■ پلاسکو «دیر» تخلیه شد / شهرداری موظف به ایمن‌سازی پلاسکو بود

پلاسکو «دیر» تخلیه شد
■ شهرداری موظف به ایمن‌سازی پلاسکو بود

نشست خبری هیأت ویژه‎ی رسیدگی به حادثه‌ی پلاسکو با حضور خبرنگاران رسانه‌های گوناگون و شماری از دانشجویان، با شعار «پلاسکو را فراموش نکنیم» برگزار شد.

به گزارش ایسنا، دکتر محمدتقی احمدی، رییس هیات ویژه گزارش ملی بررسی حادثه پلاسکو در نشست خبری صبح امروز که در سالن جابرابن‌حیان دانشگاه تربیت مدرس برگزار شد، گفت: این گزارش ابعاد مختلفی دارد و قطعا در فروریزی این ساختمان یک نارسایی انباشته شده در سال‌های اخیر نقش دارند و متاسفانه ما در زمینه فرهنگ ایمنی در کشور هم کمبودهای فراوانی داریم. امیدواریم آشکار شدن چرایی حادثه پلاسکو راهگشا بوده و و مورد اعتماد ملت ایران قرار بگیرد.

وی با بیان اینکه باید از دور باطل گزارش‌های جهت‌دار، محرمانه و ... خارج شویم، اظهارکرد: تلاش ما ارایه این گزارش به شیوه علمی و به دور از موارد ذکر شده بود و از ابتکار دکتر حسن روحانی، رییس جمهور در تشکیل این هیات قدردانی می‌کنم.

وی با بیان اینکه در بررسی گزارش پلاسکو از متدلوژی‌های مختلفی استفاده کردیم، گفت: از مصاحبه‌های سنگین تا برداشت‌های نمونه آوار و مطالعات حقوقی و ... طی دو ماه انجام شد.

احمدی با بیان اینکه در تهیه این گزارش ۳۵ سازمان همکاری داشتند، گفت: در گزارش ملی به پنج سوال مهم رییس جمهور پرداختیم.

وی ادامه داد: نیاز به تغییرات ریشه‌ای و پایه‌ای داریم و شعار هیات این است که پلاسکو را فراموش نکنیم و باید به فرزندان، جوانان و اقشار جامعه بگوییم که پلاسکو چه شد تا از آن پیشگیری کنبم.

رییس هیات ویژه گزارش ملی بررسی حادثه پلاسکو اظهار کرد: ما آیین نامه و دستورالعمل برای ساختمان‌های موجود کشور کم داریم و قانون‌های ما برای ساختمان‌هایی است که قرار است ساخته شود و سخت گیرانه‌ام هست. اما برای ساختمان‌های موجود که مثلا پنج سال ساخت یا پنجاه سال ساخت است، وجود ندارد.

به گفته وی مانورهای برگزار شده اثرگذار نبوده و دپوی کالا و ... در راهروهای پلاسکو نباید انجام می‌شد.

احمدی تصریح کرد: ما دقیقا نمیدانیم آتش چه زمانی رخ داده و در ساعت ۷:۵۸ دقیقه به آتش‌نشانی اطلاع داده شده و ممکن است ۱۰ دقیقه یا حتی بیشتر از وقوع حادثه گذشته بود.

وی اظهار کرد: با قوه قضاییه مکاتباتی داشتیم و سعی داشتیم به صورت کاملتری از نتایج تحقیقات هم استفاده کنیم؛ اما چون قوه قضاییه خودش گروهی را تشکیل داده بود جز در چند مورد تعامل خاصی با هم نداشتیم و شاید شرایط حقوقی و قضایی اون‌ها هم اینطور ایجاب می‌کرده است.

رییس هیات ویژه گزارش ملی بررسی حادثه پلاسکو افزود: در جلسه‌ای که با آقای قالیباف داشتیم ایشان به حق می‌گفت که من همه جا این شرایط را می‌بینم اما شهرداری این بنیه را ندارد. شهردار اسبق شیراز ، منهدس رجبی هم در هیات ما بود و ایشان می‌گفتند شهرداری اهرم‌هایی دارد که کارهای مالکان را تایید نکند و هنگام معامله و اجاره مجوز ندهد و آنها به راحتی مجبور می‌شوند که بدون تعطیلی ایمنی را رعایت کنند. مسائل کاملا مشخص است و ما با زبان تیز آن را بیان نمی‌کنیم اما کاملا مشخص است.

احمدی در پاسخ به ایسنا درباره تعداد مفقودی‌ها نیز گفت: با قوه‌قضاییه در حال تعامل هستیم و این موارد اعلام خواهد شد.


دلایل گسترش حریق و آتش‌سوزی پلاسکو

سعید بختیاری، عضو هیات ویژه گزارش ملی حادثه پلاسکو و عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی نیز در ادامه این نشست توضیحاتی را در مورد گسترش حریق و آتش‌سوزی پلاسکو ارائه کرد.

وی در نشست خبری این حادثه گفت: در ساختمان پلاسکو به رغم اهمیت و توجه به رعایت اصول و ضوابط ایمنی در برابر آتش اما با توجه به نوع کاربری و تعداد طبقات نقاط ضعف زیادی وجود داشته است.

بختیاری با اشاره به دلایل گسترش آتش در ساختمان اظهارکرد: وجود بار حریق بسیار زیاد در ساختمان به علت مقادیر زیاد پارچه، نبود پلکان اضطراری و وجود اشکال در پلکان، نبود هرگونه فضا بندی و جداسازی مقاوم در برابر آتش، مشکلات فنی لوله‌های قائم آتش‌نشانی و عدم تعمیر و نگهداری صحیح از آنها در دوران بهره‌برداری، وجود موانع زیاد برای فعالیت آتش‌نشانان و ... از جمله دلایل گسترش سریع آتش در ساختمان بوده است.

وی با بیان اینکه در برابر زلزله آماده نیستیم، گفت: در یک کوچه شش متری ساختمان هشت طبقه هم بلند مرتبه است و ما در این زمینه‌ها نقص داشته و عقب هستیم.

بختیاری اظهار کرد: در مورد ساختمان‌های موجود ما فقط مبحث ۲۲ را داریم. ما هم به تکمیل احتیاج داریم و هم به اقدام سریع؛ چرا که اقدام سریع می‌تواند ساختمان‌های در معرض خطر مانند همین آلومینیوم و دیگر ساختمان‌ها را بررسی و دستورالعملی برای ایمن‌سازی انجام شود و سبب ایجاد الگویی بومی می‌شود.

انفجار برنامه‌ریزی شده یا گسترده در پلاسکو را تایید نمی‌کنیم

علی اکبر آقا کوچک، قائم مقام رییس هیات ویژه بررسی حادثه پلاسکو نیز در ادامه درباره شرایط سازه‌ای ساختمان نیز گفت: آتش از طبقه دهم آغاز شد و حدود سه ساعت بعد یعنی چند دقیقه مانده به ساعت یازده قسمتی از کف ساختمان ریزش کرد، چند دقیقه بعد ریزش دوم رخ داد و کف طبقات در همان بخش به طور کامل ریزش کرد.

وی ادامه داد: دقایقی بعد مرحله سوم تخریب آغاز شده و با ضربات مختلف پیش‌رونده ناشی از ضربه کف‌ها سبب کمانش کردن ستون‌های ساختمان شده و در نهایت ساختمان حدود ساعت ۱۱:۳۳ دقیقه به طور کامل فروریخت که در گزارش نهایی ما آمده است.

وی ادامه داد: به جز انفجارهای معدود ناشی از انفجار کپسول‌های گاز شواهدی مبنی بر انفجار برنامه‌ریزی شده یا گسترده وجود ندارد و این موضوع را به هیچ عنوان تایید نمی‌کنیم.

آقا کوچک همچنین با اشاره به نبود نقشه‌های ساختمان پلاسکو افزود: نقشه‌های ساختمان در طبقه چهاردهم بود که در پی حادثه از بین رفت و ما با زحمات فراوان و با استفاده از تصاویر هنگام ساخت و ... نقشه‌ ساختمان را شبیه سازی کردیم.

وی با تأکید بر اینکه ما فکر می‌کنیم ساختمان پلاسکو تنها ساختمانی نیست که دارای خطر است، ادامه داد: ساختمان‌های زیادی در تهران و کلانشهرها وجود دارد که خطرآفرین است‌.

پلیس باید تا شعاع ۶۰متری پلاسکو را تخلیه می‌کرد
آتش‌نشانی تیم ایمنی و سازه نداشت

سید باقر مرتضوی عضو هیات ویژه بررسی حادثه پلاسکو نیز با تأکید بر اینکه باید تا شعاع ۶۰ متری محل حادثه توسط نیروی انتظامی حتی شده به زور تخلیه می‌شد، افزود: باید از طبقه دهم عملیات را شروع می‌کردند و در طبقه ۱۱ استندآپ و از طبقه ۱۲ هم برای جستجو می‌رفتند؛ اما این کار را نکردند و آقایان اول رفتن طبقه ۱۰ و بعد رفتن طبقه ۱۱ و تخلیه و عملیات طبق اصول استاندارد حمله به آتش انجام نشد.

وی ادامه داد: برق ساختمان قطع نشده بود و بررسی بی‌سیم‌ها نشان می‌دهد که نیروهای مزاحم تا دقایق آخر هم حضور داشتند. ضمن اینکه آتش‌نشانی تیم ایمنی نداشته و متأسفانه همچنان هم تیم سازه ندارد.

مرتضوی تأکید کرد: نیروهای آتش‌نشانی باید قبل از ساعت ۱۰:۵۰ نیروها را تخلیه می‌کردند اما دستور تخلیه دیر صادر شد و دقایقی بعد از ساعت ۱۱ و ریزش ساختمان دستور تخلیه صادر شده است که نباید اینطور می‌شد.

وی تصریح کرد: در این حادثه سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران عملا نقشی نداشت و در جلسه‌ای با حضور شهردار گفتیم که سازمان‌های مختلف شهرداری در حوزه مدیریت بحران همچون شهرسالم، مدیریت بحران شهرداری و ... باید یکجا جمع شوند.

عضو هیات ویژه بررسی حادثه پلاسکو ادامه داد: در شهر تهران باید فرماندهی واحد مدیریت بحران وجود داشته باشد و ما نمونه این عملکرد موفق را در سیل عسلویه دیدیم که در پنجاه سال گذشته بی‌سابقه بود و به خوبی مدیریت شد.

وی اظهار کرد: علاج واقعه قبل از واقعه درست است؛ اما اگر حادثه هم رخ بدهد باید با فرماندهی درست خسارت‌ها را کاهش دهیم و در سریع‌ترین زمان هم حادثه را جبران کنیم.

مرتضوی افزود: حادثه سطح یک بود و پس از ریزش وارد سطح دو شد. از آن زمان باید یک فرمانده که تجربه داشت می‌آمد و عملیات را در دست می‌گرفت که من چنین چیزی را ندیدم و پرسیدم که شما کجا تایید شده‌اید و دوره دیده‌اید؟ من نمیخواهم کوشش و تلاش افراد را زیر سوال ببرم. اگر نقشه ساختمان موجود بود می‌دانستند کجا باید تونل بزنند؛ این در حالیست که چند جا تونل زدند و آخرین تونل به زیرزمین و اجساد رسید.

وی با تأکید بر اینکه در این حادثه استفاده از بالگرد شدنی نبود، تصریح کرد: آواردبرداری باید آخرین مرحله حادثه می‌بود و این حادثه علمی جمع نشد اما به نظرم امکانات کافی داشتند. البته امکانات برای این حریق کافی بود.

به گفته عضو هیات ویژه بررسی حادثه پلاسکو، استفاده از فوم جایی است که مواد نفتی وجود داشته باشد و خیلی جاها ضرورت نداشته و این امر را نمی‌توانیم به عنوان ضعف بگوییم.

وی با بیان اینکه آتش‌نشانان آموزش می‌بینند برای شرایط سخت، ادامه داد: فرماندهی حادثه پلاسکو طبق استاندارد صورت نگرفته است‌ و صحبت‌های ما بر اساس استانداردهای دنیا است.

مرتضوی گفت: برادر ما در شورای شهر گفته بود که گزارش علمی نیست، خب چرا امروز نیامدید اینجا بحث کنیم و قبلش چرا آن ۱۷۰۰ صفحه را نخواندید.

وی افزود: در خودروهای پشتیبانی دستگاه‌های برش وجود دارد و می‌توانستند در را برش دهند و وارد شوند.

مرتضوی با بیان اینکه در هیات ویژه بررسی حادثه پلاسکو بحث کردیم که خوب است بیمه‌ها مدیریت ریسک را رعایت کنند و بیمه به ضد خودش تبدیل نشود.

مرتضوی در پاسخ به ایسنا درباره اینکه آیا فردی در موتورخانه زنده بود یا خیر به ایسنا گفت: چهار نفر در موتورخانه بودند، اما اینکه زنده بودند یا خیر نمی‌دانیم و پیامکی هم نبوده و من بی‌سیم‌ها و ... را چندین بار گوش کردم.

وی درباره تعداد افراد حاضر در محل اعم از مسوولان و مردم نیز گفت: در حادثه‌ای مانند نیشابور اگر مردم نمی‌رفتند آنجا ۳۰۰ نفر کم می‌شد. تلفات و فرماندهی خوبی در اطلاع‌رسانی حادثه پلاسکو نشد، یک‌بار گفتند خاموش شده، یک‌بار گفتند ساختمان فروریخت، یک بار گفتند تعداد تلفات خیلی است و ... . برای همین می‌گوییم که مدیریت خوبی نشد.

مرتضوی گفت: خیلی از سازمان‌ها در آنجا حاضر بودند که نیاز نبود، مثلا فراخوان ارتش چرا صادر شد؟

وی افزود: فرمانده میدان هنگام حریق آتش‌نشانی و پس از ریزش شهردار تهران بوده است.

شهرداری تهران موظف به ایمن سازی ساختمان پلاسکو بود

مهدی هداوند ، دکترای حقوق و عضو هیات بررسی حادثه پلاسکو نیز در ادامه این نشست، افزود: شهرداری وظیفه داشته که اگر مالک ساختمان نسبت به ایمن‌سازی آن اقدام نکند در اجرای قانون شخصا وارد شده و نسبت به ایمن‌سازی آن اقدام کند که این اقدام را انجام نداده است.

وی ادامه داد: بر اساس اعلام تأمین اجتماعی ۳۰۰ کد کارگاهی در ساختمان پلاسکو وجود داشته که باید در این زمینه اقدام می‌شده است، اگرچه ساختمان تجاری بوده اما مسئولیت‌هایی در مورد کارگاه‌ها وجود داشته است.

هداوند اظهار کرد: در مورد وزارت کشور نیز گرچه در این مورد سازمان مدیریت بحران شهرداری تهران مسئول است اما در کلان وزارت کشور باید بر شهرداری‌ها برای اجرای مبحث ۲۲ نظارت می‌کرده و از سوی دیگر از سال ۹۳ قانون مدیریت بحران به اتمام رسیده و برای ابلاغ قانون جدید اقدامی انجام نشده است.

عضو هیات بررسی حادثه پلاسکو در مورد قوانین خروج از محل گفت: در تصمیم گیری از وضعیت اضطراری، تیم ایمنی باید فاکتورها را رصد کرده و به فرمانده اطلاع دهد؛ اما گویا چنین شخصی در ساختار آتش‌نشانی ما وجود ندارد.

وی ادامه داد: در مقررات ملی ساختمان مقرره‌ای وجود دارد که ساختمان بعد از ۳ ساعت حریق ریزش می‌کند ما قاعده مشخصی برای خروج نداریم و این به فرمانده بستگی دارد؛ اما اگر بخواهیم سه ساعت را مد نظر قرار دهیم بایدحوالی ساعت ۱۱ تخلیه انجام می‌شد.

هداوند گفت: ما قانونی در کشورمان برای گزارش‌های ملی نداریم و این‌ها در نظام حقوقی ما وجود ندارد.

وی با اشاره به سخنان منتشر شده از شهردار تهران در مورد اینکه پلاسکو را بخاطر شرایط اقتصادی تعطیل نکرده است، اظهار کرد: رفع خطر ملازمه‌ای با تعطیلی ساختمان ندارد اما اگر نیاز به تعطیلی باشد، حتما باید تعطیل شود.

به گفته هداوند بخشی از مقررات ما دارای ایراد است و برای اصلاح آن دیر شده است.

هداوند در پاسخ به ایسنا درباره تعداد دقیق مفقودی‌ها نیز اظهارکرد: این سوال در گزارش ما وجود ندارد اما بعدا می‌تواند در غالب یک متمم مطرح شود . من چیزهایی در این خصوص از پلیس شنیده‌ام.

برقراری مستمری برای ۵۴۵ تن از پرسنل پلاسکو

نصرالله طهماسبی، رییس کمیته بیمه و شورای خسارت هیات ویژه بررسی حادثه ساختمان پلاسکو اظهار کرد: در ساختمان اصلی پلاسکو که ریزش کرد وتخریب شد ۱۶۷ واحد بیمه شده بود. همچنین از کل واحدهای صنفی پلاسکو در مجموع ۳۰۰ واحد پرسنل خود را تحت پوشش بیمه قرار داده بودند که شامل ۷۱۳ نفر می‌شود که تا ۱۴ اسفندماه پارسال برای ۵۴۵ نفر مستمری بیمه بیکاری برقرار شده است‌.

آتش‌نشان‌ها هم تحت پوشش بیمه عمر وحادثه بودند و هنوز خسارتشان به دلیل عدم تکمیل پرونده پرداخت نشده اما بیمه متعهد شده که آن را پرداخت کند.

وی افزود: اطلاعی در مورد مقاوم سازی پنح طبقه شمالی ساختمان نداریم و اینکه آیا ایمن است یا نه اطلاعی نداریم.

حادثه پلاسکو وارد کتب‌ درسی شود

به گزارش ایسنا، محمد فاضلی، عضو کمیته اجتماعی و رسانه هیات ویژه رسیدگی حادثه پلاسکو نیز در نشست خبری صبح امروز که در سالن جابرابن‌حیان دانشگاه تربیت مدرس برگزار شد، افزود: در کشوری زنذگی می‌کنیم که ۷۵ درصد مردمش بر اساس پیمایشی که انجام دادیم در یک سال اخیر هیچ برنامه‌ مرتبط با ایمنی ندیده‌اند؛ این درحالی است که بارها خبر تولد پاندا در باغ وحش و تبلیغات چیپس و پفک را دیده‌اند.

وی گفت: در آلمان ۲۷ هزار نفر آتش‌نشان رسمی وجود دارد و یک میلیون و ۵۵ هزار نفر آتش‌نشان داوطلب دارد که این امر به معنای مشارکت در ایمنی است. در حالی که ما در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که رستاخیز غفلت در آن وجود دارد.

فاضلی اظهار کرد: در کشور ما تولید تجهیزات ایمنی بسیار نامناسب انجام می‌شود، حال چطور می‌شود که در کشوری با ۸۰ میلیون نفر جمعیت این افراد نسبت به خریدگوشی آخرین مدل در بازار و خرید ال‌سی‌دی حساسیت دارند اما بر اساس پیمایش ما ۶۴ درصد مردم در خانه کپسول اطفای حریق ندارند.

وی با بیان اینکه عده‌ای از حالا شروع کرده و می‌گویند که گزارش ما در مورد حادثه پلاسکو علمی نیست، اظهار کرد: ۱۷۰۰ صفحه گزارش نوشته و هنوز منتشر نشده را چطور می‌گویند گزارش علمی نیست؟!!!!! ما احتیاج به گفت‌وگوی اجتماعی فراگیر درباره ایمنی داریم، نیاز به ائتلاف اجتماعی داریم که بتوانیم ایمنی را به اندازه تبلیغ پفک نمکی در صداوسیما مهم کنیم.

عضو کمیته اجتماعی و رسانه هیات ویژه رسیدگی حادثه پلاسکو ادامه داد: جامعه ما، جامعه مسایل حل نشده است، هیچ سقوط هواپیمایی انتهایش مشخص نمی‌شود، هیچ ملک نجومی به نتیجه نمی‌رسد و هیچ حقوق نجومی مشخص نمی‌شود، سرانجام هیچ اسیدپاشی معلوم نمی‌شود و ... و من امیدوارم به یک رستاخیز آگاهی برسیم و کمیته رسیدگی پلاسکو به قانون تبدیل شود.

وی اظهار کرد: آمار ما توسط ایسپا و با نمونه آماری ۴۶۰۰ نفر انجام شده است. تحقیقات دیگری هم توسط ایسپا با حدود ۳۰۰ نفر از کارفرمایان انجام شده است که شرایط مشابه پلاسکو داشتند.

فاضلی در پاسخ به ایسنادر مورد عذرخواهی‌ در موضوع پلاسکو گفت: عذرخواهی کلامی فایده‌ای ندارد، احتیاجی به عذرخواهی و استعفا وجود ندارد و فکر می‌کنم بهترین عذرخواهی در حادثه پلاسکو اصلاح قوانین و اصلاح مقررات ملی ساختمان است.

وی تصریح کرد: پروتکل‌های فرماندهی صحنه در حوزه حوادث در ستاد مدیریت بحران وجود ندارد و در همین حادثه پلاسکو ۲۹ بار مواردی تکذیب شد.

فاضلی با اعتقاد به اینکه پخش زنده ده روزه حادثه از رسانه ملی آن را به بحرانی ملی تبدیل کرد، ادامه داد: حادثه‌ای که به گفته آقای مرتضوی سطح دو بوده است. اینکه چه کسی تصمیم گرفته ۲۴ ساعته در ده روز حادثه پخش شود معلوم نیست. این حادثه برای حساسیت جامعه مثبت بوده، اما اینکه یک حادثه غمبار ساعت‌ها در طول روز پخش شود برای جامعه خوب نیست و باید یک پروتکل در این زمینه ایجاد شود.