■ بیمه مسئولیت برای مهندسان مجری و ناظر

بیمه مسئولیت برای مهندسان مجری و ناظر


در سایت صدای مهندس به مطلبی جالب و آموزنده در خصوص بیمه مسئولیت برای مهندسان مجری و ناظر برخوردم که با مصاحبه این سایت با مهندس نجفی ساروکلایی به دست آمده.


نظر شما رو به این مصاحبه جلب می کنم :




همگونی و مشابهت پوشش های بیمه ای در کشور ما ، کیفیت خدمات به بیمه شدگان را ، به عنوان عامل اصلی مطرح می نماید ، در شرایط کنونی بهترین مفهوم و شناخته ترین شاخص برای بیمه گذاران ، کیفیت ارائه خدمات می باشد که در حقیقت به دلیل عدم آشنایی با قوانین ومقررات بیمه های بازرگانی ، معمولاً به آن توجه نشده و مورد غفلت قرار می گیرد.


بر اساس بیمه نامه مسئولیت حرفه ای مهندسین‌، مسئولیت حرفه‌ای اشخاص یاد شده در رابطه با طراحی، محاسبه و نظارت ساختمانی مطابق قوانین بیمه ‌و مسئولیت، قانون نظام مهندسی ساختمان و قانون شهرداری و آئین‌نامه‌‌های اجرایی مربوطه در برابر مالکین ساختمان‌ها، اشخاص ثالث (شامل همسایگان، عابرین و …) و کارکنان اجرایی پروژه ساختمانی تحت پوشش بیمه‌ای قرار می‌گیرد. تعهدات بیمه‌ای برای خسارت بدنی تا مبلغ دیه قانونی برای هر نفر و برای خسارت مالی مطابق تقاضای مهندس طراح، محاسب و ناظر خواهد بود.


این بیمه‌نامه در جهت برقراری تأمین حرفه‌ای مهندسین طراح، محاسب و ناظر ساختمان که در عضویت سازمان‌های نظام مهندسی استان‌ها، دارای پروانه اشتغال از وزارت مسکن و شهرسازی و شماره امضاء شهرسازی از شهرداری می‌باشند، عرضه شده است. بر اساس این بیمه‌نامه، مسئولیت حرفه‌ای اشخاص یاد شده در رابطه با طراحی، محاسبه و نظارت ساختمانی مطابق قوانین بیمه ‌و مسئولیت، قانون نظام مهندسی ساختمان و قانون شهرداری و آئین‌نامه‌‌های اجرایی مربوطه در برابر مالکین ساختمان‌ها، اشخاص ثالث (شامل همسایگان، عابرین و …) و کارکنان اجرایی پروژه ساختمانی تحت پوشش بیمه‌ای قرار می‌گیرد. تعهدات بیمه‌ای برای خسارت بدنی تا مبلغ دیه قانونی برای هر نفر و برای خسارت مالی مطابق تقاضای مهندس طراح، محاسب و ناظر خواهد بود.


سایت صدای مهندس برای بیان مشکلات جامعه مهندسی و ارائه اطلاعات در خصوص مباحث مرتبط با حوزه مهندسی و به منظور یافتن راه حل های مناسب جهت ارتقای سطح کیفی و کمی معیشتی و حرفه ای این قشر محترم، به دنبال آن است که ارتباط نزدیکتری با آنها برقرار کرده و چالش ها، دغدغه ها و مسائل مهندسان را به مسئولان بالادستی منتقل کرده و از مهندسین متخصص در خواست دارد تا دانسته های خود را در اختیار سایر مهندسین نیز قرار دهد .


بدین منظور در خصوص بیمه و پوشش بیمه ای مهندسین با آقای مهندس محمد رضا نجفی ساروکلایی که مدارک حرفه ای پایه یک و کارشناسی رسمی(موضوع ماده ۲۷) سازمان نظام مهندسی استان تهران،کارشناسی استاندارد از سازمان ملی استاندارد و مهندسی کیفیت از سازمان مدیریت صنعتی وارزیابی خسارت بیمه ای از بیمه مرکزی را در کارنامه خود دارد گفتگویی داشتیم و امیدواریم این مصاحبه برای خوانندگان محترم مفید فایده باشد.


صدای مهندس آقای مهندس نجفی شما مهندس عمران هستید و ارزیاب خسارت بیمه مرکزی لطفا” در خصوص ارتباط این دو برایمان توضیحاتی بفرمائید.


ضمن تشکر از توجه شما به موضوع جایگاه بیمه در پروژه های عمرانی و اهمیت لزوم توجه به انواع پوشش های بیمه ای لازم است در ابتدا بگویم در تمام کشورهای توسعه یافته مدارک آکادمیک خوب است ولیکن برای فعالیت حرفه ای اصلا”کافی نیست.


برای فعالیت حرفه ای در صنعت احداث ساختمان لازم است افراد نسبت به اخذ مدارک حرفه ای مانند پروانه اشتغال به کار مهندسی از وزارت راه وشهرسازی، ارزیابی خسارت از بیمه مرکزی، ایمنی ساختمان از وزارت کار، کارشناسی ساختمان از سازمان ملی استاندارد، کارشناس رسمی دادگستری از وزارت دادگستری ، کارشناس رسمی ماده ۱۸۷ از قوه قضائیه ، مهندسی کیفیت از سازمانهای آموزش دهنده حین خدمت، استاندارد مدیریت پروژه(pmp ) و سایر مدارک مرتبط ولازم اقدام نمایند. اینها همه مدارکی هستند که بنوعی بین ساختمان و مشاغل مختلف صنعت احداث مرتبط می باشند.


اگر میخواهیم شاهد ساختمان های استاندارد،مدرن و ایمن باشیم باید افرادی که در زنجیره تامین ساخت ساختمان نقش دارند هم مدرن و متعالی گردند وگرنه دستیابی به چنین ساختمانهایی دور از دسترس خواهد بود.


حال بپردازیم به اصل سئوال شما، ساختمان در زمان احداث بیمه میشود چون در زمان وقوع خسارت بیمه گذار بتواند خسارت دریافت نماید بدیهی است بهتر است محاسبه کننده میزان خسارات وارده شخصی باشد که در این حوزه مهارت داشته باشد. گاها” در حوزه بیمه به خساراتی برخورد می کنیم که بیمه گذار موفق به دریافت خسارت نمی شود؛ چرا که بیمه نامه درستی مابین بیمه گر و بیمه گذار منعقد نشده است و یا بیمه گذار ابعاد ریسک پروژه را خارج از چارچوب توافق شده تغییر داده است این نشان دهنده نیاز بیمه گذاران به مشاوران بیمه ای می باشد که در این بخش ارزیابان خسارت می توانند مشاوران مناسبی برای بیمه گذاران باشند. چرا که ارزیابان خسارت چهره ای مستقل در صنعت بیمه بین بیمه گر وبیمه گذار هستند.


صدای مهندس ارزیاب خسارت بیمه ای یعنی چه ؟


من در تعریف و نقش ارزیاب خسارت بیمه ای در صنعت بیمه از تعریفی که بیمه مرکزی ج.ا.ا دربند ۱ آئین نامه ۸۵ شورای عالی بیمه که بعد از بازنگری آئین نامه ۵۰ ابلاغ نموده است کمک می گیرم:


” ارزیاب خسارت بیمه ای شخص حقیقی یا حقوقی مستقلی است که دارای پروانه ارزیابی از بیمه مرکزی بوده و مجاز به بررسی و تحقیق در مورد علت بروز حادثه و تحقق خسارت، تعیین مقدار خسارت و تشخیص میزان تعهد بیمه گر طبق شرایط بیمه نامه و نیز مذاکره برای تعدیل و تسویه خسارت بیمه ای” می باشد.


این تعریف ومفاد آئین نامه ۸۵ مشخص می نماید که :


الف) ارزیاب خسارت بیمه ای می تواند فردی حقیقی یا بصورت حقوقی در قالب موسسه یا شرکت فعالیت نمایند.


ب ) کاملاً مستقل و بی طرف باشد.


ج ) علت بروز حادثه را مشخص، میزان خسارت را تعیین و مهمتر از همه میزان تعهد بیمه گر طبق بیمه نامه را تشخیص و طی گزارش ارزیابی خسارت ارائه نماید.


د ) در صورت درخواست بیمه گر ویا بیمه گذار، نسبت به پی گیری و تسویه خسارت و حتی بازیافت آن نیز اقدام نماید.




صدای مهندس در رابطه با نحوه پوشش بیمه‌نامه مسئولیت حرفه‌ای مهندسان ناظر، طراح و محاسب توضیحاتی بیان کنید.


بنظرم ابتدا لازم است در خصوص بیمه صحبت کنیم بعد در مورد بیمه مسئولیت و بعد از آن تازه بیائیم در خصوص بیمه مسئولیت حرفه ای مهندسان توضیح دهیم به این مرحله که برسیم خب همه میتوانند خودشان نتیجه گیری نمایند.


احتمال وقوع خطر و حادثه را ریسک می گوئیم و بیمه هم همین ریسک را پوشش میدهد. بیمه در اصل و اساس برای آرامش انسان و دوری از هر گونه ریسک پذیری و خصوصا” عدم احساس خطربرای بیمه گذاران طراحی شده است. آنها که میخواهند احتمال وقوع خطر و ورود خسارت را بدیگران منتقل نمایند اقدام به خرید بیمه نامه می نمایند.


بیمه مسئولیت عملا” مسئولیت هر فرد حقیقی و یا سازمان حقوقی را بمیزان مشخص و تعریف شده از قبل(متناسب با احتمال وقوع خطر وحادثه ای که میتواند منجر به خسارت مالی گردد) مطابق آنچه در بیمه نامه بین بیمه گر (شرکت بیمه ای ) وبیمه گذار (مهندس طراح،ناظر یا مجری ) پوشش میدهد. با این تعاریف در می یابیم که برای هر حوزه مسئولیت، بیمه نامه ای متفاوت باید داشته باشیم ویا اینکه در یک بیمه نامه مشخصا” این تعریف مشخص گردد بگونه ای که بتواند سهم تقصیر مهندس یا جمعی از مهندسین مربوطه را پوشش دهد. یعنی مهندس طراح یا ناظر یا مجری باید سهم احتمال وقوع خسارتی که مسئولیتش را بعهده دارد بیمه می نماید.


صدای مهندس چه توصیه ای برای خرید این بیمه‌نامه به مهندسان می کنید ؟


هر بیمه نامه ای یک عقد نامه است و یک قرارداد تجاری محسوب می گردد بنابراین کلیه پارامترهای یک قرارداد برآن جاری است. لذا به همه همکاران توصیه می نمایم؛ که شرایط عمومی وخصوصی قراردادهای بیمه ای خود را بخوبی مطالعه نمایند و در پای بیمه نامه های خود نام یک ارزیاب حقیقی و یا موسسه حقوقی ارزیابی خسارت مورد تائید بیمه مرکزی را جهت ورود این افراد در زمان وقوع خسارت در پای بیمه نامه ها به عنوان افرادی که اینها مسئول هستند که مراجعه نمایند درج کنند.


صدای مهندس این بیمه‌نامه چه خساراتی را پوشش می‌دهد و چند درصد از میزان خسارت وارده را جبران می‌کند؟


بیمه نامه ها در واقع قصور سهوی و غیر عمدی بیمه گذاران را به طور کامل تا سقف مبلغ مشخص شده در بیمه نامه ها پوشش میدهد. این بیمه نامه ها مواردی که در بخش خصوصی بیمه نامه ها مطلبی بعنوان محدودیت برای بیمه گذار درج شده باشدرا پرداخت نخواهند کرد. بدیهی است همکاران بنده در زمان خرید بیمه نامه مسئولیت باید به بخش خصوصی بیمه نامه ها دقت نمایند تا چه مطلبی دال بر محدودیت در میزان مسئولیت درج شده است وحداکثر مسئولیت بیمه نامه در زمان پرداخت خسارت مشخص باشد.


صدای مهندس چنانچه در فرایند کار از طرف مهندس ناظر، طراح یا محاسب اهمال و سهل‌انگاری صورت گرفته باشد، آیا بیمه حاضر به پرداخت خسارت خواهد بود؟


اهمال و سهل انگاری اگر بصورت عمدی نباشد قابل پرداخت است؛ ولیکن اگر نظارت توسط ناظر انجام نشود و این موضوع قابل اثبات باشد و یا اینکه اجرای کار بروش غلط انجام شده باشد. این امکان وجود دارد که قصور به سمت عمدی بودن قابل هدایت باشد و بدیهی است آنگاه امکان نپرداختن توسط بیمه گر نیز هم وجود خواهد داشت.


صدای مهندس وضعیت این بیمه در مقایسه با کشور‌های توسعه‌یافته چگونه است؟


افزایش نفوذ رشد بیمه به توسعه یافتگی کشورها مرتبط می باشد به عبارت دیگر هر کشوری که توسعه یافته تر باشد میزان و تعداد افراد و سازمان های بیشتری به سمت بیمه هدایت گردیده و آنرا خریداری می نمایند. با این رویکرد نفوذ بیمه ای در کشورهای توسعه یافته بالای ۶ می باشد و نفوذ بیمه ای در کشورهای در حال توسعه بالای ۳ می باشد ولیکن در کشور ما نرخ نفوذ رشد بیمه ای براساس آخرین اطلاعاتی که بنده دارم حدود ۱٫۵ یا ۲ می باشد حال خودتان وضعیت ما را حدس بزنید .


صدای مهندس این بیمه در حوادث گود‌برداری چقدر می‌تواند به مهندسان ناظر ، طراح و محاسب کمک کند؟


این بیمه نامه به طور کامل و مناسب می تواند پوشش دهنده مسئولیت های مهندس ناظر باشد و حتی می تواند به عنوان وثیقه آزادی مشروط آنها از زندان باشد و این زمانی محقق می گردد که بازپرس پرونده هم بیمه و بیمه نامه را بشناسد وگرنه امکان تحقق این موضوع بعید می باشد. بنابراین به نظر می رسد شرکت های بیمه و یا بیمه مرکزی خوب است که هماهنگی های لازم را در خصوص این مباحث برای مسئولین محترم دادگاه ها بنمایند. تا این موضوع در کشور نهادینه گردد و ارزش و جایگاه بیمه نامه ها افزایش بیاید. ( در حال حاضر یکی از دادگاه هایی که در این خصوص مدتی است که به طور مستقیم در ارتباط با حوادث گودبرداری وتخریب منجر به فوت وحادثه اتخاذ تصمیم مینماید، دادگاه جنایی شعبه ۵۷ واقع در خیابان آذری می باشد)


صدای مهندس مهندسان چقدر از این بیمه ‌نامه استقبال می‌کنند؟


مهندسان کشور جزء افراد باسواد و فرهیخته کشور محسوب می گردند و از نظر مقام و منزلت از جایگاه خوبی برخوردار هستند. نفوذ بیمه بین همکاران بنده متناسب با حتی کشورهای درحال توسعه هم محسوب نمی گردد. این موضوع نشان از آن دارد که اعتماد به بیمه نزد ما ایرانیان بطور کامل نهادینه نشده است.


منظور از نفوذ بیمه تعداد بیمه هایی می باشد؛ که این عزیزان خریداری نموده اند یعنی بیمه های مسئولیت، عمر، اشخاص ثالث اتومبیل، بدنه اتومبیل، درمان وحادثه و…….. بنظر بنده این موضوعی دو جانبه است یعنی هم مهندسان باید علاقمند گردند که نسبت به خرید بیمه نامه دقت های لازمه را بنمایند و گرایش پیدا کنند به افرادی که در این حوزه ها صاحب صلاحیت هستند و می توانند مشاوره خوب و مناسبی به مهندسان بدهند تا بیمه نامه ای مناسب خریداری نمایند که در زمان وقوع خطر و رخداد حادثه برای بیمه گذار که همان خریدار بیمه می باشد و در اینجا همکاران بنده هستند مناسب و قابل استفاده باشد. از طرفی به شرکت های بیمه ای بستگی دارد که در زمان پرداخت خسارت با سعه صدر و رویکرد مناسب و خوب برخورد نمایند و همانند زمان صدور بیمه نامه در مشاوره های زمان رخداد خسارت پرهیز نکنند.


صدای مهندس تاکنون آیا سازمان نظام مهندسی استان تهران از وجود ارزیابان خسارت بیمه ای در عقد بیمه نامه های مختلفی که بین بیمه گران با نظام مهندسی منعقد میگردد استفاده نموده است؟


به صورت رسمی خیر؛ ولیکن با توجه به عضویت بنده در هیئت مدیره انجمن حرفه ای ارزیابان خسارت بیمه ای انشاالله در سال آینده تلاش خواهیم نمود تا جلسه ای با مسئولین بیمه ای سازمان نظام مهندسی استان و شورای مرکزی داشته باشیم. برخی از دوستان تصور می کنند که نظام مهندسی خوب است که شرکت بیمه مهندسی داشته باشد تا خودش همه کارهای بیمه ای مرتبط با صنعت ساختمان را انجام دهد. رسالت ما تجارت بیمه ای نیست، بلکه ایمن نمودن ساخت و ساز و مهندسی در کارهای عمرانی است، نباید رسالت حرفه ای خودمان را فراموش نمائیم. اگر روند گام های بیمه اشتباه هست باید آنها را اصلاح کنیم. نظامات مهندسی قرار است شهری استاندارد مدرن وایمن بسازد.


صدای مهندس نکته آخر آقای مهندس، همکاران سازمان نظام مهندسی چگونه می توانند از خدمات شما وسایر ارزیابان خسارت استفاده نمایند.؟


قبل از اینکه پاسخ شما را بدهم لازم است نکته ای بسیار مهم در حوزه بیمه گر، بیمه گذار، بیمه نامه، کارشناس وارزیاب خسارت بیان نمایم.


بیمه گر، سازمان فروشنده بیمه و بیمه گذار سازمان یا فرد خریدار بیمه می باشد. بیمه نامه عقدی است که بین بیمه گر وبیمه گذار مبادله گردیده است. کارشناس از سوی بیمه گر وبیمه گذار میتواند میزان وقوع خسارت را بررسی وبیان نماید ولیکن ارزیاب خسارت حق تطبیق پذیری مابین بیمه نامه و نوع،مقدار ومبلغ خسارت بوقوع پیوسته را دارد. در کشورهای توسعه یافته یک بیمه گر نمیتواند خودش هم بیمه بفروشد وهم خسارت بیمه را محاسبه وپرداخت نماید این موضوعی است که در ایران وجود دارد یعنی در ایران بیمه گر هم بیمه می فروشد وهم خسارت را توسط کارشناسان خودش برآورد نموده و به بیمه گذار پرداخت میکند واین موضوعی است که در برخی از موارد موجب اختلاف بین بیمه گر وبیمه گذار می گردد.


در آئین نامه ۸۵ که اخیرا” از سوی بیمه مرکزی به کلیه شرکت های بیمه ای ابلاغ گردیده است بیمه گذاران حق دارند که در ذیل بیمه نامه های که خریداری میکنند چند نفر ارزیاب خسارت ویا موسسه ارزیابی خسارت را بعنوان ارزیابان خسارت در زمان وقوع خسارت مشخص نمایند. لذا به کلیه مهندسانی که نسبت به خرید بیمه نامه های مختلف اقدام می نمایند توصیه می کنم که نسبت به درج نام ارزیابان خسارت در ذیل بیمه نامه ها اقدام نمایند.


سایت بنده www.mizansanjesh.com است و همکاران عزیز میتوانند با مراجعه به این سایت تجربیات بیمه ای در بخش درس آموخته های بیمه ای را مطالعه نمایند ویا سئوالات بیمه ای خود را مطرح نمایند ودر صورت نیاز به مشاوره از طریق روابط عمومی سایت با بنده تماس بگیرند. همچنین در صورت نیاز به ارزیابان مختلف همکاران میتوانند با انجمن حرفه ای ارزیابان خسارت صنعت بیمه سایتwww.aila2006.com را مطالعه نمایند.


منبع: www.pardismohandes.com