سمیه فتحی: اجرای طرح مسکن مهر در شهرهای زیر 25 هزار نفر جمعیت به علت کم بودن متقاضیان و مشکلات خاص آن در دولت دهم از سازمان های مسکن و شهرسازی استان ها به بنیاد مسکن انقلاب اسلامی واگذار شد تا روند اجرای کار منظم تر و سریع تر پیش رود. با اینکه تاکنون بنیاد مسکن در زمینه توانسته بخش عمده ای از تقاضاها را پاسخ دهد بازهم چالش هایی در اجرای مسکن مهر در این شهرها وجود دارد. یکی از آنها تامین تاسیسات زیربنایی ودیگری مساله سند دار نبودن بخشی از زمین ها در شهرهای زیر 25 هزار جمعیت است که چندی پیش در برخی نقاط باعث توقف اجرای مسکن مهر شد. اما در حال حاضر این پروژه با رشد مواجه است.
محمد جواد حق شناس، معاون امور مسکن شهری بنیاد مسکن انقلاب اسلامی هم در گفت و گو با خبرآنلاین علاوه بر تشریح روند پروژه مسکن مهر در شهرهای کمتر از 25 هزار جمعیت توسط بنیاد مسکن به مشکلات اجرایی هم اشاره دارد. متن کامل این گفت و گو را می خوانید: بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در دولت دهم با توجه به عقب ماندگی مسکن مهر در سالهای گذشته، مامور شده است تا در شهرهای زیر 25 هزار جمعیت پروژه مسکن مهر را اجرا کند. اما ظاهرا این پروژه با چالش های در برخی از این شهر ها مواجه شده است . در حال حاضر این پروژه در چه مرحله ای قرار دارد؟ قبل از هر نکته ای در خصوص پروژه مسکن مهر در شهرهای زیر 25 هزار جمعیت باید تاکید کنم بنیاد مسکن انقلاب اسلامی از بدو تاسیس تاکنون در تامین مسکن جامعه به ویژه در شهرهای کوچک و روستاها نقش تعین کننده ای دارد. درست است پروژه مسکن مهر در شهرهای کمتر از 25 هزار جمعیت به تازگی به وظایف بخش مسکن شهری بنیاد مسکن اضافه شده است اما بنیاد مسکن پروژههای دیگری هم در تامین مسکن گروههای مختلف جامعه اجرا کرده است و هنوز هم بیشتر آنها در حال اجرا هستند. به طوری که سالانه بر میزان انها افزوده می شود. به طور مثال ساخت مسکن برای اقشار کم در آمد، ساخت مسکن از طریق حساب صد امام (ره)، ساخت مسکن با مشارکت خیرین مسکن ساز از جمله پروژه های مهم این سازمان را تشکیل داده اند. به طوری که در حدود 30 هزار واحد مسکونی برای اقشار کم درآمد تاکنون ساخته شده است. امسال نیز برنامه ریزی کرده ایم تا 12 هزار واحد مسکونی در قالب این پروژه اجرا شوند. پروژه حساب صد امام (ره) هم در حدود 5 هزار واحد سالانه در کشور پیش بینی شده است. اجرای این پروژه در جهت خانه دار کردن دهک ا و 2 جامعه است. در سفرهای استانی رئیس جمهور و سفرهای مقام معظم رهبری کمک هایی انجام می شود که بنیاد مسکن در قالب این پروژه زمینه خانه دار شدن این گروه را فراهم می کند. پروژه ساخت مسکن برای کم در آمدها در بنیاد مسکن چه تفاوتی با مسکن مهر دارد. هدف مسکن مهر هم تامین نیاز اقشار کم درامد در نظر گرفته شده است. فرق این دو طرح چیست؟ برای مسکن مهر ابتدا باید فرد یک میلیون تومان برای آماده سازی زمین پرداخت کند. پس از ان مراحل ساخت و ساز آغاز می شود و در نهایت در مراحل بعدی تسهیلات بانکی را اخذ کرده و سرانجام در مرحله نازکاری باید بازهم مبلغی را پرداخت کند. از همه مهمتر زمین به شکل 99 ساله اجاره داده شده است. ممکن است در مکانهایی این زمینها واگذار شده باشند که افراد به دلیل مسائل جغرافیایی و طول مسافت تمایل نداشته باشند از طریق مسکن مهر خانه دار شوند. اما در پروژه تامین مسکن کم درآمدها بنیاد مسکن زمین ملکی است و ارزش مالی دارد. همچنین از مرحله اول تا اخر پرداختی توسط متقاضی انجام نمی شود. این بنیاد مسکن است که بر اساس افراد واجد شرایط ساخت زمینها را انجام می دهد و پس از مرحله سفت کاری باز پرداخت تسهیلات از متقاضیان را آغاز می کند. حتی اگر خود متقاضی وام مسکن اخذ کرده باشد می تواند آن را هم در این پروژه برای ساخت زودتر خانه اش صرف کند. دوباره به سوال اول برگردیم، بنیاد مسکن تاکنون چه اقداماتی در قالب اجرای این طرح در شهرهای زیر 25 هزار خانوار انجام داده است؟ تاکنون در حدود 1050 شهر در کشور به ثبت رسیده است از این تعداد 837 شهر جزو شهرهای زیر 25 هزار جمعیت محسوب شده اند. در واقع 16 درصد جمیعت کشور را تشکیل داده اند. این شهرها عمدتا با توجه به جمعیت کمتر به نسبت شهرهای بزرگ و به نسبت امکانات خوبی هم دارند می توانند در جهت کاهش جمعیت در شهرهای بزرگ مفید واقع شوند. به همین منظور دولت نیز بخشی از پروژه مسکن مهر را به بنیاد مسکن محول کرد. با توجه اینکه میان سکونت گزینی یا تقاضا مسکن در شهرهای بزرگ و شهرهای کمتر از 25 هزار خانوار وجود دارد سعی کردیم این تفاوتها را در اجرای مسکن مهر در این شهرها در نظر بگیریم. در شهرهای کوچک چندان از آپارتمان سازی و انبوه سازی استقبال نمی کنند و رونقی ندارد. ترجیح می دهند به صورت سکونت گاهی که دارند این زمینها ساخته شود. همچنین باتوجه اینکه بحران زمین در شهرهای زیر 25 هزار نفر در مقایسه با شهرهای بزرگ نداریم به همین دلیل بخش عمده تقااضا ها در داخل محدوده شهرهای تامین شد. حتی کسانی که صاحب زمین بودند اما توانایی ساخت نداشتند هم در این شهرها تحت پوشش مسکن مهر قرار گرفته اند. به عبارت دیگر به دو شکل مسکن مهر در شهرهای زیر 25 هزار جمعیت اجرا می شود. افرادی که صاحب زمین هستند به صورت انفردای یا گروهی می توانند به بنیاد مسکن مراجعه کنند و با دریافت تسهیلات زمین خود را بسازنند. متقاضیان دیگر هم بر اساس ضوابط زمین ها دریافت کرده و طبق برنامه با تسهیلاتی که اخذ می کنند ساخت این زمین ها را انجام می دهند. با توجه اینکه در شهرهای زیر 25 هزار نفر با مشکل ما لکیت مواجهیم و برخی از زمین ها سند ثبتی ندارند. چندی پیش هم اعلام شد در چند شهر زیر 25 هزار نفر به دلیل مشکلات سند دار نبودن این زمین ها مسکن مهر متوقف شده است. چراکه بانکها بدون سند نمی توانستند تسهیلات بدهند. با توجه اینکه بخشی از زمینها هنوز در شهرهای زیر 25 هزار نفر سند ثبتی ندارند طبیعی است مسائلی در روند اجرای کار رخ دهد. اما برای رفع این مساله با هماهنگی کارگروه مسکن و بانک مسکن تصمیماتی اتخاذ کردیم تا این زمینها شناسایی شوند. این زمینها با نقشه برداری از سوی سازمان نظام مهندسی ساختمان و تعیین محدوده با تایید شورای شهر مربوطه به بانک معرفی برای دریافت تسهیلات خواهند گرفت. البته متقاضی هم باید تضمین لازم را بدهد. در کل ساخت مسکن مهر برای یک واحد 75 متری یا 90 متری در شهرهای زیر 25 هزار جمعیت، متقاضی باید چه میزان آورده داشته باشد و در مجموع تسهیلات بانکی کافی است؟ هزینه یک واحد مسکونی با شرایط متعارف با تسهیلات فعلی مسکن مهر در شهرهای زیر 25 هزار خانوار در حدود 25 میلیون تومان برای یک واحد 90 متری تمام می شود. در این شهرها با توجه به پایین بودن هزینه تسهیلات بانکی کافی است. با 25 میلیون تومان حالا کمی بالاتر و پایین تر می توان خانه مقاوم و با کیفتی ساخت. اورده فرد هم در حدود 3 میلون تومان است. در این شهرها از نظر منابع مشکلی وجود ندارد. اما اگر متقاضی بخواهد خانه اش را شیک تر بسازد باید پول بیشتری هم پرداخت کند. اگر در شهرهای بزرگ مشکل وجود دارد و گفته می شود تسهیلات کافی نیست دیگر به مسائل خاص ان شهرها برمی گردد. با توجه اینکه وزارت مسکن وشهرسازی در دولت دهم در اجرای این پروژه شتاب ویژه ای دارد اما هنوز مشکلات اولیه مسکن مهر رفع نشده است. یکی از این مشکلات زمینهای نامناسب است که خودتان هم در بخشی از گفته هایتان اشاره کردید مثلا مسافت و امکانات رفاهی در مسکن مهر که کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در حال حاضر مشکل خاصی وجود ندارد بنیادمسکن توانسته در این زمینه کارنامه قابل قبولی طی 8 ماه از اجرای این طرح برجای بگذارد. در مجموع ساخت بالغ بر 157 هزار واحد مسکونی در مسکن مهر برعهده بنیاد مسکن قرار دارد. تاکنون از شناسایی متقاضیان در شهرهای زیر 25 هزار نفر صدرصد کار انجام شده است. تاکنون هم بیش 111 هزار نفر برای اخذ تسهیلات به بانک معرفی شده اند. تا کنون 82 هزار نفر قرارد گرفتن تسهیلات را با بانک منعقد کرده اند. همچنین در حدود 64 هزار نفر از 111 هزاری نفری که برای تسهیلات به بانک ها معرفی شده اند، صاحب زمین ملکی بوده اند. بیش از 55 هزار واحد به مرحله فونداسیون رسیده اند و 30 هزار واحد آن به مرحله اسلکت و 17 هزار واحد هم در مرحله سفت کاری قرار دارند . بزودی هم تعدادی از این واحدها به بهره برداری می رسند. کیفیت ساخت خانه ها در مسکن مهر در این شهرها تا چه میزان تحت نظارت است. با توجه اینکه انتقادات بسیاری در این زمینه به وزارت مسکن وشهرسازی وارد شده است این خانه ها کیفیت لازم را دارند؟ با توجه به نظارت چند لایه در ساخت مسکن مهر در حال انجام است به جرات می توانم بگویم این خانه ها از روش معمولی که مردم برای ساخت خانه به روش سنتی استفاده می کنند با کیفیت تر است. اینجا چند لایه نظارت انجام می گیرد اما درساخت و ساز معمولی تنها یک لایه نظارت وجود دارد که فقط مهندس ناظر کار را نظارت می کند. اما در نظارت چند لایه وزارت مسکن و شهرسازی، نظام مهندسی ساختمان و بنیاد مسکن کار را در شهرهای زیر 25 هزار نفر تحت نظارت دارند. بنیاد مسکن از ابتدا در هر مرحله نظارت را انجام می دهد و تا مرحله اخر همه مسائل تحت نظر است. اما اینکه ایده آل باشد نه اینگونه نیست. به طور طبیعی ضعفهایی هم وجود دارد اما کیفیت را زیر سوال نمی برد. در زمینه تامین تاسیسات زیر بنایی در کل انشعابات آب و برق و گاز در شهرهای زیر 25 هزار جمعیت چه تمهیداتی در نظر گرفته است. آیا مشکلات شهرهای بزرگ هم در این شهرها وجود دارد؟ تامین تاسیسات زیر بنایی ضعف بخش پروژه مسکن مهر در شهرهای زیر 25 هزار خانوار است . دستری به انشعابات آب و برق و گاز با مشکلات خاصی مواجه است علی رغم تعاملی که با نهادهای متولی از جمله وزارت نیرو انجام گرفته شده است. این بخش با سرعت ساخت و ساز این خانه ها همخوانی ندارد و کمی مشکل به وجود آورده است.
|
