره و همچنین بابت ارائه هر بخش از تسهیلات مسکن از تولیدکننده کسر می‌شود. این در حالی است که در قرارداد سه جانبه به هیچ وجه چنین مساله‌ای تعریف نشده است و در قالب تفاهم‌نامه عنوان شده که کلیه کسورات احتمالی به حساب سازمان مسکن و شهرسازی نوشته شود.
به گفته آقانژاد عدم نظرخواهی از انبوه‌سازان در تهیه تفاهم‌نامه باعث شد که بخش‌نامه‌های بانک یک طرفه تنظیم شود و در یک مرحله‌ای آنقدر انبوه‌سازان تحت فشار قرار گرفتند که به دنبال آن مجبور شدند تن به انعقاد تفاهم‌نامه یک طرفه بدهند.
وی در عین حال نامشخص شدن وضعیت یارانه‌ها در مسکن مهر را نقطه گنگی دانست که به اذعان وی باعث شده انبوه‌سازان دچار سردرگمی شوند.
به اعتقاد آقانژاد برای تثبیت قیمت تمام شده هزینه ساخت در مسکن مهر با مترمربعی 300 هزار تومان باید دولت آهن و سیمان را یارانه‌ای کند، در غیر این صورت هزینه ساخت از این هم بیشتر خواهد شد.
علت استقبال انبوه‌سازان از مسکن مهر
این صنعتی‌ساز مسکن گفت: علت استقبال انبوه‌سازان از مسکن مهر بیش از هرچیز به دلیل تعطیلی سایر پروژه‌های عمرانی در کشور است که بعضا یا با مشکلات مالی یا در آستانه نیمه تعطیلی قرار گرفته‌اند که همین امر باعث شده در واقع مسکن مهر مورد استقبال انبوه‌سازان قرار گیرد.
وی تصریح کرد: نمی‌توان گفت مسکن مهر برای انبوه‌سازان هیچ سودی ندارد، اما به هر حال اگر دولت تدابیر ویژه‌ای برای عدم آسیب‌پذیری مسکن 99 ساله از محل هدفمند کردن یارانه‌ها در نظر نگیرد، احتمال آن می‌رود که از حالت سودآوری خارج شود و ضررده شود.