■ قامت شیراز نشانی از شهر 1400 ساله ندارد/ معماری شهر با تاریخ بیگانه است

به گزارش خبرنگار مهر، شهرسازی را شاید بتوان از نخستین شاخه های علوم مهندسی دانست که در طول تاریخ همواره برای جوامع بشری حائز اهمیت بوده است.
بخش مهمی از میراثهای فرهنگی جوامع حاصل همین علم شهرسازی است که امروز بستر صنعت مهم گردشگری شده است.
شهر شیراز نیز در طول تاریخ همواره شاهد یک فضای مناسب شهری و عمرانی بوده است و وجود بناهای مهم تاریخی گواه این موضوع است.
صورت فعلی شهر شیراز اما یکی از دغدغه های مهم فعالان معماری و شهرسازی است و وضعیت تا شرایط مطلوب هنوز فاصله دارد.
شاید برای دست یافتن به ظاهری در خور و شایسته سومین حرم اهل بیت (ع) و پایتخت فرهنگی نیاز باشد مسئولان شهری و هنرمندان دوران جدیدی را از تعامل آغاز کنند.
شهر شیراز هنوز نتوانسته به فضایی دست یابد که مانند تاریخ این شهر سبکی درخشان  در معماری داشته باشد.
رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر شیراز با بیان اینکه شهر شیراز یک شهر مهندسی ساز است، اظهار داشت: در شیراز هیچ ساختمانی نیست که مهندسی ساز نباشد یا نقش مهندس ناظری در آن پررنگ نباشد.
محمدرضا دیهیمی ابراز داشت: شهر شیراز از سال ۵٢ تا الان بر اساس یک طرح جامع احداث و معابر و ساختمان های آن نیز با بهره گیری از توان مهندسین مشاور بنا نهاده می شود.

نمونه ای از معماری خانه های تاریخی شیراز

وی افزود: از نظر استحکام بنا شیراز اولین شهری است که بعد از زلزله گیلان، آیین نامه ٢٨٠٠ را به عنوان مباحث پیشگام در ایران اجرایی کرد.
دیهیمی ادامه داد: اگر چه تمام اقدامات، نحوه ساختمان سازی و مقررات اجرا شده توسط افراد قانونی نیست اما اگر موردی خلاف مقررات یا مغایر با معیار فنی باشد،تخریب یا به کمیسیون ماده١٠٠ارجاع داده می شود.
وی در ادامه با اشاره به نمای ساختمان های تازه تاسیس در شیراز تصریح کرد: از نظر معماری باید ضوابط معماری رعایت شود اما الزامی نیست که صرفا از یک نوع خاص نما استفاده شود.
رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر شیراز ادامه داد：شهرداری موظف است برای تمام خیابان ها اصولی را در معماری لحاظ کند به عنوان نمونه ابعاد پنجره ها و نوع نما را کنترل کند تا این موارد بی ضابطه شکل نگیرد. وی در ادامه از ارائه طرح تقویت منظر شهری از جمله نمای ساختمان و نحوه نورپردازی شهر در شورای شهر شیراز در آینده ای نزدیک خبر داد و تصریح کرد：این موضوع در شورای شهر از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
وی گفت：شهرداری باید مالکین را ملزم به تکمیل نمای ساختمان کنند و آن را مانند شهر مشهد که بعضا دیده می شود با همان شکل اجری اسکلت، رها نکنند.
دیهیمی افزود: باید یک قالب فنی توسط شهرداری آماده شود تا در این راستا شاهد کیفیت بخشی باشیم.
فعالان شهرسازی باید مسولان شهری را یاری دهند در این خصوص جعفر قادری نماینده مردم شیراز در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به ضرورت توجه به معماری شهر و نمای ساختمان ها در شیراز اظهار داشت: اگر چه شیراز از منظر و نمای شهری و همچنین از نظر معماری به ویژه نمای ساختمانی وضعیت مطلوبی ندارد اما شرایط نسبت به کلان شهرهایی همچون تبریز و تهران بهتر است.
وی ابراز داشت: شیراز از بهم ریختگی تهران و تبریز بی بهره است اما تا رسیدن به ایده ال راه زیادی دارد و ما با مشکلاتی روبرو هستیم.
وی بیان کرد: طراحان،مهندسان و مشاوران شناخته شده شهرسازی باید مسولان شهری را در این خصوص یاری دهند. شهردار پیشین شیراز با ادامه به ضرورت بهره گیری از معماری اسلامی و فرهنگی در این شهر خاطرنشان کرد: شهرهایی مانند یزد و اصفهان خیلی بهتر از شیراز از معماری اسلامی بهره برده اند و ما در این مورد ضعیف عمل کرده ایم و می توان گفت که کار خاصی صورت نگرفته است.

نمونه ای از معماری کنونی شهر شیراز

قادری با اشاره به ضرورت تکمیل نمای ساختمانها در شیراز بیان کرد:تکمیل نمای ساختمان از تکمیل درون بنا بسیار بااهمیت تر است زیرا درون ساختمان مربوط به خانواده است و حریم خصوصی است در حالیکه نمای بیرونی جنبه عمومی دارد و باید از منظر شهری جدی گرفته شود.
وی گفت：در این راستا شهرداری باید ورود کند و پایان کار را در صورت عدم توجه به نمای ساختمان ارایه ندهد یا برای انها جرایمی لحاظ کند.
باید دانش امروز را در خدمت رشد تاریخی خود قرار داد در این راستا رئیس دانشگاه هنر شیراز نیز در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: شیراز به دلیل اینکه از بخش های مختلف تشکیل شده و مراحل رشد آن در دوره های مختلف شکل گرفته نمی توان فقط آن را در شیراز معاصر تلقی کرد. علیرضا عسکری بیان کرد: اگر شیراز را به عنوان شیراز جامع مورد توجه قرار دهیم و درنظر بگیریم می توان از دو بعد معماری و اصول فنی آن را مورد بررسی قرار داد.
رئیس دانشگاه هنر شیراز اضافه کرد: شیراز در بعد زمانی خودش شهری 1400 ساله است که تنها بخش هایی از آن مربوط به قرن معاصر بوده و بخش عمده ای از آن متعلق به سده های پیشین است.
وی ادامه داد: در بعد مکانی توزیع و پراکندگی شهر شیراز در بخش های مختلف دشت این شهر هم در بستر جغرافیایی و هم در بستر بافت زیستی و اقلیمی متفاوت است.
عسکری بیان کرد: از این رو در شهر شیراز و این دشت وسیع و پهناور که شکل گرفته باید اصول شهرسازی و نکات فنی و مهندسی با اتکا به ابعاد تاریخی و مکانی مناسب در بخش های مختلف دشت شیراز جویا شویم.
وی تصریح کرد: بدیهی است موضوع برنامه ریزی در محدوده قصرابونصر با شهرک صدرا و میانرود با توجه به دیدگاه های مطرح شده با بافت تاریخی شیراز متفاوت و به همین نسبت در دورن اجزای هر کدام از بخش های شهر شیراز نیز مطرح است بنابراین در ابتدا باید دید با چه شهری مواجه هستیم. رئیس دانشگاه هنر شیراز ادامه داد: شهری که هم دارای ویژگی تاریخی است و هم از نظر ابعاد جغرافیایی متنوع و از نظر جمعیتی و منابع زیستی نیز ویژگی های فراوانی دارد نیازمند برنامه های کلی با اصول فنی و مهندسی می باشد. وی تاکید کرد: به نظر می رسد شناخت شهری شیراز باید مورد اولویت باشد.


این مقام دانشگاهی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به ضرورت استفاده و بهره گیری از عناصر هویتی در شهر شیراز ابراز داشت: تا زمانی که از گذشته تاریخی این شهر و فارس اطلاعی نداشته باشیم و نسبت تاریخی خود را در این بستر تاریخی – فرهنگی با گذشته خود مشخص نسازیم یا به گذشته و نیاکان خود اعتماد نداشته باشیم نمی توانیم جایگاهی برای شهر شیراز به دست آوریم.
عسکری خاطرنشان کرد: به همین دلیل تنها شناخت تاریخی، شناخت باستان شناسی از محدوده جغرافیایی فارس خواهد بود که هویت تاریخی جامعه انسانی شهر شیراز امروز را روشن خواهد کرد.
وی در پاسخ به سوالی در مورد نماهای ساختمانی شهر شیراز تصریح کرد: در شهر شیراز باید چون شهر ها و سرزمین های دیگری که تاریخ، فرهنگ، جغرافیا و افلیم تاریخی را در محیط زندگی خود به کار گرفته اند عمل کرد و دانش امروز را در خدمت رشد تاریخی خود قرار داد.
به گزارش مهر، شهروندان نیز در این راستا می توانند نقشی مهم داشته باشند و در گذشته نیز علاقه شهروندان به داشتن خانه هایی زیبا سبب شده تا بناهایی ارزشمند از دوره های تاریخی مختلف برای نسل معاصر به میراث بماند

خبــرگزاری مهــر